Çiftlik Gübresi Dağıtma Makinasının Farklı İlerleme Hızlarındaki Bazı İşletme Özellikleri

Yıl 2016, Cilt: 30 Sayı: 1, 113 - 125, 01.07.2016

Halil Ünal Hasan Kuraloğlu Meral Fırat Duygu Kahya Kübra Özalp Elif Yanık

Öz

Hayvancılık işletmelerinin bir yan ürünü olan çiftlik gübresi, en az besin kaybı ile değerlendirilmelidir. Elle gübre dağıtma işleminde gübrenin besin değerinin zamanla azalması, dağılımın düzgün olmaması ve insan sağlığı açısından görülen olumsuzluklar bu işlemin makine ile yapılmasının daha uygun olacağını ortaya çıkarmıştır. Son 10 yılda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından sağlanan tarım makinaları desteklemeleri içerisinde katı çiftlik gübresi dağıtıcılarına da yer verilmesi, ülkemizde çok sayıda ve değişik tiplerde yerli makinaların imal edilmesine öncülük etmiştir. Bu süreç, yerli makinaların uygun çalışma hızlarındaki istenilen gübreleme debileri, gübreleme kapasiteleri, iş başarıları, dağıtım düzgünlükleri vb. yönlerden ayarlamalarının yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmada traktörle çekilir tip 5 ton kapasiteli arkadan dağıtmalı dikey tamburlu tip yerli yapım bir çiftlik gübresi dağıtma makinası kullanılmıştır. Yapılan tarla çalışmalarında makinanın üç farklı ilerleme hızındaki (2, 4 ve 6 km/h) çalışma zamanları, efektif iş başarıları, gübreleme kapasiteleri (ton/ha ve ton/h), patinaj oranları, gübre dağılım düzgünlükleri gibi parametreler belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, makinanın 4 km/h ilerleme hızında efektif çalışma zamanı, efektif iş başarısı, birim alandaki gübreleme kapasitesi ve birim zamandaki gübreleme kapasitesi sırasıyla 0.32 h/ha, 3.10 ha/h, 58.5 ton/ha ve 181.4 ton/h bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çiftlik gübresi, gübre dağıtma makinası, efektif iş başarısı, patinaj oranı, gübreleme kapasitesi

Kaynakça

• Anonim. 2004. TS-EN-13080 Tarım Makinaları-Çiftlik Gübresi Dağıtıcıları-Çevre Koruma-Krallar ve Deney Metotları. Türk Standartları Enstitüsü, 21 s., Ankara.
• Anonim. 2010. Calibration of manure spreaders uniformity, spread patterns and effective swath width. University of Maryland College of Agriculture and Natural Resources, Symons Hall, College Park, MD 20742. https://extension.umd.edu/ sites/default/files/_images/programs/anmp/EC-1.pdf , (17.02.2015).
• Augustin C., Wiederholt R. and T. Dvorak. 2009. Manure spreader calibration. North Dakota State University Fargo, North Dakota, 58108. http://library.ndsu.edu/tools/ dspace/load/?file=/repository/bitstream/handle/10365/9406/nm1418_2009.pdf?sequence=1, (04.04.2015).
• Bary. A., Cogger C. and D.M. Sullivan. 2000. Fertilizing with manure. Washington State University. http://cru.cahe.wsu.edu/CEPublications/pnw533/pnw533.pdf , (12.03.2015).
• Davis J.G. and R.B. Meyer. 1999. Manure Spreader Calibration. No. 0.561, Colorado State University. http://efotg.sc.egov.usda.gov/references/public/CO/COATN_92_ manure_spreader_calibration.pdf , (13.02.2015).
• Kaasik. A. 2012. Chapter 16: Techniques for application of manure to land. Editor: Christine Jakobsson, Sustainable Agriculture: Ecosystem Health and Sustainable Agriculture Book 1., p. 132-135, The Baltic University Programme, Uppsala University, ISBN 978-91-86189-10-5, 505 p.
• Kasap A. ve G. Erdem. 1994. Çiftlik gübresi dağıtma makinesiyle çalışmada iş başarısının belirlenmesi üzerine bir çalışma. Gazi Osmanpaşa Üniv., Ziraat Fak. Dergisi,11: 71–78.
• Marsh L., Mullins G., Ambler S. and R. Heidel. 2009. Manure spreader calibration for rear-discharge equipment-handling solid and semi-solid manures and poultry litter. Virginia State University, Virginia Cooperative Extension, Publication: 442-004. https://pubs.ext.vt.edu/442/442-004/442-004_pdf.pdf (12.02.2015).
• MEGEP. 2004. Gübreleme Makinelerinin Bakımı. 525MT0238, Ankara.
• MEGEP. 2006. Motorlu Araçlar Teknolojisi: Gübre Dağıtım Alet ve Makineleri Bakım Onarımı. MEB, Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (MEGEP), 47 s., Ankara.
• Ünal H. 1994. Silindirik Balya Yapan Makinaların Mekanizasyon Planlamasına Yönelik İşletme Özelliklerinin Saptanması. U.Ü. Fen Bilimleri Enst. Yüksek Lisans Tezi, 96 s., Bursa.