“Tolerance Value” from the Perspectives of Primary School Teacher Candidates

Yıl 2016, Sayı: 28, 246 - 258, 01.08.2016

Nuray Kurtdede Fidan Firdevs Güleç

https://doi.org/10.14582/DUZGEF.726

Öz

The purpose of this study is to understand the view points of primary school teacher candidates about tolerance value. The study group was comprised of 14 senior pre-service teachers who study Primary School Teaching Program at the Faculty of Education of a state university. The data for the study were collected through interviews and analysed thematically. Results of the study indicate that primary school teacher candidates understand tolerance as being respectful to differences between people, being patient/being thoughtful, being patient for the negative situations, being lovely and respectful, being cheerful, developing empathy, not violating some one’s area of freedom, being able to express thoughts freely. Prospective primary school teachers emphasized the importance of tolerance as a must for a peaceful society and social life. The participants also indicated that in the developing of i

Anahtar Kelimeler

Primary school teacher candidates, value education, tolerance value

SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BAKIŞ AÇISINDAN “HOŞGÖRÜ DEĞERİ”

Öz

Sınıf öğretmeni adaylarının hoşgörü değerine ilişkin görüşlerini belirlemeyi amaçlayan bu araştırmada, nitel araştırma desenlerinden biri olan fenomenolojiden yararlanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını bir devlet üniversitesi, eğitim fakültesi, sınıf öğretmenliği programında öğrenim görmekte olan 14 sınıf öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri yüz yüze görüşme yoluyla toplanmış ve tematik olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmeni adaylarının hoşgörüyü; farklılıklara saygı duyma, sabırlı olma, anlayışlı olma, saygı ve sevgi ile yaklaşma, empati kurma, kişilerin birbirlerinin özgürlük alanına girmemesi, insanların kendini rahatça ifade edebilmesiolarak tanımladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Sınıf öğretmeni adayları toplumun huzurlu, mutlu ve yaşaması için hoşgörünün önemli olduğunu belirtmişlerdir.Sınıf öğretmeni adayları kişilerin hoşgörü algılarının gelişiminde ailesinin, çevresinin, öğretmenlerinin, arkadaş ortamının, okuduğu kitapların, katıldığı sosyal aktivitelerin, yapmış olduğu gözlemlerin ve sosyal öğrenmelerinin etkili olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmen adaylarının çoğu, hoşgörünün hâkim olduğu bir sınıf ortamı oluşturmak için öncelikle öğretmenin öğrencilere örnek olması gerektiğini ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmeni adayı, değerler eğitimi, hoşgörü değeri.

