Bazı Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerine Ait Tohumların Fiziksel Özellikleri

Yıl 2022, Sayı: 376, 42 - 47, 04.01.2023

Zeynep Dumanoğlu , Selim Özdemir , Kağan Kökten

https://doi.org/10.33724/zm.1138561

Cited By: 1

Öz

Son yıllarda karşılaşılan gıda problemleri sebebiyle dayanıklı ve sevilerek tüketilen gıda ürünleri daha çok öne çıkmaktadır. Nohut (Cicer arietinum L.) sulu ve kuru arazi koşullarında yetişebilme yeteneğine sahip önemli bir yemeklik tane baklagildir. Bu çalışmada; altı farklı nohut çeşidinin (Caner, Hasanbey, İnci, Onur, Seçkin ve Sezgi) tohumlarına ait bazı fiziksel özellikleri (uzunluk, genişlik, yüzey alan, ortalama aritmetik ve geometrik çap, küresellik ve yüz tane ağırlığı) incelenmiştir. Çalışma 2022 yılında Bingöl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Biyosistem ve Tarla Bitkileri Bölümlerine ait laboratuvarlarda gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler istatistiki olarak değerlendirilmiştir (p<0.05). Genel olarak incelenen altı farklı nohut çeşidinin kısa ve oval bir tohum yapısına sahip olduğu belirlenmiştir. Tohumların ortalama yüz tane ağırlığının 42.08 g olduğu saptanmıştır. Bu çalışma kapsamın hedefi, incelenen parametreler kullanılarak üreticilerin uygun alet, makine ve sistemlerini seçmelerine olanak vererek en az kayıpla üretimlerini gerçekleştirmeleridir.

Anahtar Kelimeler

Nohut, Yemeklik tane baklagil, Tohum özellikleri, Tohum ölçüleri

Physical Properties of Seeds of Some Chickpea (Cicer arietinum L.) Varieties

Öz

Due to the food problems encountered in recent years, durable and lovingly consumed products come to the fore. Chickpea (Cicer arietinum L.) is an important food legume plant that can grow in wet and dry land conditions. In this study, some physical properties (length, width, surface area, average arithmetic and geometric diameter, sphericity and hundred grain weight) of six different chickpea varieties (Caner, Hasanbey, İnci, Onur, Seçkin and Sezgi) were investigated. The study was carried out in the laboratories of Bingöl University, Faculty of Agriculture, Departments of Biosystems and Field Crops in 2022. Obtained data were evaluated statistically (p<0.05). It was determined that six different chickpea varieties examined in general had a short and oval seed structure. It was determined that the seeds had an average of 42.08 g hundred grain weight. By using the parameters examined within the scope of this study, it is aimed to enable the manufacturers to choose the appropriate tools, machines and systems, and to realize their production with the least loss.

Anahtar Kelimeler

Chickpea, Leguminous grain, Seed characteristics, Seed dimensions

Kaynakça

• Adak, M.S. (2021). Yemeklik Baklagiller. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Yayın No: 1652, Ankara.
• Alayunt, F.N. (2000). Biyolojik Malzeme Bilgisi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü Ders Kitabı, Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayınları No: 541.
• Alajaji, S.A. and El-Adawy, T.A. (2006). Nutritional composition of chickpea (Cicer arietinum L.) as affected by microwave cooking and other traditional cooking methods. Journal of Food Composition and Analysis, 19(8), 806-812.
• Arumuganathan, K. and Earle, E.D. (1991). Nuclear DNA content of some important plants species. Plant Moleculer Biology Reporter, 9(3), 208-218.
• Babaoğlu, M., (2003). Nohut ve Tarımı (Cicer arietinum L.), Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü., Edirne.
• Biçer, B.T., Akıncı, C. and Eker, S. (2017). Determination of Cold Stress, Anthracnose Disease and Seed Cooking Traits of Chickpea Winter Genotypes. El-Cezeri Fen ve Mühendislik Dergisi (ECJSE). 4(3):355-364.
• Choudhary, S., Gaur, R., Gupta, S.and Bhatia, S. (2012). EST derived genic molecular markers: development and utilization for generating an advanced transcript map of chickpea. Theoretical and Applied Genetics, 124(8), 1449-1458.
• Çevik, S. ve Değer, A. G. (2019). Mersin’de nohut üretimi ve kuraklığın nohut gelişimi üzerine etkileri. Dünya Multidisipliner Araştırmalar Dergisi 25-34 (1).
• Dumanoğlu, Z. and Geren, H. (2020). An Investigation on Determination of Seed Characteristics of Some Gluten-Free Crops (Amarantus mantegazzianus, Chenopodium quinoa Willd., Eragrostis tef [Zucc] Trotter, Salvia hispanica L.). Turkısh Journal of Agriculture-Food Science and Technology. 8(8), 1650-1655.
• Dumanoğlu, Z., Çaçan, E. ve Kökten, K. (2021). Korunga (Onobrychis viciifolia Scop.) genotiplerine ait tohumların fiziksel özelliklerinin belirlenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences. 6(1):18-24.
• Dumanoğlu, Z., Çaçan, E. and Kökten, K. (2022). A Study on the determination of some morphological andphysiological characteristics of broadcast vetch (Vicia sativa L.) Seeds. MAS Journal. 7(1):41-47.
• Eyidogan, F. ve Öz, M.T. (2007). Effect of salinity on antioxidant responses of chickpea seedlings. Acta Physiol Plant, 29: 485-493.
• FAO, (2016). Statistical databases. Food and Agriculture Organization (FAO) of the United Nations. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC, Erişim tarihi: 26 Mayıs 2018.
• Güneş, A. Tekatlı, M. Ertürk, E. and Kılınç, C. (2022). Investigation of Agricultural Characteristics in Some Advanced Chickpea (Cicer arietinum L.) Genotypes in Kahramanmaraş Conditions. Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences. 9(1):119-131.
• Kara, M. (2012). Biyolojik Ürünlerin Fiziksel Özellikleri, Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları No: 242.
• Millan, T., Winter, P., Jungling, R., Gil, J., Rubio, J., Cho, S., Cobos, M.J., Iruela, M., Rajesh, P.N., Tekeoglu, M., Kahl, G. and Muehlbauer, F.J. (2010). A consensus genetic map of chickpea (Cicer arietinum L.) based on 10 mapping populations. Euphytica, 175(2), 175-189.
• Mohsenin, N.N. (1970). Physical Properties of Plant and Animal Materials. Gordon and Breach Science Publishers.
• Singh, R., Sharma, P., Varshney, R.K., Sharma, S.K. and Singh, N.K. (2008). Chickpea improvement: Role of wild species and genetic markers. Biotechnology & Genetic Engineering Reviews, 25(1), 267-314.
• Şahin, N. and Gecit, H.H. (2006). The effects of different fertilizing methods on yield and yield components in chickpea (Cicer arietinum L.). Journal of Agricultural Sciences, 12(3), 252-258.
• TUİK, (2021). Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=104&locale=tr, (Erişim tarihi: 05.04.2021).
• Ulukan, H. (2012). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Yaz Okulu Ders Notları: 6, Ankara.
• Yağcıoğlu, A. (2015). Ürün İşleme, Ege Üniversitesi Yayınları Ziraat Fakültesi Yayın No: 517, Genişletilmiş 2. Baskı.
• Yazgı, A., Dumanoğlu, Z., Kuldemir, N., Aygün Dereli, İ. and Masoumi, A. (2012). Determination of the machine performance for wheat seeding by pneumatic seed drill. Journal of Agricultural Machinery Science. 8(1): 35-40.