Research Article
BibTex RIS Cite

KOLEKTİF RİSK MODELİYLE YANGIN SİGORTASI İÇİN AKTÜERYAL PRİM HESABINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Year 2019, Volume: 33 Issue: 4, 1083 - 1096, 25.10.2019

Abstract

Bu çalışmanın amacı özellikle
yangın sigortası için yüksek tutarlar ödeyen müşteri firmalar için gerçekçi
prim hesabına yönelik örnek bir uygulama ortaya koymaktır.
Araştırmada Sivas
ilinde demir-çelik sektöründe faaliyet gösteren bir firmanın 2011-2016 yılları arasındaki yangın kaynaklı hasar
sıklığı ve hasar tutarı verileri kullanılmıştır. İstatistiksel yöntem olarak
Kolmogorov-Smirnov ve Anderson-Darling uyum iyiliği testlerinden
yararlanılırken, prim hesaplama yöntemi olarak kolektif risk modeli altında beklenen
değer ve standart sapma ilkeleri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda
hasar sıklığı verilerinin Poisson dağılımına; hasar tutarı verilerinin ise
Üstel, Weibull, Lognormal, Gamma ve Ters Gauss dağılımlarının tamamına uygunluk
gösterdiği tespit edilmiştir. Kolektif risk modeli kullanılarak yapılan tahmini
prim hesabı sonucunda söz konusu firma için en uygun prim miktarını veren
dağılımın Weibull dağılımı olduğu belirlenmiştir. Weibull dağılımını sırasıyla lognormal
dağılım ve üstel dağılım izlemiştir. Firma için en yüksek prim hesabını veren
dağılımların ise gamma ve ters gauss dağılımları olduğu belirlenmiştir.

References

  • Bowers, N. L., Gerber, H. U., Hickman, J. C., Jones, D. A. ve Nesbitt, C. J. (1997), Schaumburg: Actuarial Mathematics. Society of Actuaries.
  • Gültekin Ö. C. (2010), Demir Çelik Sektöründe Aktüeryal Riskler. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Gültekin, Ö. C. ve Erdemir, C. (2010), “Türkiye Demir Ve Çelik Sektöründe Bir Şirketin Yangın Risklerinin Aktüeryal Modeli”. İstatistikçiler Dergisi, 3, 37-44.
  • Nomer, C. ve Yunak, H. (2000), Sigortanın Genel Prensipleri, İstanbul: Ceyma Matbaacılık.
  • Şahin, Ş., Karabey, U., Bulut Karageyik, B., Nevruz, E. ve Yıldırak, K. (2016), “Türkiye'de Buğday Bitkisel Ürün Sigortası için Aktüeryal Prim Hesabı”. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22 (2), 37-47.
  • Tse, Y. K. (2009), Nonlife Actuarial Models Theory Methods and Evaluation Actuarial Mathematics. UK: Cambridge University Press.
  • Tüzel, S. ve Sucu, M. (2012), “Hasar Sıklıkları İçin Sıfır Yığılmalı Kesikli Modeller”. İstatistikçiler Dergisi, 5, 23-31.
  • Yaman, Ş. B. (2015). Aktüeryal Veri Analizinde İstatistiksel Yaklaşımlar ve Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Year 2019, Volume: 33 Issue: 4, 1083 - 1096, 25.10.2019

Abstract

References

  • Bowers, N. L., Gerber, H. U., Hickman, J. C., Jones, D. A. ve Nesbitt, C. J. (1997), Schaumburg: Actuarial Mathematics. Society of Actuaries.
  • Gültekin Ö. C. (2010), Demir Çelik Sektöründe Aktüeryal Riskler. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Gültekin, Ö. C. ve Erdemir, C. (2010), “Türkiye Demir Ve Çelik Sektöründe Bir Şirketin Yangın Risklerinin Aktüeryal Modeli”. İstatistikçiler Dergisi, 3, 37-44.
  • Nomer, C. ve Yunak, H. (2000), Sigortanın Genel Prensipleri, İstanbul: Ceyma Matbaacılık.
  • Şahin, Ş., Karabey, U., Bulut Karageyik, B., Nevruz, E. ve Yıldırak, K. (2016), “Türkiye'de Buğday Bitkisel Ürün Sigortası için Aktüeryal Prim Hesabı”. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22 (2), 37-47.
  • Tse, Y. K. (2009), Nonlife Actuarial Models Theory Methods and Evaluation Actuarial Mathematics. UK: Cambridge University Press.
  • Tüzel, S. ve Sucu, M. (2012), “Hasar Sıklıkları İçin Sıfır Yığılmalı Kesikli Modeller”. İstatistikçiler Dergisi, 5, 23-31.
  • Yaman, Ş. B. (2015). Aktüeryal Veri Analizinde İstatistiksel Yaklaşımlar ve Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
There are 8 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Mahmut Kartal

Sait Bardakçı 0000-0003-3720-5029

Publication Date October 25, 2019
Published in Issue Year 2019 Volume: 33 Issue: 4

Cite

APA Kartal, M., & Bardakçı, S. (2019). KOLEKTİF RİSK MODELİYLE YANGIN SİGORTASI İÇİN AKTÜERYAL PRİM HESABINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 33(4), 1083-1096.

4aoDA4.pngithenticate-badge-rec-positive.png800px-Open-Access-PLoS.svg.png