Öz
Toprak, üretimin temel yapı taşı olduğundan gelecek nesillere korunarak bırakılması gereken en önemli unsurlardandır. Bu sebeple sürdürülebilirliğin de sağlanabilmesi için, çeşitli tedbirler zaman zaman tarım politikaları içinde yer almaktadır. Toprak analizi desteklemesi bunlardan biridir. Böylelikle toprağa gereğinden fazla gübre verilmesi önlenmektedir. Yine gübre desteklemesi de toprakta eksilen mineral maddelerin toprağa kazandırılması ve böylelikle toprağın korunması açısından uygulanan önemli bir politik unsurdur. Bu çalışmada, Türkiye de 2015 yılında uygulanan toprak analiz desteklemesi ve gübre desteklemesinin etki değerlemesi yapılmış ve sonuçları aktarılmıştır. Bunun için; Türkiye coğrafi bölgelerini temsilen ve en fazla sayıda laboratuvara sahip olan İzmir, Manisa, Antalya, Adana, Şanlıurfa, Erzurum, Van, Samsun, Tekirdağ ve Edirne illerinde toprak analizi için en fazla numune alımı kabul eden ve gübre tavsiyesi veren laboratuvarlarda, toprak analiz desteğinin üreticilere verildiği son yıl olan 2015 yılı esas alınarak anket çalışması yapılmıştır. Toprak analizi yaptıran üreticiler ile kontrol grubu olarak belirlenen toprak analizi yaptırmayan üreticilerden toplanan veriler kullanılmıştır. Toplamda 10 ilde 995 üretici ile yüz yüze anket yapılmıştır. Etki değerleme açısından oluşturulan birinci senaryo birinci durumda eğer işletmelerin tamamı, gübre desteğinden yararlanmış olsaydı, dekar başına 57.01 kg ve ikinci durumda dekara 39.92 kg daha fazla gübre kullanmış olabilecekleri saptanmıştır. Brüt gelir açısından ise birinci durumda eğer işletmelerin tamamı, gübre desteğinden yararlanmış olsaydı, dekar başına 491.36 TL daha fazla brüt gelir elde etmiş olabileceği bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler
Etki değerleme müdahale etkisi sürdürülebilirlik üretim planlaması tarım sistemleri
Destekleyen Kurum
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü
Proje Numarası
TAGEM/TEPD/18/G/A08/P01/02
Teşekkür
Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü ve Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü’nün katkılarıyla yürütülen bu araştırmanın sonuçlanmasında emek harcayan proje ekibine teşekkür eder, araştırma sonuçlarının hem üreticilere hem karar vericilere fayda sağlamasını dilerim.
Kaynakça
- ANONİM (2016 a) Toprak-Analizi-Destegi-Yeniden-Basliyor Haberi, http://www.tarim.gov.tr/Haber/1024/Toprak-Analizi-Destegi-Yeniden-Basliyor, erişim tarihi: 19.10.2016
- GEZGİN, S. (2011) ‘Türkiye’de Toprak Analiz Laboratuvarlarının Sorunları ve Çözüm Önerileri’, Gübretaş’la Verim Dergisi, 23, 22-24
- GREENE, W.H., (2000) Econometric Analysis. 4th ed. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
- GÜÇDEMİR, İ., (2006) Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi, Güncelleştirilmiş ve genişletilmiş baskı. Toprak Gübre ve Su Kaynakları merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Genel yayın no:213, Teknik yayın No: T69 ANKARA.
- KÜÇÜKKAYA, S., ÖZÇELİK, A. (2014) ‘Buğday Üretiminde Toprak Analizi Yaptırmanın İşletme Üzerine Etkileri: Ankara Gölbaşı İlçesi Örneği’ G.T.H.B Tarımsal Ekonomi ve Geliştirme Enstitüsü, Ankara
- MADDALA, G.S., (1983) Limited-Dependent and Qualitative Variables in Econometrics. Cambridge: Cambridge University Press. POLAT, H., (2018) Gübre Desteği Ödemelerinde Toprak Analizi Zorunluluğunun Gübre Kullanımına Etkilerinin Belirlenmesi: Polatlı Örneği, Araştırma Makalesi, Ziraat Mühendisliği, Sayı: 365, 34-44, Ankara
- STATA, (2017) etregress - Linear regression with endogenous treatment effects. www.stata.com (Erişim Tarihi: 28.10.2020).
- ANONİM, (2000) Tarım Reformu Genel Müdürlüğü
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Tarım Politikaları |
| Bölüm | Araştırma |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | TAGEM/TEPD/18/G/A08/P01/02 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |