Anacamptis sancta Salep Orkidesinin Yumru Oluşturma Özellikleri ve Çiçek Sapının Yumru İriliğine Etkisi

Yıl 2011, Sayı: 356, 24 - 29, 01.01.2011

Salih Parlak

Öz

Bazı salep orkideleri birden fazla yumru verme özelliği sayesinde ticari olarak üretilme kapasitesine sahiptir. Bu özelliği taşıyan ve en fazla sökümü yapılan türlerin başında da Anacamptis sancta gelmektedir. Bu çalışmada A. sancta’nın yumru oluşturma özelikleri ve çiçek sapının koparılmasının yumru büyümesine olan etkisi incelenmiştir. Bitkilerin % 64’ü birden fazla yumru oluşturmuş ve ilk oluşan yumrular daha derinde meydana gelmiştir. Çiçek sapının koparılıp koparılmaması oluşan yumru sayısını etkilememiş, yapılan değerlendirmede yumru ağırlıkları arasında da istatistiki bir fark ortaya çıkmamıştır. A. sancta’nın birden fazla yumru oluşturma özeliği sayesinde yumrudan üretilebilme kabiliyetine sahiptir

Anahtar Kelimeler

A. sancta, yumru oluşumu

Kaynakça

• Anonymous (2009) 12.11.2009 tarih ve 27404 Sayılı Resmi Ga- zete. Doğal Çiçek Soğanlarının 2010 Yılı İhracat Listesi Hakkında Tebliğ. (Tebliğ no: 2009/55).
• Bozkurt B, Yalvaç K, Tanır G, Onay A, Eroğlu F, Aktuz N.C (2006) Süs Bitkileri ve Doğal Çiçek Soğanları İthalat ve İhracat Uygulama- ları İle Bakanlık Politikaları. 3. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, 8-10 Kasım 2006, İzmir, 39-45.
• Gümüş C, Sezik E, Ellialtıoğlu Ş (2006) Batı Karadeniz Bölge- sinde Yetişen ve Salep Elde Edilen Bazı Orkide (Orchidaceae sp.) Türlerinin Doku Kültürü ile Çoğaltılması Üzerinde Bir Araştırma. 3. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, 8-10 Kasım 2006, İzmir, 186-195.
• İşler S (2005) Van Salebinin Menşei ve Van Civarının Orkideleri. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitü- sü, Biyoloji Anabilim Dalı, Van.
• Karakurt R (2006) Orchidaceae Familyası Türlerinde Simbi- yotik Çimlenme Üzerinde Etkili Faktörler. 3. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, 8-10 Kasım 2006, İzmir, 268-273.
• Karel K, Çolak H (2009) Türkiye Orkideleri. Rota Yayınları, İs- tanbul.
• Oğuz B, Sarı A.O, Bilgiç A (2005) Ege Bölgesinde Yayılış Göste- ren Bazı Salep Orkidelerinin Üretim Olanaklarının Araştırılması. Proje No: TAGEM/TA/02.02.03.010, s:2.
• Orhan Ç (2006) Akdağmadeni Salebi Üzerine Araştırmalar. Yük- sek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Far- makognozi Anabilim Dalı, Ankara.
• Önal K (1999) Ege Bölgesinde Doğal Yayılış Gösteren Orchida- ceae Familyasına Ait Bazı Türlerin İn Vitro Koşullarda Üretimleri Üzerine Araştırmalar. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23: Ek Sayı 5, 1057-1064.
• Rasmussen H N (1995) Terestrial Orchids: From Seed to Mycot- rohic Plant. Cambridge University Press. Cambridge.
• Sandal G (2009) Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Yetişen Orkideler ve Yetişme Ortamı Nitelikleri ile Tehdit Faktörlerinin Araştırılması. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Adana.
• Sezik E (1984) Orkidelerimiz, Türkiye’nin Orkideleri. Sandoz Kültür Yayınları No: 6.
• Süberoğlu N (1987) Saleplerin Tohumla Üretilmeleri. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bö- lümü, İzmir.
• Vakkasoğlu F (1995) Orkidelerde Mikorizal Fungusların Orki- de Tohumlarının Çimlenmesi ve Büyümeleri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Adana.