Öz
Bu araştırma
torunlarının bakımını gerçekleştiren büyükannelerin bakım süreciyle ilgili
deneyimlerini keşfetmek amacıyla nitel araştırma yöntem ve teknikleri
kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Kartopu örnekleme yöntemiyle ulaşılan 15
büyükanne ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Derinlemesine
görüşmelerle oluşturulan veriler nitel veri analiz programı olan MAXQDA ile
analiz edilmiştir. Analiz sonucunda büyükanneliğe atfedilen anlam, torun
bakımına karar verme süreci, büyükannelerin torun bakım sürecine ilişkin
deneyimleri, baş etme ve sosyal destek olmak üzere dört temaya ulaşılmıştır.
Katılımcıların büyükanneliğe yönelik algılarının olumlu olduğu ancak
torunlarına baktıkları süreçte birçok zorlukla karşılaştığı ortaya çıkmıştır.
Büyükanneler zamanlarının büyük bir çoğunluğunu torunlarına ayırmakta ve bakım
süreci boyunca sosyal yaşamdan izole olmaktadır. Büyükanneler torun bakım
sürecinde zorluklarla baş etme noktasında destek mekanizmalarına duydukları
ihtiyaca vurgu yapmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Başak, S. (2010). Genelleşmiş Güven ve Toplumsal Cinsiyet. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 27(1), 53-71.
- Dedeoğlu, S. (2009). Eşitlik mi Ayrımcılık mı? Türkiye’de Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği Politikaları ve Kadın İstihdamı. Çalışma ve Toplum, 2009(2), 41-54.
- Demiriz, S., and Arpacı, F. (2016). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Büyük Ebeveynleri Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 707-726.
- Gürhan, N. (2010). Toplumsal Cinsiyet ve Din. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, ISSN: 1308-9633(IV), 58-80.
- Kartal, A. (2010). Büyükanne ve Büyükbabalarda Torun Bakmanın Depresyon ve Yaşam Kalitesine Ektisi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi .
- Kelley, S.J., Whitley, D., Sipe, T.A., Yorker, B.C. (2000). Psychologıcal Dıstress In Grandmother Kınship Care Provıders: The Role Of Resources, Social Support, And Physical Health. Child Abuse & Neglect, 24(3), 311-321.
- Kuzgun, Y., and Sevim, S. (2004). Kadınların Çalışmasına Karşı Tutum ve Dini Yönelim Arasındaki İlişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 14-27.
- Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
- Özateş, Ö. S. (2015). Malumun İlanı. Ankara: NotaBene Yayıncılık.
- Özkaplan, N. (2009). Duygusal Emek ve Kadın İşi/Erkek İşi. Çalıçma ve Toplum, 2009(2), 15-24.
- Özateş Gelmez, Ö. S. (2015). Ailevileştirilen bakımın kürek mahkûmları: Evde bakım uygulaması kapsamında bakım veren kadınların deneyimleri. Fe Dergi, 7(2), 59-71.
- Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimleri Yöntembilimi Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
- Özçatal, E. Ö. (2011). Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 21-39.
- Shaibu, S. (2013). Experiences of Grandmothers Caring for Orphan Grandchildren in Botswana. Journal of Nursing Scholarship, 45(4), 363-370.
- Thomson, E.F. and Minkler, M. (2001). American Grandparents Providing Extensive Child Care to Their Grandchildren: Prevalence and Profil. The Gerontological Society of America, 41(2), 201-209.
- Urhan, B. and Etiler, N. (2011). Sağlık Sektöründe Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Açısından Analiz. Çalışma ve Toplum, 2011(2), 191-216.
- Uğur S. B. (2018). Torun Bakım Faaliyetinin Bakım Sağlayıcı Büyükannelerin Sağlık Durumları Üzerindeki Etkisi. Antalya: Mediterranean Journal of Humanities Dergisi, VIII(1), 399-415.
