TÜRKÇE’DE METİN ÖĞRETİMİ YERİNE METİNLE ÖĞRENME

Yıl 2013, Sayı: 11, 603 - 637, 31.01.2013

Firdevs Güneş

https://doi.org/10.14520/adyusbd.454

Cited By: 26

Öz

Dünyada 1900’lü yıllardan günümüze kadar dil öğretimi alanında çeşitli
yaklaşım ve yöntemler uygulanmıştır. Bunlar “geleneksel, davranışçı,
bilişsel ve yapılandırıcı” olmak üzere üç ana grupta toplanmıştır. Dil
öğretim alanında en eski yaklaşım olan geleneksel yaklaşımda dil bilgisi
kuralları, atasözleri, edebiyat, genel kültür gibi konuların öğretimine
ağırlık verilmiştir. Davranışçı yaklaşımda ise dil diğer davranışlar gibi
uyarıcı-tepki bağlamında çeşitli tekrar, taklit, ezberleme ve şartlandırma
yoluyla öğretilmiştir. Dil öğretim alanındaki bu görüşler 1950’li yıllara
doğru değişmeye başlamış ve “dil iletişim aracıdır” görüşü yayılmıştır.
Bunun üzerine iletişim kurma ve dilin günlük yaşamda kullanılmasına
yönelik çalışmalar yapılmıştır. Günümüzde ise yapılandırıcı yaklaşımla
birlikte “Dil, sosyal etkileşim aracıdır.” görüşü gündeme gelmiştir. Bu
yaklaşımda öğrencinin dil, zihinsel, duygusal ve sosyal becerilerin
geliştirilmesi ön plana alınmış, çeşitli etkinlik, görev, proje vb. aracılığıyla
dil öğretimi yapılmaktadır. Dil öğretim yaklaşımları metin anlayışını da
etkilemiş ve her yaklaşım kendine özgü bir metin anlayışı benimsemiştir.
Böylece dil öğretiminde önceleri edebî metinlere çok değer verilmiş,
ardından bunlar bir kenara bırakılarak üretilmiş metinler kullanılmış, son
yıllarda ise özgün ve özel metinlerle, edebî metinler ve etkinlikler
kullanılmaya başlamıştır. Öğretim sürecinde ise eskiden metin öğretimi
yapılırken son yıllarda metinle öğrenmeye geçilmiştir. Dünyamızdaki bu
gelişmelere paralel ülkemizde de önemli gelişmeler olmuş, davranışçı
yaklaşım terk edilerek yapılandırıcı yaklaşımla yeni Türkçe öğretim
programları hazırlanmıştır. 2004 Türkçe (1-5.Sınıflar) Öğretim
Programında yapılandırıcı yaklaşım merkeze alınarak çoklu zekâ, öğrenci
merkezli öğrenme, beyin temelli öğrenme, bireysel farklılıklara duyarlılık,
sarmal ve tematik yaklaşım, beceri ve etkinlik yaklaşımı gibi yaklaşım ve
modellerden yararlanılmıştır. Türkçe öğretiminde dil becerileriyle birlikte
zihinsel, duygusal ve sosyal becerilerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu
becerilerin geliştirilmesi için çeşitli etkinlik, görev ve projelerle Türkçe
öğretimi yapılmaktadır. Metin seçiminde öyküleyici, bilgilendirici ve şiir
olmak üzere üç türden yararlanılmakta özgün ve özel metinlere yer
verilmektedir. Öğretim sürecinde ise metinle öğrenmeye ağırlık
verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe, metin, metinle öğrenme

