Tuzlu ve Tuzsuz Topraklarda Yetiştirilen Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Bitkisinin Makro ve Mikro Element Kapsamlarının Karşılaştırılması

Yıl 2011, Cilt: 25 Sayı: 2, 19 - 30, 01.08.2011

İlhan Kızılgöz Erdal Sakin A. Rıza Öztürkmen Ahmet Almaca

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Tuzlu ve Tuzsuz Topraklarda Yetiştirilen Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Bitkisinin Makro ve Mikro Element Kapsamlarının Karşılaştırılması

Öz

Bu araştırmanın amacı, tuzlu ve tuzsuz topraklarda yetiştirilen pamuk (Gossypium hirsutum L. ) bitkisinde makro ve mikro element değişimini karşılaştırmaktır. Araştırmada 30 farklı tarladan toprak ve yaprak örnekleri alınmış, kabul edilen yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, tuzsuz ve tuzlu topraklarda K oldukça yüksek düzeyde bulunmaktadır. Ortalama değerlere göre, tuzlu topraklardaki Mg, tuzsuz topraklardaki Mg’den 1.5 kat, tuzlu topraklardaki Ca ise tuzsuz topraklardaki Ca’dan 2.5 kat daha yüksektir. Analiz sonuçları, tuzlu topraklarda yetiştirilen pamuğun tuzsuz topraklarda yetiştirilenlere göre sırasıyla % 70 oranında K, % 90 oranında Ca ve % 20 oranında daha fazla Mg içerdiğini göstermektedir. Toprakların alınabilir Zn, Ni ve B içeriklerinin tuzlu ve tuzsuz topraklarda hemen hemen aynı düzeyde olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte her iki toprak örneklerinde de alınabilir Zn ve Ni içeriği düşük, B ise kritik sınır olarak bildirilen 0.5 ppm’in üzerindedir. Alınabilir Fe ve Cu seviyesi tuzsuz topraklarda daha fazla bulunmuştur. Alınabilir Mn tuzlu topraklarda daha yüksek seviyede analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, yaprak örneklerinin Zn ve Fe içeriği yetersizdir. Ni saptanamayan örneklerde Cu yeterli düzeyde, Mn ve B ise standartların üzerinde saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

tuzlu toprak, tuzsuz toprak, pamuk, element

Kaynakça

• Allison, L. E., Moodie, C. D., 1965. Carbonate. In: C. A. Black et all (ed). Methods of Soil Analysis, Part 2. Agronomy 9:1379-1400. Am. Soc. Of Argon., Inc., Madison, Wisconsin, USA
• Akalan, İ., 1988. Toprak Bilgisi. AÜZF Ders kitabı No: 309 Ankara 1-346
• Anonim, 2008. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Şanlıurfa iklim verileri, Ankara.
• Anonim, 2010. Tgm.sanayi.gov.tr (Nisan/2011).
• Bergmann, W., 1988. Ernahrungstörungen bei kulturpflanzen. Gustav Fischer Verlag – Stutgart- New York
• Bingham, F. T., 1982. Boron. Methods of Soil Analysis. Part 2, Second edition American society of Agronomy, Inc., Wisconsin USA pp 431-447
• Bouyoucos, G. J., 1951. A recalibration of hydrometer method for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal 43, 434-437
• Brady, N. C., Weil, R. R., 2008. The Nature and Properties of Soils. ISBN: 978-0-13-227938-3. Pearson Prentice Hal Inc., New Jersey USA 1-965
• Cakmak, I., Sarı, N., Marschner,H., Kalaycı, M., Yılmaz, A., Eker, S. And Gullut, K.Y., (1996). Dry Matter Production and Distribution of Zinc in Bread and Durum Wheat Genotypes Differing in Zinc Efficiency. Plant and Soil. 180: 173-181
• Chapman, H., Pratt, P. F., 1961. Methods of analysis for soils, plants and waters. University of California. Division of Agricultural Sciences. Riverdise, California, 309 p, USA
• Eyüpoğlu, F., 1999. Türkiye Topraklarının Verimlilik Durumu. KHGM Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayını Teknik Yayın No: T-67, Genel Yayın No: 220 Ankara 1-122
• Gökçe, D., 2006. Pamuk sorunu. Ekonomi Dergisi. Bursa Sanayi ve Ticaret Odası Aylık Yayın Organ Sayı: 222
• Havlin, J. L., Beaton, J. D., Tisdale, S. L., and Nelson, W. L., 2005. Soil Fertility and Fertilizers (7th ed.). ISBN: 0-13-027824-6 Pearson Education Limited USA 1-515
• Horneck, D. A., J. M. Hart, K. Topper and B. Koepsell, 1989. Methods of soil analysis used in the soil testing laboratory at Oregon State University. P 1-21. Agr. Exp. Sta. Oregon, USA
• Jones, J.B., Jr., B. Wolf and H.A. Mills, 1991. Plant Analysis Handbook: p.1-213. Micro-macro Publishing Inc., USA
• Kacar, B., Katkat, A. V., 2011. Bitki Besleme. Nobel Yayınları (5. Baskı) 1-678.
• Kacar, B., 2009. Toprak Analizleri (genişletilmiş 2. Baskı). Nobel Yayınları No: 1387 ISBN: 978- 605-395-184-1 İstanbul
• Kızılgöz İ., Erdal, İ., Tutar, E., 2004. Kireçli topraklardaki toplam, değişebilir ve suda eriyebilir kalsiyumun antepfıstığı ağaçlarının (pistacia vera L.) bor beslenmesine etkisi. SDÜ Fen Bilimleri Dergisi. Cilt: 8, Sayı: 1, s. 11-15 Isparta
• Knudsen, D., G.A. Peterson, ve P.F. Pratt, 1982. Lithium, sodium and potassium. Methods of soil analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Agronomy Monograph No:9 (2. Ed.). ASA-SSSA. p. 225-246 Madison-Wisconsin, USA
• Lindsay, W.L. and Norwell, E.A., (1978). Development of DTPA Soil Test For Zinc, Iron, Manganese and Cupper. Soil Sci. Soc. Am. J. 42: 421-428.
• Mitchell, R. L., 1974. Trace element problems on Scotish soils. Netherland. Journal of Agric. Sci., 22: 295-304
• Nelson, D. W., Sommers, L. E., 1982. Total carbon, Organic Carbon, and Organic Matter. Methods of Soil Analysis. Part 2, Second edition American society of Agronomy, Inc., Wisconsin USA pp 574-578
• Olsen, S. R., Cole, C. V., Waterable, F. S., Dean, L. A., 1954. Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate. USDA Circular No: 939, Wasxhington DC
• Özüdoğru, T., 2007. Pamuk durum ve tahmini: 2006/2007. Yayın No: 148 Ankara (www.gdf.org.tr)
• Rhoades, J. D., 1982. Cation Exchage Capacity. Methods of Soil Analysis. Part 2, Second edition American society of Agronomy, Inc., Wisconsin USA pp 149-158
• Sönmez, B., 2003. Türkiye Çoraklık Kontrol Rehberi. TKB KHGM Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayını: No: 33 Ankara 1-66.