The Mediator Effect of Perceived Organizational Support in the Relation between Psychological Capital and Subjective Career Success

Year 2020, Volume: 34 Issue: 3, 853 - 876, 15.07.2020

Mustafa Bekmezci , Kenan Orçanlı , Z. Mehmet Fırat

https://doi.org/10.16951/atauniiibd.687592

Cited By: 2

Abstract

Psikolojik Sermaye ile Öznel Kariyer Başarısı Arasındaki İlişkide Örgütsel Destek Algısının Aracılık Rolü

Abstract

Gizil değişkenler arasındaki ilişkilerin araştırılması, her disiplinde gelecekteki araştırmalar için bir temel teşkil etmektedir. Psikolojik sermaye, öznel kariyer başarısı ile örgütsel destek algısı kavramları da bu kapsamda örgütsel davranış literatüründe incelenmesi gereken önemli gizil değişkenlerdir. Örgütsel davranış literatüründe üç gizil değişken arasındaki ilişkinin durumu ile yapılan inceleme neticesinde, gizil değişkenlerin aralarında ilişkilerin karşılıklı (ikili) olarak incelendiği bazı çalışmaların yapıldığı, ancak üç değişken arasında nasıl bir ilişkinin olduğuna dair herhangi bir araştırmanın yapılmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle yapılan çalışmada, psikolojik sermaye (PS) ile öznel kariyer başarısı (ÖKB) arasındaki ilişkide örgütsel desteğin (ÖD) aracılık rolünün olup olmadığı araştırılmıştır. Söz konusu gizil değişkenler ile ilgili veriler, üç adet ölçek ile toplanmış ve ölçeklerin güvenilirliği doğrulayıcı faktör analizi ile kontrol edilmiştir. Müteakiben, kurulan modelin test edilmesinde hiyerarşik regresyon modeli kullanılmıştır. Analizlerde verilerin toplanması amacıyla anketler döküm sanayinde görev yapan 177 çalışana uygulanmıştır. Çalışmanın sonunda PS, ÖKB ve ÖD değişkenleri arasındaki ilişkilerin anlamlı olduğu ve PS ile ÖKB arasındaki ilişkide ÖD değişkeninin tam aracılık rolünün bulunduğu tespit edilmiştir. Yapılan çalışmanın işletmelerde yönetici pozisyonunda bulunanlara gelişim programlarının oluşturulmasında ve çalışan personelin kişisel gelişiminde bir girdi olarak değerlendirilebilecek bir rehber olacağı düşünülmektedir.
The study of the relationships between latent variables provides a basis for future research in each discipline. The concepts of psychological capital, subjective career success and perceived organizational support are important latent variables that should be examined in the literature of organizational behavior. As a result of the analysis of the three latent variables in the organizational behavior literature and the relationship between them, it was found that some studies were conducted mutually between the latent variables but it was not investigated how the relationship between the three variables was. The aim of this study is to investigate whether organizational support has a mediating role in the relationship between psychological capital and subjective career success. Data about these latent variables were collected with three scales and the reliability of the scales was checked by confirmatory factor analysis. Hierarchical regression model was used to test the subsequent models. In order to collect data in the analyzes, questionnaires were applied to 177 employees in foundry industry. At the end of the study, it was found that the relationships between the variables were significant and that organizational support had a partial mediating role in the relationship between psychological capital and subjective career success. It is thought that this study will be a guide for those who have a managerial position in the enterprises as an input in the development of development programs and the personal development of the employees.

Keywords

Psikolojik sermaye, , Öznel kariyer başarısı, Psychological capital, Subjective career success