Kaynakça

• Aydın, M. Z. & Akyol Gürler, Ş. (2012). Okulda değerler eğitimi, yöntemler, etkinlikler, kaynaklar, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balcı, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
• Başaran, İ. E. (1995). Hoşgörü ve Eğitim. İ. Pehlivan (Yay. Haz.), Hoşgörü ve Eğitim Toplantısı (s. 47-56). UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ve Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ortak Yayın, 2, Ankara.
• Brady, L. (2011). Teacher values and relationship: Factors in values education. Australian Journal of Teacher Education, 36(2), 56-66.
• Büyükkaragöz, S. & Kesici, Ş. (1996). Öğretmenlerin hoşgörü ve demokratik tutumları. Eğitim Yönetimi, 3, 353- 365.
• Can Aran, Ö. & Demirel, Ö. (2013). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 46 (12), 151-168.
• Colesante, R. J. & Biggs, D. A. (1999). Teaching about tolerance with stories and arguments. Journal of Moral Education, 28 (2), 185-199.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative ınquiry and research design: choosing amon five approaches. Sage Publications: London.
• Çalışkan, H. & Sağlam, H. İ. (2012). Hoşgörü eğilim ölçeğinin geliştirilmesi ve ilköğretim öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 122, 1431-1446.
• Deveci, H. (2002). Sosyal Bilgiler dersinde probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin derse ilişkin tutumlarına, akademik başarılarına ve hatırlama düzeylerine etkisi. (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Gültekin, M. (2008). Sosyal bilgiler öğretim programı. Ş. Yaşar (Ed.), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (ss.57-78). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları
• Gündüz, M. (1995). Açılış Konuşması. İ. Pehlivan (Yay. Haz.), Hoşgörü ve Eğitim Toplantısı, (s. 13-15). Ankara: UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ve Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ortak Yayın.
• Gürkan, T. (1995). Üniversite Öğrencilerinin Hoşgörü Kavramına Bakışı. İ. Pehlivan (Yay. Haz.), Hoşgörü ve Eğitim Toplantısı,(s. 69-78). Ankara: UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ve Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ortak Yayın.
• Gürkaynak, İ. (1995). Farklı Boyutları ile Hoşgörü. İ. Pehlivan (Yay. Haz.), Hoşgörü ve Eğitim Toplantısı, (s. 33- 38). Ankara: UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ve Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ortak Yayın.
• Hansen, O. H. B. (2011). Teaching tolerance in public education: organizing the exposure to religiousand life- stance diversity. Religion and Education, 38, 111- 127.
• Harecker, G. (2012). Teaching values at school: A way to reach a better understanding in our world, in Conference Proceedings New perspectives in Science Education, Florence, Italy: Pixel, University Press.
• Karagöz, B. (2013). İlköğretim öğrencilerine değerlerin okul şarkıları yoluyla kazandırılması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Karataş, E. (1995). Açılış Konuşması. Uluslararası Hoşgörü Kongresi, 10-12 Haziran, Antalya.
• Kaur, K.& Nagpal, B. (2013). Teacher education and role of teacher educators in value education. Educationia Confab. 2, (11).
• Kavcar, C. (1995). Açılış Konuşmaları. İ. Pehlivan (Yay. Haz.), Hoşgörü ve Eğitim Toplantısı (s. 1-4). Ankara: UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ve Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Ortak Yayın.
• Kaymakcan, R. (2007). Hoşgörü ve eğitimi. http://www.dem.org.tr/dem_dergi/6/dem6mak19.pdf
• Keleş, B. (1995). Siyasette Hoşgörü. Uluslararası Hoşgörü Kongresi, 10-12 Haziran, Antalya.
• Kepenekçi, K. Y. (2004). Sınıf öğretmenlerine göre hoşgörü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 250-265.
• Kıroğlu, K., Elma, C., Kesten, A. & Egüz, Ş. (2012). Üniversitede demokratik bir değer olarak hoşgörü. Journal of Social Studies Education Research, 3(2), 86-104.
• Kuçuradi, I. (1995). Hoşgörü: Kavramı ve sınırları. B. Onur (Ed.), Hoşgörü ve eğitim (ss. 18-29). Türk Eğitim Derneği Yayınları: Ankara
• Lintner, T. (2005). A world of difference: Teaching tolerance through photographs in elementary school. The Social Studies, 96 (1), 34-37.
• Miles, M. B. & Hubermann, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis. SAGE Publications: USA.
• Mutluer, C. (2015). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının “hoşgörü” kavramına ilişkin metaforik algıları. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 8 (22), 575-595.
• Sözer, E. (2008). Sosyal Bilgiler dersinin tanımı, kapsamı ve ilköğretim programındaki yeri. Ş. Yaşar (Ed.), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (ss.41-55). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları
• Stevens, R. & Charles, J. (2005). Preparing teachers to teach tolerance. Multicultural Perspectives, 7(1),17–25.
• Şahin, Ç. (2011). Perceptions of prospective teachers about tolerance education. Educational Research and Reviews, 6 (1), 77-86.
• Tahiroğlu, M. (2011). İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde “Doğa Sevgisi”, “Temizlik” ve “Sağlıklı Olma” Değerlerinin Öğretimi ve Değerlere İlişkin Öğrenci Tutumlarının Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tatar, A. F. (2009). Okul Öncesi eğitiminde (5–6 yaş) hoşgörü eğitimi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Topuz, H. (1995). Siyasal yaşamda hoşgörü. B. Onur (Ed.), Hoşgörü ve Eğitim (ss.137-146). Ankara:Türk Eğitim Derneği Yayınları
• Türe, H. & Ersoy, A.F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin hoşgörü algısı. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 5(2), 31-56.
• Türe, H. & Ersoy, A.F. (2015). Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin hoşgörü eğitimine bakışı ve hoşgörü eğitimine ilişkin uygulamaları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 5(1), 57-87
• Ulusoy, K. & Arslan A. (2014). Değerli bir kavram olarak değer ve değerler eğitimi. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed). Farklı Yönleriyle Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi UNESCO (1994). Tolerance: TheThreshold of Peace. http://unesdoc.unesco.org/images/0009/000981/098178e.pdf adresinden 14 Nisan 2015’te alınmıştır.
• UNESCO (1995). The Declaration of Principles on Tolerance.
• http://unesdoc.unesco.org/images/0015/001518/151830eo.pdf adresinden 10 Nisan 2015’te alınmıştır.
• Yarar Kaptan, S. (2015). İlkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde hoşgörü değerinin karma yaklaşıma dayalı bilgisayar destekli etkinliklerle öğretimi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Yeşil, R. & Aydın, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. TSA, 11(2), 65-84.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Genişletilmiş 9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yiğittir, S. & Kaymakcı, S. (2012). Sosyal Bilgiler dersi öğretim programı uygulama kılavuzu’nda yer alan etkinliklerin değer eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 49-73.
• Yurtseven, R. (2003). Ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin demokratik tutumları. (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi, Adana.