Kaynakça

• Albert, M. C., Souchon, M.(2000). Les Textes littéraires en classe de langue, Paris, Hachette, coll. “Autoformation”.
• Bailly, D. (1997a). Didactique de l’anglais (1) Objectifs et contenus de l’enseignement, Paris: Nathan.
• Bailly, D. (1998b) Didactique de l’anglais (2) La mise en oeuvre pédagogique, Paris: Nathan.
• Bailly, D. (1998c) Les mots de la didactique des langues. Le cas de l’anglais. Lexique, Paris: Ophrys.
• Beacco, J.-C. (2007). L'approche par compétences dans l'enseignement des langues : Enseigner à partir du CERC,Les Editions Didier.
• Canvat, K. (2004) Les valeurs dans-de la littérature, Presse universitaires de Namur. CECR (2000). Cadre européen commun de référence pour les langues. Apprendre, enseigner, évaluer, Division Des Langues Vıvantes, Strasbourg, Conseil de l’Europe, Didier
• Conseil de l’Europe et Commission européenne, (2001). T-kit, Une méthodologie de l’apprentissage des langues,Editions du Conseil de l’Europe, Strasbourg Cedex.
• Coste, D. (1982). Apprendre la langue par la littérature?, in Littérature et communication en classe de langue, Paris, Hatier/Didier, coll. “LAL”
• Cohen I., Mauffrey A. (1990) .Vers une nouvelle pédagogie de la lecture, Armand Colin.
• Cuq, J. P., Gruca, I. (2005). Cours de didactique du français langue étrangère et seconde, Grenoble, Presses Universitaires de Grenoble.
• Cuq, J. P. (2003). Dictionnaire de didactique du français langue étrangère et seconde, Paris, asdifle/Clé International.
• Denyer, M. (2006). La perspective actionnell e définie par le CECR et ses répercussions dans l’enseignement des langues, La perspective actionelle: Tâches et projets, deneyerperspectiveactionnelle.pdf, (Erişim tarihi: 03.08.2010.)
• Fayard, Luc. (2005). Comment Nous Lisons, www.infotechart.com
• Gaonac’h, D. (1991). Théories d’apprentissage et acquisition d’une langue étrangère, Paris: Hatier-Didier.
• Gaonac’h, D. (1995). La mémoire dans l’apprentissage des langues vivantes, Les Langues Modernes 2, p. 9-24.
• Güneş, F. (2007a). Ses temelli cümle yöntemi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayınları.
• Güneş, F. (2007b). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayınları.
• Lafontaine, D. (2001). Quoi de neuf en littératie? Regard sur trente ans d’évaluation de la lecture, in Cahiers du Service de Pédagogie expérimentale, N32, Université de Liège.
• Letafati,R.; Moussavi, H. (2012). La place de texte littéraire dans les méthodes del’enseignement du FLE,48/Revue des Etudes de la Langue, troisième année, N4 Printemps-Été 2011, www.SID.ir
• Lemire, G. (2005). Fondements théoriques 1 Assises constructiviste, socioconstructiviste et cognitiviste, Université Laval,http://www.cours.fse.ulaval.ca /frn-19972/osp_presentation/ep_p_11.htm (Erişim Tarihi: 2009)
• MEB (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara: MEB Basımevi.
• MEB (2003). PIRLS 2001 Uluslar Arası Okuma Becerileri Gelişim Projesi Ulusal Raporu.
• OCDE (2005). La définition et la sélection des compétences clés, Résumé, Mep_int_French.
• OCDE (2003). Cadre d.évaluation de PISA 2003
• Puren, C. (1988). Histoire des Méthodologies de l’enseignemet de langues ,Cles İnternational, Paris.
• Puren, C. (2004). L’evolutıon Historique Des Approches En Didactique Des LanguesCultures ou Comment Faire L’unite Des « Unites Didactiques », Congrès Annuel de l’Association pour la Diffusion de l’Allemand en France (ADEAF), École
• Supérieure de Commerce de Clermont-Ferrand, 2-3 Novembre 2004, France.
• Rézeau, J. (2001). Médiatisation et médiation pédagogique dans un environnemen multimédia (Le cas de l’apprentissage de l’anglais en Histoire de l’art à l’université), Université Victor Segalen Bordeaux 2, France.
• Rodríguez Seara, A. (2004). L’évolution des méthodologies dans l’enseignement du français langue étrangère depuis la méthodologie traditionnelle jusqu’à nos jours, Cuadernos del Marqués de San Adrián: Revista de humanidades, no. 1, http://www.uned.es/ca-tudela/revista/
• Seoud, A. (1997). Pour une didactique de la littérature, Paris, Hatier/Didier, coll.” LAL”
• Tardif, J. (1997). Pour un enseignement stratégique. Montréal: Editions Logiques.
• Tauveron, C. (2002). Lire la littérature à l’école: pourquoi et comment conduire cet apprentissage spécifique? De la GS au CM. Hatier.