References

• Ağar, M. ve Yıldırım, İ. (2019). “Psikolojik Sermaye ve İş Tatmini Arasındaki İlişki: Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi’nde Bir Araştırma”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(31): 292-323.
• Alpar, R. (2012). Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Altan, S. (2018). “Psikolojik Sermaye”, içinde Aydoğan, E. (Ed.). Örgütsel Davranış Odaklı Yönetsel Yaklaşımlar, Gazi, Ankara, 377-385.
• Arthur, M.B., Khapova, S.N. ve Wilderom, C.P. (2005) “Career Success in a Boundaryless Career World”. Journal of Organizational Behavior, 26(2): 177-202.
• Atalar, E. (2019). İş Tatmininin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi ve Örgütsel Destek Algısının Moderatör Rolü (Yöneticiler ve Çalışanlar Açısından). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Avey, J.B., Avolio, B.J. ve Luthans, F. (2011). “Experimentally Analyzing the Impact of Leader Positivity on Follower Positivity and Performance”. Leadership Quarterly, 22(2): 282-294.
• Aytekin, İ. (2016). Kariyer Sermayesinin Akademisyenlerin Kariyer Başarısına Etkisi: Ampirik Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Ballout, H.I. (2007) “Career Success: The Effects of Human Capital, Person-Environment Fit and Organizational Support”. Journal of Managerial Psychology, 22(8): 741-765.
• Baron, R.M. ve Kenny, D.A. (1986). “The Moderator Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations”. Journal of Personality and Social Psychology, 51: 1173-1182.
• Bitmiş, M.G. (2014). Öncülleri ve Sonuçları ile Psikolojik Sermaye: Sağlık Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Büyükbeşe, T., Çavuşoğlu, S. ve Okun, O. (2019). “Otantik Liderlik ile Örgütsel Bağlılık Arasında Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolü: Bingöl Üniversitesi Örneği”. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17): 194-225.
• Büyükgöze, H. ve Kavak, Y. (2017). “Algılanan Örgütsel Destek ve Pozitif Psikolojik Sermaye İlişkisi: Lise Öğretmenleri Örnekleminde Bir İnceleme”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(1): 1-32.
• Brislin, R. (1970). “Back-translation for Cross-cultural Research”. Journal of Cross-Cultural Psychology, 1: 185-216.
• Chen, Y. (2010). “Career Success of Knowledge Workers: The Effects of Perceived Organizational Support and Person-Job Fit”. i-Business, 2: 389-394.
• Cingöz, A. (2013). “Politik Yetenekler ve Öz Yönlendirmenin (Kendini Kurgulamanın) Algılanan Kariyer Başarısı Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”. Selçuk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(26): 176-206.
• Çakmak Otluoğlu, Ö. (2014). “Kariyer Bağlılığının Kariyer Başarısı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 23: 350-363.
• Çiftçi G.E. ve Çankaya M. (2019). “İşkoliklik ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkide Örgütsel Desteğin Aracılık Rolü: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma”. Akademik İncelemeler Dergisi, 14(1): 499-536.
• Dilsiz, F. (2018). Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Pozitif Psikolojik Sermaye Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Duran, D. (2018). Duygusal Emeğin Çalışan Performansı ve Kariyer Başarısı Üzerine Etkisi: Otomotiv Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dries, N., Pepermans, R. ve Carlier, O. (2008). “Career Success: Constructing a Multidimensional Model”. Journal of Vocational Behavior, 73: 254-267.
• Düzgün, E. ve Yeşiltaş, M. (2017). “Çalışanlardaki Prosedür Adaleti Algısının Psikolojik Sermaye Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Otel İşletmelerinde Bir Uygulama”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı: 428-439.
• Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S., ve Sowa, D. (1986). “Perceived Organizational Support”. Journal of Applied Psychology, 71(3): 500-507.
• Erdem, H. (2014). Algılanan Örgütsel Destek ve Kontrol Odağının Stresle Başa Çıkma Yöntemleri Üzerine Etkileri: Psikolojik Sermayenin Bu Süreçteki Rolü ve Bir Alan Araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Erdoğmuş, N. (2003). Kariyer Geliştirme Kuram ve Uygulama. Nobel, Ankara.
• Eygü, H. ve Güllüce, A.Ç. (2017). “Determination of Customer Satisfaction in Conservative Concept Hotels by Ordinal Logistic Regression Analysis”. Journal of Financial Risk Management, 6: 269-284.
• Evans, J.D. (1996). Straightforward Statistics for the Behavioral Sciences. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole Publishing.
• Hao, R., Zhonglin, W. ve Qishan, C. (2013). “The Impact of Psychological Capital on Employees’ Career Success: The mediating role of career commitment”. Journal of Psychological Science, http://en.cnki.com.cn/Journal_en/F-F102-XLKX-2013-04.htm (Erişim Tarihi: 20.08.2019).
• Heslin, P.A. (2005) “Conceptualizing and Evaluating Career Success”. Journal of Organizational Behavior, 26(2): 113-136.
• İbrahim, M.M.S. ve Amari, A.A. (2018). “Influence of the Psychological Capital and Perceived Organizational Support on Subjective Career Success: The Mediating Role of Women’s Career Adaptability in the Saudi Context”. International Journal of Business and Management, 13(9): 189-206.
