Öğretmen adaylarının fen öğretiminde yaratıcılığa ilişkin görüşleri ve yaratıcı düşünme etkinliklerini uygulamaya yönelik özyeterlik algıları

Yıl 2014, Sayı: 23, 141 - 171, 01.12.2014

Didem İnel

Öz

Araştırmada, Fen öğretmeni adaylarının fen öğretiminde yaratıcılığa ilişkin görüşlerinin ve yaratıcı düşünme etkinliklerini hazırlamaya ve uygulamaya yönelik özyeterlilik algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının görüşleri ve algıları farklı bağımsız değişkenlere göre incelenmiş ve öğretmen adaylarının ilköğretim öğrencileri için önerdikleri yaratıcı düşünmeyi geliştirmeye yönelik etkinlikler araştırılmıştır. Elde edilen verilerin analizi sonucunda fen öğretmeni adaylarının fen öğretiminde yaratıcı düşünmenin önemli olduğunu, fen öğretiminde yaratıcı düşünmeye yönelik etkinliklere ve yaratıcı düşünmenin gelişimi için farklı öğretim yöntemlerine yer verilebileceğini, yaratıcı düşünme etkinlikleri sonucunda üretilen ürünlerin değerlendirilmesi gerektiğini düşündükleri belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının yaratıcı düşünmeye yönelik etkinlikleri uygulamak konusunda hazırlama ve tasarlamaya göre kendilerini daha yeterli gördükleri düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcılık, Yaratıcı düşünme, Fen öğretimi, Özyeterlilik

Pre-service science teachers’ views on creativity in science teaching and self- efficacy perceptions about applying to creative thinking activities

Öz

In this research, it has been aimed to determine pre-service science teachers’ views on creativity in science teaching and self-efficacy perceptions about preparing and implementing to creative thinking activities. Besides, the views and the perceptions of pre-service science teachers have been examined to the different independent variables and it has been investigated that they have proposed activities about developing of creative thinking skills of the students studied in secondary schools. As a result of the analysis of data obtained, it has been determined pre-service science teachers think that creative thinking is important in science teaching, activities about creative thinking and different teaching methods for developing of creative thinking will been able to use, the products in the final of creative thinking activities need to be evaluated. Pre-service science teachers think that they are more sufficient to implement activities about creative thinking than to prepare and design these activities.

