ROBERT SCHUMANN ÖRNEĞİNDE DUYGU DURUM BOZUKLUKLARININ YARATMA SÜRECİNE YANSIMALARI

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 13, 94 - 107, 27.01.2021

Zeynep Simge Acunaz Eytemiz , Ebru Güner

Öz

Robert Schumann, Romantik Dönemin özellikle piyano ve lied dağarına sayısız müzik eseri kazandıran bir besteci olmasının yanı sıra, yaşadığı duygu durum değişikliklerinin eserlerinin yaratılış süreçlerine olan etkileri ile müzik tarihinin hem yaratıları hem kişiliği hem de özel yaşantısı ile ilginç kişiliklerinden biridir. Ailesinde yaşanan erken ölümler, ergenlik çağından itibaren sergilediği depresif tavırları tetiklemiştir. Yirmi yaşında hukuk eğitimini yarıda bırakarak konser piyanisti olmaya karar vermesinin ardından elinin sakatlanması, hassas olan ruhsal yapısını daha da olumsuz yönde etkilemiştir.
Müzik yaşantısındaki sarsıcı oluşumlar özel hayatını da etkilemiş, “sinirsel yorgunluk” olarak da açıklanabilen nevrasteni krizlerine eşi Clara Schumann büyük destek olmuştur. Evliliklerinin en mutlu dönemi, Schumann’ın en üretken dönemini de temsil etmektedir. 1840-1841 yılı içinde bir yılda yirmi yedi yeni eser yazarken, yaşadığı rahatsızlıkların arttığı 1844-1845 yıllarında yalnızca beş eserini bitirebilmiş olması duygu durumundaki değişkenlerin bestecinin yaşantısına olan etkisini açıkça ortaya koymaktadır. Zamanla artan hastalığına paralel yarattığı değişik karakterler, bu karakterler arasındaki çatışmalar bazen sanrılar şeklinde eserlerinde de gözlemlenebilir hale gelmiştir.
Bu çalışmada, duygu durum bozukluklarının yaratıcılıkla ilişkilendirildiği bilimsel araştırmalar kapsamında Schumann’ın yaşadığı psikolojik rahatsızlıklar ve duygu durumuna ait bilgi ve bulguların eserlerine yansıması incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Robert Schumann, Clara Schumann, Romantik Dönem, Romantik Dönem Müziği.