• Kahveci, G., Gülay, S.S. ve Bahadır, E. (2019). “Ortaöğretim Öğretmenlerin Kayırmacılık Algıları ile Psikolojik Sermaye Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 50: 167-197.
• Karayel, M., Akkoç, İ. ve Birer, İ. (2018). “Örgütsel Destek, Sosyal Destek ve Lider Desteğinin İş Performansına Etkisinde Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Rolü”. İşletme Fakültesi Dergisi, 19(2): 301-333.
• Kerse, G., Karabey, C.N. (2019). “Örgütsel Sinizm ve Özdeşleşme Bağlamında Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Bağlanma ve Politik Davranış Algısına Etkisi”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(1): 83-108.
• Liu, L., Hu, S., Wang, L., Sui, G. ve Ma, L. (2013). “Positive Resources for Combating Depressive Symptoms among Chinese Male Correctional Officers: Perceived Organizational Support and Psychological Capital”. BMC Psychiatry, 13: 1-9.
• Luthans, F. (2002a). “Positive Organizational Behavior: Developing and Managing Psychological Strengths”. Academy of Management Executive, 16(1): 57-75.
• Luthans, F. ve Youssef, C.M. (2004) “Human, Social, and Now Positive Psychological Capital Management: Investing in People for Competitive Advantage”. Organizational Dynamics, 33(2): 143-160.
• Luthans, F. ve Youssef, C.M. (2007). “Emerging Positive Organizational Behavior”. Journal of Management, 33(3): 321-349.
• Luthans, F., Youssef, C.M. ve Avolio, B.J. (2007a). Psychological Capital: Developing the Human Competitive Edge. Oxford University Press, Oxford, UK.
• Luthans, F., Avolio B.J., Avey J.B., Norman S.M. (2007b). “Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction”. Personnel Psychology, 60(3): 541-572.
• Luthans, F., Norman, S.M., Avolio, B.J. ve Avey, J.B. (2008). “The Mediating Role of Psychological Capital in the Supportive Organizational Climate-Employee Performance Relationship”. Journal of Organizational Behavior, 29: 219-238.
• Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Detay Yayımcılık, Ankara.
• Ng, T.W., Eby, L.T., Sorensen, K.L. ve Feldman, D.C. (2005) “Predictors of Objective and Subjective Career Success: A MetaAnalysis”. Personnel Psychology, 58(2): 367-408.
• Oruç, E. (2018). “Psikolojik Sermaye Ölçeği Kısa Formunun Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Turkish Studies Economics, Finance and Politics, 13/14: 141-151
• Özçelik, G., Aybas, M. ve Uyargil, C. (2019). “Kişiye Özgü Sözleşmelerin Kariyer Başarısına Etkisinde Algılanan İstihdam Edilebilirliğin Aracı Rolü”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 74(2): 581-599.
• Özer Süral, P., Topaloğlu, T. ve Timurcanday Özmen, Ö.N. (2013). “Destekleyici Örgüt İkliminin, Psikolojik Sermaye ile İş Doyumu İlişkisinde Düzenleyici Etkisi”. Ege Akademik Bakış, 13(4): 437-447.
• Rhoades, L. ve Eisenberger, R. (2002). “Perceived Organizational Support: A Review of the Literature”. Journal of Applied Psychology, 87(4): 698-714.
• Rothwell, A. ve Arnold, J. (2007). “Self-Perceived Employability: Development and Validation of a Scale”. Personnel Review, 36(1): 23-41
• Seema, A. ve Sujatha, S. (2017). “Perceived Organisational Support on Career Success: An Employee Perspective-An Empirical Study From an Indian Context”. Middle East Journal of Management, 4(1): 22-38.
• Shockley, K.M., Ureksoy, H., Rodopman, O.B., Poteat, L.F. ve Dullaghan, T.R. (2016). “Development of a New Scale to Measure Subjective Career Success: A Mixed Methods Study”. Journal of Organizational Behavior, 37(1): 128-153.
• Tian, X.Z. ve Xie, J.Y. (2010). “The Influence of Perceived Organizational Support on Working Behaviors of Employees: Empirical Research on Mediating Role of Psychological Capital”. Nankai Business Review, 13: 23-29.
• Tuna, N. (2016). Psikolojik Sermaye ile Algılanan Yönetici Desteğinin Örgüt İçi Girişimcilik Üzerine Etkisi: Kamu Çalışanları Üzerine Görgül Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Uğan, Ç., Karakaya, F. ve Nayır, Y. (2019). “Psikolojik Sermayenin İşgören Performansı ve İş Stresine Etkisi”. 2. Uluslararası 12. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi. 11-13 Ekim 2018, Muğla, 1468- 1475.
• Uslu, T. (2014). “Algılanan Örgüt Desteğinin Yetkinlik ve Psikolojik Sermaye Aracılığıyla Performansa Aşamalı Etkilerinin Uluslar ve Kültürlerarası Farklılaşması”. Research Journal of Business and Management, 1(1): 54-68.
• Ünal Korkmaz, A. (2019). İşyerinde Psikolojik Taciz ve İşten Ayrılma Eğilimi İlişkisinde Psikolojik Sermaye ve Örgütsel Desteğin Rolü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yılmaz, D. (2014). Dağıtılmış Liderliğin Örgütsel Güven ile Algılanan Örgütsel Destek ve Okul Başarısıyla İlişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Zhou, W., Xie, B., Xin, X., Bai, G. ve Mao, R. (2015). “A Meta-Analysis: Human Capital, Social Capital and Psychological Capital Affect County Employees Career Success”. Acta Psychologica Sinica, 2: 251-263.