Suriyeli Öğrencilerin Eğitiminde Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar

Yıl 2021, , 183 - 200, 31.03.2021

Mehmet Akif Sözer , Yakub Işıker

https://doi.org/10.31592/aeusbed.803095

Cited By: 11

Öz

Savaş ve yıkımın olduğu bölgelerden göç etmek zorunda kalan çocuklarda yeni geldikleri topluma ve okula uyum problemleriyle birlikte birçok sorun yaşanabilmektedir. Bu öğrencilerin eğitimlerine dair öğretmenlerden görüş alınması ve eğitim ortamlarında yaşadıkları sıkıntıların belirlenmesi, bu sıkıntıların en aza indirilerek okula uyumlarının gerçekleştirilebilmesi açısından önemlidir. Bu araştırmada, Suriyeli öğrencilerin eğitiminde öğretmenlerin karşılaştıkları sorunların belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada mevcut durumu tespit etmek amacıyla tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın örneklem grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında Mardin İlinde, sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan 305 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama amacıyla Çelikkol, Karaibrahimoğlu ve Tokgöz (2018) tarafından hazırlanan 33 madde ve 6 alt boyuttan (kültürel farklılık, iletişim, şiddet, eğitim-öğretim, zararlı alışkanlık ve önyargı) oluşan ölçek kullanılmıştır. Ölçme aracından elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS 22.0 istatistik programı kullanılarak frekans ve yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve tukey testlerinden yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre sınıfında Suriyeli öğrenci bulunan öğretmenlerin en fazla karşılaştıkları sorunlar; iletişim ve kültürel farklılık alt boyutlarına dayalı sorunlarken en az karşılaşılan sorunlar ise zararlı alışkanlıklar ve ön yargı alt boyutlardaki sorunlar olmaktadır. Bununla birlikte araştırma sonuçlarına demografik özellikler açısından bakıldığında, öğretmenlerin cinsiyet, medeni durum, görev yaptıkları yerleşim yeri ve öğrenim durumları bakımından anlamlı derecede farklılık göstermediği ancak yaş durumuna göre 53 yaş üzerindeki katılımcıların zararlı alışkanlıklar ve ön yargı alt boyutlarında diğer yaş gruplarındaki katılımcılara göre anlamlı düzeyde daha fazla sorun yaşadıkları, hizmet yılı bakımından 11-15 yıl arasındaki katılımcıların iletişim alt boyutunda 16-20 hizmet yılı dönemindeki katılımcılara göre anlamlı derecede daha fazla sorun yaşadıkları, öğretmenlerin görev yaptıkları okul düzeyi olarak ilkokul öğretmenlerinin ve branşları bakımından sınıf öğretmenlerinin şiddet ve ön yargı alt boyutlarında diğer okul düzeyi ve branşlara göre anlamlı seviyede daha fazla sorun yaşadıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uyum, Suriyeli Öğrenciler, Eğitim Sorunları

Kaynakça

• Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). (2017). Türkiye’deki Suriyelilerin Demografik Görünümü, Yaşam Koşulları ve Gelecek Beklentilerine Yönelik Saha Araştırması. Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/ upload/Node/25337/xfiles/17a. (Erişim tarihi:18.03.2020).
• Akpınar, T. (2017). Türkiye’deki Suriyeli mülteci çocukların ve kadınların sosyal politika bağlamında yaşadıkları sorunlar. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 3(3), 16-29.
• Aslan, A. (2020). Suriyeli Öğrencilerin İkincil Sosyalleşmeleri Bağlamında Okulun İşlevleri: Çarşamba Örneği. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 8(1), 42- 58.
• Aykırı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki Suriyeli öğrencilerin eğitim durumlarına ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Primary Education, 2, 44-56.
• Bulut, S., Soysal, Ö. K., & Gülçiçek, D. (2018). Suriyeli Öğrencilerin Türkçe Öğretmeni Olmak: Suriyeli Öğrencilerin Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(2), 1210-1238.
• Çelikkol, Ö. Karaibrahimoğlu, A ve Tokgöz, A. (2018). Okullarında Yabancı Uyruklu Öğrenci Bulunan Öğretmen ve Yöneticilerin Karşılaştıkları Sorunlar Ölçeği, Ş. Gerçek (Ed.), Current Debates Ineducation kitabı içinde (s. 45-62). London: IJOPEC Publication Limited, ISBN: 978-1-912503-32-2
• Emiroğlu, S. E. (2018)Suriyeli Sığınmacı Çocukların Eğitimi ve Sorunları. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi. Antalya.
• Erdoğan, M., Kavukçuer, Y., & Çetinkaya, T. (2017). Türkiye’de yaşayan Suriyeli mültecilere yönelik medya algısı. Özgürlük Araştırmaları Derneği, (5).
• Ergen, H., & Şahin, E. (2019). Sınıf öğretmenlerinin Suriyeli öğrencilerin eğitimi ile ilgili yaşadıkları problemler. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(44), 377-405.
• İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2016). Göç istatistikleri. http://www.goc.gov.tr/ icerik6/ gecici-koruma_363_378_4713_icerik adresinden ulaşılmıştır.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (17. Baskı). Ankara: Nobel yayın dağıtım, 81-83.
• Kardeş, S., & Akman, B. (2018). Suriyeli sığınmacıların eğitimine yönelik öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, 17(3), 1224-1237.
• Kaştan, Y. (2015). Türkiye’de göç yaşamış çocukların eğitim sürecinde karşılaşılan problemler. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 216-229.
• Pumariega, A. J., Rothe, E., & Pumariega, J. B. (2005). Mental health of immigrants and refugees. Community mental health journal, 41(5), 581-597.
• Rengi, Ö., & Polat, S. (2014). Sınıf öğretmenlerinin kültürel farklılık algıları ve kültürlerarası duyarlılıkları. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 6(3), 135-156.
• Saklan, E. (2018). Türkiye'deki Suriyeli eğitim çağı çocuklarının eğitim süreçleri üzerine bir çözümleme. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Ankara.
• Şeker, B. D., & Aslan, Z. (2015). Refugee children in the educational process: An social psychological assessment. Journal of Theoretical Educational Science/Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(1).
• Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye’de yaşayan Suriyeli çocukların eğitim sorunu ve çözüm önerileri. Liberal düşünce dergisi, (86), 127-144.
• Tosun, A., Yorulmaz, A., Tekin, İ., & Yildiz, K. (2018). Mülteci öğrencilerin eğitim sorunları, eğitim ve din eğitiminden beklentileri: Eskişehir örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 107-133.
• Türk Kızılay Göç Hizmetleri Direktörlüğü (TKGHD, 2020). Suriye İnsani Yardım Operasyonu Raporu. Erişim adresi: https://www.kizilay.org.tr/Upload/Dokuman/Dosya/ocak-2020-suriye-krizi-insani- yardim-operasyonu-raporu-26-02-2020-61633181.pdf. (Erişim tarihi:18.03.2020).
• Ünal, S. (2014), Türkiye'nin Beklenmedik Konukları: Öteki bağlamında Yabancı Göçmen ve Mülteci Deneyimi. ZFWT, 6(3), 65-89.
• Yalçın, F. (2017). İstanbul’da yaşayan Suriyeli çocukların eğitime katılımları bağlamında uyum ve kültürleşme süreçleri.Yüksek Lisans Tezi.İstanbul
• Yurtman, G. A. (2017). Suriyeli Çocuk Mültecilerin Karşı Karşıya Bulundukları Risk Alanları. Türk Yurdu, 361.