Anahtar Kelimeler

Robert Schumann, Clara Schumann, Romantik Dönem, Romantik Dönem Müziği

Kaynakça

• Acunaz Eytemiz, Z.S. (2020). Romantik Dönem Bestecilerinin Kişisel Dönüşüm Olasılıklarına Etken Olan Sebeplerin İncelenmesi ve Dönemin Müziğine Yansıması. (Sanatta Yeterlik Tezi). Danışman: Doç. Ebru Güner Canbey. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir.
• Anderson, I. M., Haddad, P. M. ve Scott, J. (2012). Bipolar disorder. BMJ (Clinical Research Ed.), 345, e8508. https://doi.org/10.1136/bmj.e8508.
• Andreasen, N. C. (2008). Challenges in studying Creativity. Dialogues in Clinical Neuroscience, 10(2), 251–255.
• Ayaydın, A. (2020). Psikoloji ve Sanat Etkileşimi Üzerine. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji (BEST) Dergisi, 4(1), 8–12.
• Boran, İ. ve Şenürkmez, K. Y. (2015). Kültürel Tarih Işığında Çoksesli Batı Müziği. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Burrows, J., Wiffen, C., Ainsley, R., Barker, D., Lutchmayer, K., Hewett, I., Wilson, A., Vallois, N., Russell, A. V. A., Nex, J., Langham-Smith, R., Thompson, S., Rees, S. ve Weeks, M. (2012). The Complete Classical Music Guide. Great Britain. Dorling Kindersley Limited.
• Clark, D., Staines, J., Buckley, J., Thomas, G., Blackmore, R., Kimberley, N., Kimberley, Nick, Boyden, M., Nice, D., Panetta, F., Wrigley, M., Harding, S., Jameson, M., Morris, F. J. ve Witherden, B. (2001). Classical Music: The Rough Guide. (J. Staines, Ed.). Rough Guides Ltd.
• Collisson, S., Chilingirian, L., O’Donovan, M., Hall, G., Hayes, M., Lankester, M., Lutchmayer, K., Mcgowan, K., Ogano, K., Rashbrook, S., Reitz, C. L., Rutherford- Johnson, T., Shirley, H. ve Derham, K. (2019). Klasik Müzik Kitabı, (T. Göbekçin, Çev.). (1. Baskı). Alfa Yayınları.
• Çelik, F. (2010). Sanatçılarda İki Uçlu Bozukluk ve Alkol Kullanım Bozuklukları. (Uzmanlık Tezi). Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Dowley, T. (2011). The Illustrated Lives of the Great Composers: Schumann. London: Omnibus Press.
• Freud, S. (2016). Psikanalize Giriş Dersleri. Öteki Yayınları.
• Frısch, W. (1990). Brahms and His World. Princeton University Press.
• Izbicki, P. (2017). (04.11.2020) Robert Schumann’s Illness and Its Effect on His Music. https://www.researchgate.net/publication/312161780_Robert_Schumanns_Illness_and_Its_Effect_on_His_Music.
• Jamison, K. R. (2011). Great wits and madness: More near allied? British Journal of Psychiatry, 199(5), 351–352. https://doi.org/10.1192/bjp.bp.111.100586.
• Jamison, K.R. (1996). Touched with Fire: Manic- depressive Illness and the Artistic Temperament. Free Press.
• Karsson, J. L. (1970). Genetic association of giftedness and creativity with schizophrenia. Hereditas, 177(82), 66.
• Kutluk, F. (2020). Beethoven. H20 Kitap.
• Kyaga, S., Lichtenstein, P., Boman, M., Hultman, C., Långström ve N. ve Landén, M. (2011). Creativity and mental disorder: Family study of 300 000 people with severe mental disorder. British Journal of Psychiatry, 199(5), 373–379. https://doi.org/10.1192/bjp.bp.110.085316
• Machlis, F. ve Forney, K. (2003). The Enjoyment of Music (Ninth Ed). W.W. Norton & Company.
• Maçkalı, Z., Gülöksüz, S. ve Oral, T. (2013). Yaratıcılık ve İki Uçlu Bozukluk. Türk Psikiyatri Dergisi, 24.
• Murray, E.D., Buttner, A.B. ve Price, B.H. (2012). Depression and Psychosis in Neurological Practice. Bradley, Neurology in Clinical Practice, (6), 101–102.
• Ostwald, P. F. (1985). Schumann: The Inner Voices of a Musical Genius. Boston: Northeastern University Press.
• Pavitra, K., Chandrashekar, C. ve Choudhury, P. (2007). Creativity and mental health: A profile of writers and musicians. Indian Journal of Psychiatry, 49(1), 34. https://doi.org/10.4103/0019-5545.31516
• Pickering, G. (1974). Creative Malady. New York, NY: Oxford University Press.
• Richards, R., Kinney, D. K., Lunde, I., Benet, M. ve Merzel, A. P. (1988). Creativity in manic–depressives, cyclothymes, their normal relatives, and control subjects. J Abnorm Psychol, 281(8), 97.
• Selanik, C. (1996). Müzik Sanatının Tarihsel Serüveni. Doruk Yayınları.
• Simenova, D., Chang, K., Strong, C. ve Ketter, T. (2005). Creativity in familial bipolar disorder. Journal of Psychiatric Research, 39(6), 623–631. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2005.01.005.
• Steinberg, R. (2017). Robert Schumann in the psychiatric hospital in Endenich near Bonn. Der Nervenarzt, 88(11), 1298–1313. https://doi.org/10.1007/s00115-016-0173-2.
• Steinberg, Reinhard. (2015). Robert Schumann in the psychiatric hospital at Endenich. In Progress in Brain Research (Vol. 216, pp. 233–275). https://doi.org/10.1016/bs.pbr.2014.11.009
• Tiryaki, A., Kandemir, G., Aktepe, E., Ak, İ. (2005). Farklı Klinik Görünümlerle Başvuran İki Nörosifilis Olgusu. Klinik Psikiyatri, 8, 100–104.
• Trethowan, W. (1977). Music and Mental Disorders In Music and Brain. Heinemann, Londra: M. Critchley&RH Herson, Eds, akt. Maçkalı, Z., Gülöksüz, S. ve Oral, T. (2013). Yaratıcılık ve İki Uçlu Bozukluk. Türk Psikiyatri Dergisi, 24.
• Tuzkaya, G. (2013). R.Schumann’ın Hayatı Ve Yaratıcılığı, Op.54 Piyano Konçertosunun İncelenmesi. (Sanatta Yeterlik Eseri Çalışması Raporu). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Walker, A. (1972). Robert Schumann The Man and His Music. Great Britain: Barrie & Jenkins Ltd. Wesseldijk, L. W., Ullén, F. ve Mosing, M. A. (2019). The effects of playing music on mental health outcomes. Scientific Reports, 9(1), 12606. https://doi.org/10.1038/s41598-019-49099-9
• Wildridge, J. (2018). (18.10.2020) Characteristics of Romantic Era Music. https://www.cmuse.org/characteristics-of-romantic-era-music/
• Worthen, J. (2007). Robert Schumann Life and Death of a Musician. New Haven and London: Yale University Press.