LİDERLİK PERFORMANS ÖLÇEĞİ GELİŞTİRME: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2014, Sayı: 23, 172 - 191, 01.12.2014

Gökçe Özdemir Bayram Çetin Sevilay Şahin Gökçe Özdemir

Öz

Bu çalışmada okul müdürlerinin liderlik performanslarını ölçmeye yönelik liderlik performans ölçeği geliştirmek amaçlanmıştır. Bu ölçek literatür taramasından sonra uzman görüşlerine başvurularak 34 maddeden oluşturulmuştur. Ölçek ölçüt geçerliği için çok boyutlu liderlik envanteri ile birlikte Gaziantep’deki 9 ilköğretim okulunda görev yapan 287 öğretmene uygulanmıştır. Ölçeğin geliştirilmesi sürecinde; yapı geçerliği, kapsam geçerliği, ölçüt geçerliği, test tekrar test güvenirliği, iki yarı güvenirliliği ve cronbach alfa güvenirliliği sınanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği için, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Temel bileşenler analizlerine dayalı olarak ölçeğin maddelerinin tek bir faktörde (boyutta) veya doğrulayıcı faktör analizindeki uyum iyiliği göstergelerine göre üç faktör altında da toplanabileceği görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizinde ölçek 3 boyutlu olarak düşünüldüğünde, standart uyum indeksleri kabul edilebilir derece çıkmıştır. Cronbach alfa güvenirliği, test tekrar test güvenirliği ve iki yarı güvenirliği katsayıları da ölçeğin güvenilir olduğunu gösteren değerler arasında çıkmıştır. Sonuç olarak liderlik performans ölçeği’nin okul müdürlerinin liderlik performansını ölçebilecek derecede yeterli geçerlilik ve güvenilirliğe sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, performans, geçerlik, güvenirlik.

Leadership Performance Scale Development: Validity And Reliability Studying

Öz

In this study, it is aimed to improve the leadership performnas scale which towards to evaluate school principial leadership performance. This scale was formed by 34 items. Consuling expert after literature review. Scale for the scale validity with the multi dimensional leadership inventory it is applied in 9 primary school to 287 teachers in Gaziantep. During the scale’s; improvement duratition that, constract validity, content validity, test-retest validity, two split validity and cronbach alfa validity were examined. Fort he constract validity explotory and conformatory factor analysis were applied. Based on the basic compound analysis, it is seen that scale items were gathered under 3 factor according to only are factor explotory factor analysing goodness of fit. I n the explotory factor analyzing when the scale was thought in 3 dimension, standart compatible indeksis were fonud on the acceptable level. Also cronbach alfa validity, test-retest validity and two split validity coefficients was found in the values of showing the scales validity. In conclusion, leadership performance scale is found the enough reliability and validity qualitiy for evaluating school administratives leadership performance.

Anahtar Kelimeler

Leadership, Performance, Validity, Reliability.

Kaynakça

• Balay, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Bayram, N. (2010). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Botterly, M. (1992). The Ethics of Educatıonal Management: Personal, Social, and Political
• Perpectives on School Organizational. Washington: Educatıonal management, serıes, casell publıcatıon.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö.E, Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2008). Bilimsel
• Araştırma Yöntemleri (10.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Clark, D., Martorell, P., Rockoff, J. (2009). “School Principials and School Performance.”
• (Online) Retrieved on 14-April-2012, at URL: www.caldercenter.org.
• Çokluk, Ö.; Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Field, A. (2002). Discovering Statistics Using SPSS. UK: London: Sage Publications Ltd.
• Gürsel, M. (2007). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi (Kuramsal ve Uygulamalı). Konya: Eğitim Yayınevi (7.baskı), s.99-107.
• Iwanicki, E. (2010). “Illınoıs Prıncıpal Performance Revıew: A Systems Approach for Effective
• Principal Evaluation.” (Online) Retrieved on 3-June-2012, at URL: illinoisschoolleader.org/.../PrincipalEvaluation.
• Jing, F.F., & Avery, G.C. (2008). Missing Links In Understanding The Relationship Between
• Leadership And Organizational Performance. International Business & Economics Research Journal, 7(5):67-77.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi(15.baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, s.151.
• Karip, E. (1998). Dönüşümcü Liderlik. Eğitim Yönetimi Dergisi, 4(16): 445.
• Korkmaz, M. (2004). The relationship between organizational health androbust school vision in elementary schools. Educational Research Quarterly Journal, 30(1):14- 36.
• Korkmaz, M.(2005). Duyguların ve Liderlik Stillerinin Öğretmenlerin Performansı Üzerinde
• Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 43: 401-422.
• Schermelleh-Engel, K., & Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation
• models: tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2) : 23 74.
• School İmprovoment. (2012). “A Principal's Role in Improving Student Achievement.” (Online) Retrieved on 24-May-2012, at URL
• http://mdk12.org/process/leading/p_indicators.html.
• Şişman, M. (2002 ). Öğretim Liderliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Tahaoğlu, F. (2007). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Liderlik Rollerinin Örgüt İklimi Üzerine
• Etkisi (Gaziantep İli Örneği).” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tezbaşaran, A. A. (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Wallace Foundation. (2006). “Principal Leadership Performance Review: A Systems
• Approach.” (Online) Retrieved on 3-May-2012, at URL: www.sai-iowa.org/Leadership/.../PrinEval.pdf.
• Werner, I. (1993). Liderlik ve Yönetim. Üner, V. (Çev.), İstanbul: Rota Yayınları.
• Yavuz, M. (2006). “İlköğretim Okulu Müdürlerinden Beklenen Roller ve Karşılanma Düzeyleri.” Yayınlanmış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yılmaz, K. (2004). Okul yöneticilerinin destekleyici liderlik davranışları ile okullardaki güven arasındaki ilişki konusunda ilköğretim okulu öğretmenlerinin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(8).