An Oinophoroi Type Flask Shaped Vessel from Synnada

Year 2025, Volume: 9 Issue: 31, 173 - 188, 25.03.2025

İsmail Baytak

https://doi.org/10.31455/asya.1604975

Abstract

This study examines a relief-decorated amphora-shaped vessel from the Oinophoros group found during surface surveys at the ancient city of Synnada. This ceramic group, which emerged during the Roman Imperial Period, was produced primarily in two main forms: the phiale/patera and the skyphos. In terms of production technique, these vessels were generally made using two or more female molds, and their decorative repertoire prominently featured themes related to the Dionysian cult, including mythological narratives, pastoral scenes, daily life, and gladiatorial combats. Oinophoroi were produced in regions such as Knidos, Pergamon, and Iasos during the Augustan period and gradually spread. The example found in Synnada, which is the subject of this study, falls into the subgroup of amphora-shaped Oinophoroi ceramics and is dated to the 3rd-7th centuries AD. While this object may be associated with a Dionysian ritual, its scenes remain ambiguous, preventing a definitive interpretation. However, in terms of its decorative style and production technique, it can be compared to other examples. The Oinophoros is also considered an important object representing the transitional period between Pagan beliefs and Christianity, and it can be regarded as an amphulla. During this period, the changes in religious beliefs also led to distinct shifts in ceramic production. Oinophoros ceramics not only reflect the artistic and craft characteristics of the Roman Period but also provide significant information about the cultural and commercial connections of the time, demonstrating intercity interactions as part of artistic and trade networks.

Keywords

Synnada, Oinophoroi, Flask, Mold-made pottery, Roman Imperial Period

Project Number

EDB.23.006

Synnada’dan Oinophoros Grubu Matara Biçimli Kap

Abstract

Bu çalışma, Synnada Antik Kenti'nde yapılan yüzey araştırmalarında bulunan oinophoros grubuna ait kabartmalı matara biçimli bir kabı incelemektedir. Roma İmparatorluk Dönemi'nde kendini gösteren bu seramik grubu, phiale/patera ve skyphos gibi iki ana formda üretilmişlerdir. Üretim tekniği bakımından genel olarak, iki ya da daha fazla dişi kalıp kullanılarak yapılmış olan bu kapların bezeme repertuvarlarında Dionysos kültüyle ilişkili mitolojik anlatılar, pastoral sahneler, günlük yaşam ve gladyatör dövüşleri gibi temalar ön plana çıkmıştır. Oinophoroslar, Augustus Dönemi'nde Knidos, Pergamon, Iasos gibi bölgelerde üretilmiş ve zamanla yaygınlaşmıştır. Synnada’da ele geçen ve çalışmamıza konu olan örnek matara biçimli formu ile oinophoros seramiklerinin alt grubuna girmekte olup, MS 3-7. yüzyıl arasına tarihlendirilmektedir. Bu obje, Dionysiak bir ritüelle ilişkilendirilebilecek özellikler taşımasına rağmen, sahnelerin belirsizliği nedeniyle de kesin bir yoruma izin vermemektedir. Buna karşın bezeme tarzı ve üretim tekniği açısından ise analojisi yapılabilmektedir. Oinophoros, Pagan inançları ile Hristiyanlık arasındaki geçiş dönemine ait önemli bir obje olarak amphulla şeklinde de değerlendirilmektedir. Bu süreçte dini inançlardaki değişim, seramik üretiminde de belirgin farklılıklar yaratmıştır. Oinophoros seramikleri, Roma Dönemi'nin sanat ve zanaat özelliklerini yansıttığı gibi, dönemin kültürel ve ticari bağlantılarına dair önemli bilgiler sunmakta, sanatsal ve ticari ağlarının bir parçası olarak kentler arası etkileşimi göstermektedir.

