EDİP CANSEVER’İN ŞİİRLERİNDE DEPRESİF KARAKTERLER

Year 2016, Issue: 22, 35 - 68, 26.04.2016

Mustafa Karabulut

https://doi.org/10.14520/adyusbd.76648

Abstract

Depresyon, çökkünlük anlamına gelmekte olup kişinin psişik yapısındaki faaliyetlerin yıkılmasını, çökmesini ifade eden bir terimdir. Depresyonun en önemli belirtileri arasında hayattan zevk almamak, kronikleşmiş mutsuzluk, umutsuzluk, yorgunluk, dikkat dağınıklığı, bunaltı hali, kontrol edilemeyen kolay sinirlilik, karamsarlık, cinsel isteksizlik, bedensel ağrı şikâyetleri  vb. vardır. Depresif kişiler, büyük bir üzüntü ve umutsuzluk içerisinde olup kapalı mekânlarda ve aynı yerde uzun süre kalamazlar. Onlar, topluma katılmaktan kaçınırlar. Depresif kişiler, yemek yemek, uyumak vb. hayati etkinliklerini en aza indirgerler, bazen intihar ve ölüme de yönelebilirler. Edip Cansever’in şiir karakterlerinin çoğu depresif bir yapı gösterir. Bunlar genellikle mutsuz, umutsuz, kararsız, bunaltılı, karamsar, çaresiz, sıkıntılı ve bitkin hissederler. Ayrıca, hayattan zevk almayan, cinsel bozukluğu olan, ölüm ve intihara meyillidirler. Edip Cansever’in şiirlerinin önemli bir yönünü oluşturan şiir karakterlerinin psikolojik yapılarını inceleyen bu çalışmada tahlil yöntemi kullanılmıştır. Bu amaçla konu ile ilgili kitap, tez, dergi vb. materyaller kullanılarak sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır.

References

• Alper, Y. (2008). Psikodinamik Açıdan Cemal Süreya ve Şiiri. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Alper, Y. (2010). Şiir ve Psikiyatri Kavşağında. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Bachelard, G. (1996). Mekânın Poetikası. çev. Aykut Derman, İstanbul: Kesit Yayınları.
• Bayıldıran, S. K. (1976). “Cansever’in ‘Çağrılmayan Yakup’u.” Soyut 5, Ekim 1976.
• Cansever, E. (2000). Edip Cansever’le Söyleşi. Söyleşiyi yapan: Erdoğan Albayrak, Gül Dönüyor Avucumda, İstanbul: Adam Yayınları.
• Cansever, E. (2008). Sonrası Kalır I. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Cansever, E. (2008). Sonrası Kalır II. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Cansever, E. (2012). Şiiri Şiirle Ölçmek. Haz. Devrim Dirlikyapan, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Cöntürk, H. (2000). Salıncak’ Şiiri. Cansever, Gül Dönüyor Avcumda, İstanbul: Adam Yayınları.
• Dirlikyapan, M. (2003). “İkinci Yeni Dışında Bir Şair: Edip Cansever.” Ankara: Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Eliuz, Ü. (2001). “Attila İlhan’ın Şiirlerinde Mekânın Postmodernist Açıdan Yorumu.” Türk Dili, Haziran 2001, C: 2001/I, S. 594.
• Freud, S. (2002). Metapsikoloji. çev. Emre Kapkın, Ayşen Tekşen Kapkın, İstanbul: Payel Yayınları.
• Karabulut, M. (2013). Edip Cansever Şiiri. Ankara: Öncü Kitap Yayınları.
• Kılınç, N. (2006). “Melankoli Kavramı Üzerine Resimsel Çözümlemeler.” Yüksek Lisans Tezi, Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anasanat Dalı.
• Korkmaz, R. (2009), “Metaforik Dönüştürme Biçimleri ve Efendi-Köle Diyalektiği Bakımından Beyaz Kale.” bilig, Yaz / 2009, S.50.
• Korkmaz, R. (1997). Sabahattin Ali-İnsan ve Eser. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kristeva, J. (2009). Kara Güneş-Depresyon ve Melankoli. çev. Nesrin Demiryontan, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Özgen, A. B. (2006). Karanlığın Aydınlığı: Melankolinin Tarihsel, Psikanalitik, Sosyolojik ve Felsefi Boyutları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Savrun, M. (1999). “Depresyonun Tanımı Ve Epidemiyolojisi.” İstanbul: İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Depresyon, Somatizasyon ve Psikiyatrik Aciller Sempozyumu, 2-3 Aralık 1999.
• Sontag, S. (1991). Sanatçı: Örnek Bir Çilekeş. İstanbul: Metis Yayınları.
• Teber, S. (2004). Melankoli. İstanbul: Say Yayınları.
• Turan, G. (2005). Edip Cansever’in Hayvanları, O Ben ki: Edip Cansever. haz. Yalçın Armağan. İstanbul: Alkım Yayınları.
• Ünal, S. (2000). “Depresyon ve Kişilik.” Duygudurum Dizisi, 2000/2.