Kişisel Değerlerin Psikolojik Sermaye ve İş Tatmini İlişkisinde Moderatör Etkisi

Year 2018, Volume: 22 Issue: 1, 257 - 276, 10.04.2018

Vildan Hilal Akçay

Abstract

Bu çalışmanın amacı, iş ortamında psikolojik sermaye
ile iş tatmini arasındaki ilişkide çalışanların sahip oldukları kişisel
değerlerin moderatör etkisini incelemektir. Bu amaçla, başta kişisel değerler
olmak üzere değişkenler arasındaki ilişkiye dair teorik altyapının ardından
yapılan araştırmaya ilişkin bulgular sunulmuştur. Yapılan araştırmaya, üretim
sektöründe faaliyet gösteren köklü bir kamu kuruluşunda farklı görev ve
statülerde çalışan 450 kişi katılmıştır. Çoğu 30-50 yaş aralığında, lise mezunu
ve 11-15 yıllık tecrübe sahibi olan katılımcıların %59’unu işçiler, %41’ini
memurlar; %6’sını kadınlar, %94’ünü erkekler oluşturmaktadır. Araştırmada
Allport vd.nin (1960) kullandığı ve Güngör (2000) tarafından revize edilen
Değerler Hiyerarşisi Ölçeği, Luthans vd.nin (2007a) geliştirdiği Psikolojik
Sermaye Ölçeği ve Oshagbemi’nin (2000) kullandığı Genel İş Tatmini Ölçeği
kullanılmıştır. Ölçeklerin güvenilirlik katsayıları kabul edilebilir düzeydedir
(0,72–0,97 arası). Yapılan analizlerden elde edilen bulgulara göre; değer
türleri arasında iktisadi değerin psikolojik sermaye ile iş tatmini arasındaki
ilişkide moderatör etkiye sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuç bölümüne
bu bulguların olası gerekçeleri tartışılmıştır.