Keywords

Synnada, Oinophoros, Matara, Kalıp yapımı seramik, Roma İmparatorluk Dönemi

Project Number

EDB.23.006

References

• Aydın, A. (2015). Aziz konon tasvirli bir menas ampullası, Adalya, 18, 289-302.
• Bailey, D. M. (1972). Cnidian relief ware vases and fragments in the british museum 1, lagynoi and head-cups, ReiCretActa, 14, 11-25.
• Bailey, D. M. (2008). Catalogue of the terracottas in the british museum, volume ıv ptolemaic and roman terracottas from egypt. The British Museum Press.
• Baldoni, D. (2003). Vasi a matrice di età età imperiale a Iasos, Missione archeologica Italiana di Iasos III. Archaeologica 139, Rome.
• Baytak, İ. (2024). Synnada ve çevresi yüzey araştırması 2022 (ilk sezon), Araştırma Sonuçları Toplantısı, 39(2), 471-488.
• Doksanaltı, M. E. (2006). Knidos kap krio kazı alanı (Tez No.: 189312) [Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Duman, B. (2018). The first evidence of round oinophoros workshop in late roman tripolis. Rei Cretariæ Romanæ Fautorum, Acta, 45, 667–674.
• Fırat, N. (1999). Perge konut alanı keramiği (Tez No.: 92358) [Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Hausmann, U. (1954/55). Οινοφοροι. Athenische Mitteilungen, 69/70, 125-146.
• Hayes, J. W. (1997). Handbook of mediterranean roman pottery. British Museum Press.
• Köroğlu, G. (2015). Anadolu’da erken bizans dönemi hacı ampullaları ve smyrna buluntuları. A. Ersoy ve G. Şakar, (Ed.), Smyrna/ İzmir Kazı ve Araştırmaları I. Çalıştay Bildirileri, (s. 155-170). Ege Yayınları.
• Laflı, E. (2004). Dionysiac scenes on sagalassian oinophoroi from seleuceia sidera in pisidia (southwestern turkey). In S. Bell and G. Davies (Ed.). Games and Festivals in Classical Antiquity, Proceedings of the Conference (Edinburgh: 10-12 June 2000) (BAR International Series 1220) in (pp. 125–136). Oxford, BAR Publishing.
• Mandel, U. (1988). Kleinasiatische reliefkeramik der mittleren kaiserzeit. Die ‘Oinophorengruppe’ und Verwandtes. Deutsches Archäologisches Institut: Pergamenische Forschungen, 5. Walter de Gruyter.
• Murphy, E. A., & Poblome, J. (2016). A late antique ceramic workshop complex: evidence for workshop organisation at Sagalassos (southwest Turkey). Anatolian Studies, 66(2016), 185-199.
• Nikolaou, I. (1989). Les bouillottes thérapeutiques de paphos et leurs paralléles hors de chypre. Bulletin De Correspondance Hellénique, 113(I), 301-318.
• Öz, C. (2020). Myra ve andriake geç roma dönemi seramikleri (Tez No.: 648269) [Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Öz, C. (2022). Andriake’den oinophoros cinsi iki kabartmalı seramik ve düşündürdükleri, Sefad, 47(2022), 219-234. https://doi.org/10.21497/sefad.1128581
• Özkönü, Y. (2006). Sagalassos’un kalıp yapımı kandilleri (Tez No.: 215049) [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Parrish, D. (1995). A mythological theme in the decoration of late roman dining rooms: dionysos and his circle. Revue Archéologique, Nouvelle Série, Fasc. 2 (1995). In (pp. 307-332) (26 pages). Published By: Presses Universitaires de France
• Pastutmaz, D. (2009). Knidos üretimi kabartmalı seramikler (Tez No.: 249941) [Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Pastutmaz, D. (2011). Die Ikonographie des Dionysos auf knidischen Oinophoroi. Asia Minor Studien 66, 97-105
• Poblome, J. (1998). “Dionysiac oinophoroi from sagalassos found in egypt”, In W. Clarysse, A. Schoors and H. Willems (ed.), Egyptian Religion the Last Thousand Years, I. Studies Dedicated to the Memory of Jan Quaegebeur, Orientalia Lovaniensia Analecta 84, (pp. 205–225), Leuven, Peeters Publishers.
• Popescu, M. C. (2018). Oinophora reflected in the production of geto-dacian pottery workshops during the 1st century ad. Acta Musei Napocensis, 55(I), 9-24.
• Robinson, D. M. (1909). An oenophorus belonging to the johns hopkins university. AJA, 13(I), 30-38.
• Sönmez, B. (2023). Oinophoroi of seleukeia sidera, Acta, 47(2023), 219-234. https://doi.org/10.32028/9781803275017-15
• Şahin, F. (2021). Patara’dan bir grup Oinophoros: üretim ve ikonografi üzerine gözlemler. Arkeoloji Dergisi, 26(I), 121-143. https://doi.org/10.51493/egearkeoloji.880463
• Şakar, G., & Ersoy, A. (2020). Geç antik çağ smyrnası’ndan bir oinophoros / an oinophoros from late antique smyrna, Tüba-ked, 21(2020), 209-221, https://doi.org/10.22520/tubaked.2020.21.012
• Talloen, P., & Poblome, J. (2019). The age of specialization. dionysus and the production of wine in late antiquity: a view from sagalassos (sw turkey). Olba, XXVII, 413-442, 425-428.