- Ünüvar, A. (2003). Çok Yönlü Algılanan Sosyal Desteğin 15-18 Yaş Arası Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerisine ve Benlik Saygısına Etkisi. Yüksek lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi.
- Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemi. Ankara: Seçkin Yayınları.
Öz
This research was carried out using qualitative
research methods and techniques in order to explore the experiences of
grandmothers who look after their grandchildren. In-depth interviews were conducted
with 15 grandmothers reached by snowball sampling. The data created by in-depth
interviews were analysed with the qualitative data analysis program MAXQDA. As
a result of the analysis, four themes were reached, namely the meaning
attributed to being grandmother, the grandmother's decision to look after their
grandchildren, grandmothers’ experiences in grandchild care process, coping and
social support. Participants' perceptions of being grandmother were positive
but they faced many difficulties in the process of looking after their
grandchildren. Grandmothers spend most of their time with their grandchildren
and are isolated from social life during the care process. Grandmothers
emphasized the need for support mechanisms in dealing with difficulties in
grandchild care.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Başak, S. (2010). Genelleşmiş Güven ve Toplumsal Cinsiyet. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 27(1), 53-71.
- Dedeoğlu, S. (2009). Eşitlik mi Ayrımcılık mı? Türkiye’de Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği Politikaları ve Kadın İstihdamı. Çalışma ve Toplum, 2009(2), 41-54.
- Demiriz, S., and Arpacı, F. (2016). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Büyük Ebeveynleri Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 707-726.
- Gürhan, N. (2010). Toplumsal Cinsiyet ve Din. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, ISSN: 1308-9633(IV), 58-80.
- Kartal, A. (2010). Büyükanne ve Büyükbabalarda Torun Bakmanın Depresyon ve Yaşam Kalitesine Ektisi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi .
- Kelley, S.J., Whitley, D., Sipe, T.A., Yorker, B.C. (2000). Psychologıcal Dıstress In Grandmother Kınship Care Provıders: The Role Of Resources, Social Support, And Physical Health. Child Abuse & Neglect, 24(3), 311-321.
- Kuzgun, Y., and Sevim, S. (2004). Kadınların Çalışmasına Karşı Tutum ve Dini Yönelim Arasındaki İlişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 14-27.
- Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
- Özateş, Ö. S. (2015). Malumun İlanı. Ankara: NotaBene Yayıncılık.
- Özkaplan, N. (2009). Duygusal Emek ve Kadın İşi/Erkek İşi. Çalıçma ve Toplum, 2009(2), 15-24.
- Özateş Gelmez, Ö. S. (2015). Ailevileştirilen bakımın kürek mahkûmları: Evde bakım uygulaması kapsamında bakım veren kadınların deneyimleri. Fe Dergi, 7(2), 59-71.
- Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimleri Yöntembilimi Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
- Özçatal, E. Ö. (2011). Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 21-39.
- Shaibu, S. (2013). Experiences of Grandmothers Caring for Orphan Grandchildren in Botswana. Journal of Nursing Scholarship, 45(4), 363-370.
- Thomson, E.F. and Minkler, M. (2001). American Grandparents Providing Extensive Child Care to Their Grandchildren: Prevalence and Profil. The Gerontological Society of America, 41(2), 201-209.
- Urhan, B. and Etiler, N. (2011). Sağlık Sektöründe Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Açısından Analiz. Çalışma ve Toplum, 2011(2), 191-216.
- Uğur S. B. (2018). Torun Bakım Faaliyetinin Bakım Sağlayıcı Büyükannelerin Sağlık Durumları Üzerindeki Etkisi. Antalya: Mediterranean Journal of Humanities Dergisi, VIII(1), 399-415.
- Ünüvar, A. (2003). Çok Yönlü Algılanan Sosyal Desteğin 15-18 Yaş Arası Lise Öğrencilerinin Problem Çözme Becerisine ve Benlik Saygısına Etkisi. Yüksek lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi.
- Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemi. Ankara: Seçkin Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sosyoloji (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Mayıs 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 12 Mart 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 30 Sayı: 2 |