Keywords

Kişisel değerler, psikolojik sermaye, iş tatmini

References

• Abbas, M., Raja, U., Darr, W.A., Bouckenooghe, D. (2012), “Combined Effects of Perceived Politics and Psychological Capital on Job Satisfaction, Turnover Intentions, and Performance”, Journal of Management, DOI: 10.1177/0149206312455243.
• Allport, G.W., Vernon, P.E., Linzey, G. (1960). A Study of Values, Boston: Houghton Miffli.
• Avey, J.B., Luthans, F., & Youssef, C.M. (2010). “The additive value of psychological capital in predicting workplace attitudes and behaviors”, Journal of Management, 36 (2), 430-452.
• Avey J.B., Reichard, R., Luthans, F., Mhatre, K.H. (2011). “Meta-Analysis of the Impact of Positive Psychological Capital on Employee Attitudes, Behaviors, and Performance”. Human Resource Development Quarterly, 22 (2), 127-152.
• Buchholz, R.A. (1977), “The Belief Structure of Managers Relative to Work Concepts Measured by a Factor Analytic Model”, Personnel Psychology, 30, 567-587.
• Furnham, A. (1987), “Work Related Beliefs and Human Values”, Journal of Personality and Individual Differences”, 8, 627-637. George, J.M., Jones, G.R. (2005), Understanding and Managing Organizational Behavior, Fourth Edition, New Jersey: Pearson-Prentice Hall.
• Goldsmith, A.H., Darity, W., Veum, J.R. (1998). “Race, Cognitive Skills, Psychological Capital and Wages”, Review of Black Political Economy, 26(2), 13-22.
• Guth,W.D., Tagiuri, R. (1965), “Personal Values and Corporate Strategy”, Harvard Business Review, 123-132.
• Güngör, E. (1997), Ahlâk Psikolojisi ve Sosyal Ahlâk, İstanbul: Ötüken.
• Güngör, E. (2000). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar- Ahlak Psikolojisi, Ahlaki Değerler ve Ahlaki Gelişme, İstanbul: Ötüken.
• Hofstede, G. (1998). “Attitudes, Values and Organizational Culture: Disentangling the Concepts”, Organization Studies, 19 (3), 477-492.
• Hofstede, G. (2001). Culture’s Consequences: Comparing Values, Behaviors, Institutions, and Organizations Across Nations, Second Editon, Lodon: Sage Publication.
• Judge, T.A., Erez, A., Bono, J.B., Thoresen, C.J. (2003), The Core Self Evaluation Scale: Development of A Measure, Personnel Psychology, 56, 303-331.
• Kreitner, R., Kinicki, A. (2004), Organizational Behavior, Sixth Edition, New York: McGraw-Hill.
• Luthans, F., Avey, J.B., Avolio B.J., Norman, B.J., Combs, G M. (2006a). “Psychological Capital Development: Toward a Micro Intervention”, Journal of Organizational Behavior, 27, 387-393.
• Luthans, F., Avolio, B.J., Avey, J.B., Norman, S.M. (2007a). “Positive Psychological Capital: Measurement and Relationship with Performance and Satisfaction”, Personnel Psychology, 60, 541-572.
• Luthans, F., Luthans, K.W., Luthans, B.C. (2004). “Positive Psychological Capital: Beyond Human and Social Capital”, Business Horizons, 47 (1), 45-50.
• Luthans, F., Norman, S.M., Avolio, B.J., Avey, J.B. (2008). “The Mediating Role of Psychological Capital in the Supportive Organizational Climate: Employee Performance Relationship”, Journal of Organizational Behavior, 29 (2), 219-238.
• Luthans, F., Youssef, C.M. (2004). “Human, Social and Now Positive Psychological Capital Management: Investing in People for Competitive Advantage”, Organizational Dynamics, 33 (2), 143-160.
• Luthans, F., Youssef, C.M., Avolio, B.J. (2007b). Psychological Capital: Developing the Human Competitive Edge, New York: Oxford University Press.
• Luthans, F., Zhu, W., Avolio, B. J. (2006b). The Impact of Efficacy on Work Attitudes across Cultures, Journal of World Business, 41, 121-132.
• McDonalds, P., Gandz, J. (1991), “Identification of Values Relevant to Business Research”, Human Resource Management, 30 (2), 217-236.
• Nafei, W. (2015). “Meta-Analysis of the Impact of Psychological Capital on Quality of Work Life and Organizational Citizenship Behavior: A Study on Sadat City University”, International Journal of Business Administration, 6 (2), 42-59.
• Norman, S. M., Avey, J. B., Nimnicht, J. L., & Pigeon, N. G. (2010). “The interactive effects of psychological capital and organizational identity on employee organizational citizenship and deviance behaviours”. Journal of Leadership & Organizational Studies, 17, 380–391.
• Oshagbemi, T. (2000). “Satisfaction with Co-Workers’ Behavior”, Employee relations, 22 (1), 88-10.
• Peterson, S.J., Luthans, F., Avolio, B.J., Walumbwa, F.O., Zhang, Z. (2011). “Psychological Capital and Employee Performance: A Latent Growth Modeling Approach”, Personnel Psychology, 62 (2), 427-450.
• Robbins, S.P. (2005), Essentials of Organizational Behavior, Eight Edition, New Jersey: Pearson-Prentice Hall.
• Rokeach, M. (1973), The Nature of Human Values, New York: Free Press.
• Saari, L.M., Judge, T.A. (2004), “Employee Attitudes and Job Satisfaction”, Human Resource Management, 43 (4), 395-407.
• Schwartz, S.H. (1992), “Universals in the Content and Structure of Values: Theoretical Advances and Empirical Tests in 20 Countries”, Advances in Experimental Social Psychology, 25, 1-64.
• Sekeran, U. (1992), Research Methods for Business: A Skill Building Approach, Second Edition, USA: John Wiley&Sons.
• Sharma, S. K. & Sharma, S. (2015). “Psychological capital as a predictor of workplace behavior”. Journal of Management Research, 15, 60-70.
• Spranger, E. (1928), Types of Men: The Psychology and Ethics of Personality, Halle, M. Niemeyer.
• Sweetman, D., Luthans, F., Avey, J.B., Luthans, B.C. (2011). “Relationship between positive psychological capital and creative performance”, Canadian Journal of Administrative Sciences, 28 (1), 4 -13.
• Van Dyne, L., Soon, A. (1998). “Organizational Citizenship Behavior of Contingent Workers in Singapore”, Academy of Management Journal, 41, 692-796.