Anahtar Kelimeler

Creativity, Creative Thinking, Science Teaching, Self-Efficacy

Kaynakça

• Aiamy, M. ve Haghani, F. (2012). The effect of synectics & brainstorming on 3rd grade students’development of creative thinking on science. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 47, 610 – 613.
• Aizikovitsh-Udi, E. ve Amit, M. (2011). Developing the skills of critical and creative thinking by probability teaching. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 1087–1091.
• Allen, A. P. ve Thomas, K. E. (2011). A dual process account of creative thinking. Creativity Research Journal, 23(2), 109-118.
• Almeida, L. S., Prieto, L. P., Ferrando, M., Oliveira, E. ve Ferrandiz, C. (2008). Torrance test of creative thinking: the question of its construct validity. Thinking Skills and Creativity, 3(1), 53–58.
• Aslan, E. (2001). Torrance yaratıcı düşünce testi'nin Türkçe versiyonu. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 19- 40.
• Aslan, A. E. ve Puccio, G. J. (2006). Developing and testing a Turkish version of Torrance’s tests of creative thinking: a study adults. Third Quarter, 40(3), 163-177.
• Bacanlı, H., Dombaycı M. A., Demir, M. ve Tarhan, S. (2011). Quadruple thinking: creative thinking. Procedia Social and Behavioral Sciences, 12, 536–544.
• Barnes, J. ve Shirley, I. (2007). Strangely familiar: cross-curricular and creative thinking in teacher education. Improving Schools, 10(2), 162-179.
• Baum, L. M. ve Newbill, P. L. (2010). Instructional design as critical and creative thinking: a journey through a Jamestown-Era native American village. TechTrends, 54(5), 27-37.
• Bechtereva, N. P., Danko, S.G. ve Medvedev, S.V. (2007). Current methodology and methods in psychophysiological studies of creative thinking. Methods, 42(1) 100–108.
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2005). Research Methods in Education (5th Edition). London, NewYork: Routledge Falmer.
• Corakli, E. ve Batibay, D. (2012). The efficacy of a music education programme focused on creative thinking. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, 3571 – 3576.
• Çepni, S. (2007). Arastırma ve Proje Çalısmalarına Giris. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Giampietro, M. ve Cavallera, G. M. (2007). Morning and evening types and creative thinking. Personality and Individual Differences, 42, 453–463.
• Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111.
• Erdoğan, T., Akkaya, R. ve Akkaya, S. Ç. (2009). The effect of the Van Hiele model based instruction on the creative thinking levels of 6th grade primary school students. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory & Practice, 9(1), 181-194.
• Heinla, E. (2006). Creative thinking of adolescents in Estonian society. Young Nordic Journal of Youth Research, 14(3), 235-255.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karataş, S. ve Özcan, S. (2010). Yaratıcı düşünme etkinliklerinin öğrencilerin yaratıcı düşünmelerine ve proje geliştirmelerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 225-243.
• Karpova, E., Marcketti, S. B. ve Barker, J. (2011). The efficacy of teaching creativity: assessment of student creative thinking before and after exercises. Clothing & Textiles Research Journal, 29(1), 52-66.
• Kilgour, M. ve Koslow, S. (2009). Why and how do creative thinking techniques work?: Trading off originality and appropriateness to make more creative advertising. Journal of the Academy of Marketing Science, 37(3), 298–309.
• Kim, K. H., Cramond, B. ve Bandalos, D. L. (2006). The latent structure and measurement invariance of scores on the torrance tests of creative thinking–figural. Educational and Psychological Measurement. 66(3), 459-477.
• Koutsoupidou, T. ve Hargreaves, D. J. (2009). An experimental study of the effects of improvisation on the development of children’s creative thinking in music. Psychology of Music, 37(3), 251– 278.
• Küçükyılmaz, E. A. ve Duban, N. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi özyeterlik inançlarının artırılabilmesi için alınacak önlemlere ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(3), 1-23.
• Lee, C. S. (2011). Scaffolding systemic and creative thinking: A hybrid learning sciences-decision support approach. E-Journal of Business Education & Scholarship of Teaching, 5(1), 47 - 58.
• Lin, R. (2012). A study of creative thinking for children’s picture book creation. IERI Procedia, 2, 36-42.
• Matud, M. P. ve Grande, C. R. J. (2007). Gender differences in creative thinking. Personality and Individual Differences, 43(5), 1137– 1147.
• Morgil, İ., Seçken, N. ve Yücel, S. (2004). Kimya öğretmen adaylarının özyeterlik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. BAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 62-72.
• Ngara, C. (2009). The Mbira metaphor: inspiring creative thinking through Folktale. Exceptionality Education International, 19(3), 128-135.
• Özcan, D. (2010). Contributions of English teachers’ behaviours on students’ creative thinking abilities. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 5850–5854.
• Özgüven, İ. E. (1998). Psikolojik Testler. Ankara: PDREM Yayınları.
• Özdemir, S. M. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretim sürecine ilişkin öz-yeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54, 277- 306.
• Piaw, C. Y. (2010). Building a test to assess creative and critical thinking simultaneously. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 551–559.
• Shawareb, A. (2011). The effects of computer use on creative thinking among kindergarten children in Jordan. Journal of Instructional Psychology, 38(4), 213-220.
• Stewart, P. J. (2007). No creative child left behind: using the Torrance tests of creative thinking to identify and encourage middle school learners. The International Journal of Learning, 14(1), 11- 18.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Taşkın, Ç. Ş. ve Hacıömeroğlu, G. (2010). Öğretmen özyeterlik inanç ölçeğinin Türkçeye uyarlanması ve sınıf öğretmeni adaylarının özyeterlik inançları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 63-75.
• Uysal, İ. ve Kösemen, S. (2013). Öğretmen adaylarının genel öz- yeterlik inançlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 217-226.
• Ülper, H. ve Bağcı, H. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine dönük özyeterlik algıları. Turkish Studies – International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(2), 1115-1131.
• Yenilmez, K. ve Çalışkan, S. (2011). İlköğretim öğrencilerinin çoklu zeka alanları ile yaratıcı düşünme düzeyleri arasındaki ilişki. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 48- 63.