Dioksin ve Dioksin Benzeri Poliklorlu Bifenillerin Doğaya ve Çevreye Etkisi

Yıl 2009, Sayı: 353, 40 - 43, 01.07.2009

Gül Çelik Çakıroğulları Yunus Uçar Devrim Kılıç

Öz

Poliklorlu dibenzo-p-dioksinler PCDD’ler , dibenzofuranlar PCDF’ler ve bifeniller PCB’ler , Stockholm Sözleşmesinde belirtilmiş olan kalıcı organik kirleticiler arasında yer almaktadır. Birleşmiş Milletler Çevre Programı UNEP Kalıcı Organik Kirleticilere KOK’lara ilişkin Stockholm Sözleşmesi, 17 Mayıs 2004 tarihinde yürürlüğe giren küresel nitelikli bir anlaşmadır. Bu sözleşmenin amacı, insan sağlığını ve çevreyi Kalıcı Organik Kirletici Maddelerden korumaktır. Sözleşmeye taraf bir ülke olarak, Türkiye’nin bir Ulusal Uygulama Planı NIP geliştirmesi ve yürütmesi yükümlülüğü bulunmaktadır. Türkiye Büyük Millet Meclisi kalıcı organik kirleticilere ilişkin Stockholm Sözleşmesinin onaylanmasının uygun bulunduğuna dair 5871 numaralı kanunu 2 Nisan 2009’da onaylamış ve 14 Nisan 2009’da Resmi Gazete’de yayınlamıştır

Kaynakça

• Acara, A. 2006. Türkiye’nin Kalıcı Organik Kirletici Maddelere (POP’ler) İlişkin Stockholm Sözleşmesi İçin Taslak Ulusal Uygulama Planı. UNIDO-POP’ler Projesi. Proje No: GF/TUR/03/008. 237 s.
• Anonymous. 2001. Brussels, 20 July 2001. Fact sheet on dioxin in feed and food
• Domingo, J. L., Bocio, A. Levels of PCDD/PCDFs and PCBs in edible marine species and human intake: A literature review. 2007. Environment International. 33, 397-405.
• EFSA. 2004. EFSA Scientific Colloquium Summary Report. Di- oxins. Methodologies and principles for setting tolerable intake levels for dioxins, furans and dioxin-like PCBs. 28-29 June 2004, Brussels, Belgium. European Food Safety Authority-December 2004. 130 pp
• Hays, S. M., Aylward, L. L. 2003. Dioxin risks in perspective: past, present and future. Regulatory Toxicology and Pharmaco- logy. 37; 202-217.
• http://www.coe.fr/soc-sp. 2000. Dioxin contamination in fo- odstuffs. Report prepared by Jean-François Narbonne, rapporteur for the Committee of experts on nutrition, food safety and consu- mer health. Council of Europe. Health protection of the consumer. Council of Europe Publishing. Partial agreement division in the so- cial and public health field. Directorate General III-Social Cohesion F-67075 Strasbourg cedex. Erişim tarihi: 01.02.2009.
• Kulkarni, P. S., Crespo, J. G., Afonso, C. A. M. 2008. Dioxins sources and current remediation Technologies-A review. Environ- ment International. 34, 139-153.
• Pompa, G., Caloni, F., Fracchiolla, M. L. 2003. Dioxin and PCB Contamination of Fish and Shellfish:Assessment of Human Expo- sure. Review of the International Situation. Veterinary Research Communications, 27 Suppl. 1. 159-167.
• Schecter, A., Birnbaum, L., Ryan, J. J., Constable, J. D. 2006. Dioxins: An overview. Environmental research, 101; 419-428.
• WHO. 1989. Polychlorinated dibenzo-para-dioxins and diben- zofurans. Environmental Health Criteria 88. 409 p. United Nati- ons Environment Programme and The World Health Organization, GENEVA.
• WHO. 1992. Polychlorinated Biphenyls (PCBs) and Polychlo- rinated Terphenyls (PCTs) Health and Safety Guide No: 68. IPCS International Programme on Chemical Safety. 52 p. World Health Organization, GENEVA.
• Wigle, T. D., Arbuckle, T. E., Walker, M., Wade, M. G., Liu, S., Krewski, D. 2007. Environmental Hazards: Evidence for effects on child health. Journal of Toxicology and Environmental Health, Part B, 10; 3-39.