KENDİNİ KURGULAMA, BENLİK ALGISI ve DİNİ GÖRÜŞLERİN STATÜ TÜKETİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Year 2021,
Volume: 25 Issue: 4, 1440 - 1459, 28.12.2021
Şükrü Yapraklı
,
Büşra Selin Özkan
Abstract
Bu çalışmada, tüketicilerin benlik algılamalarının, dini görüşlerinin ve kendini kurgulama düzeylerinin statü tüketim üzerindeki etkisi incelenmiştir. Ayrıca kendini kurgulama ve benlik algısı arasındaki ilişki, kendini kurgulama ve dini görüş arasındaki ilişki de çalışma kapsamında incelenmiştir.Veri toplama metodu olarak anket yöntemi seçilmiştir. Araştırmanın ana kütlesini Erzurum il sınırlarında yaşayan 18 yaş ve üzeri katılımcılar oluşturmaktadır. 400 tüketiciye uygulanan anket formlarından hatalı ve eksikler elendikten sonra 393 anket değerlendirmeye alınmıştır. Çalışmada benlik algılamalarının ve kendini kurgulama düzeylerinin statü tüketim üzerindeki etkisi regresyon analiziyle incelenmiş ve kendini kurgulama ile benlik algının statü tüketim üzerinde anlamlı ve pozitif etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ancak tüketicilerin dini görüşlerinin statü tüketim üzerinde etkisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Kendini kurgulama düzeyi ile benlik algısı arasında ilişki olduğu saptanmıştır. Son olarak kendini kurgulama düzeyi ile dini görüş arasında ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
References
- Asıl, S. (2017). “Tüketimde Benlik Algısı: Sosyal Medya Hesaplarında Tüketici Olmak”. ÇOMÜ Uluslar Arası Sosyal Bilimler Dergisi. 2(3). 1-22.
- Baucum, N.J. (2017). “Crıtıcal Analysıs Of How Susceptıbılıty To Interpersonal Influence, Socıal Comparıson And Ethnıc Identıfıcatıon Influences Consumers’ Status Consumptıon, Desıre For Unıque Products And Preference For Promınent Brand Markıngs”. Faculty Of The Graduate School At The University Of North Carolina. Greensboro.
- Burroughs, J. E., & Rindfleisch, A. (2002). “Materialism and well-being: A conflicting values perspective”. Journal of Consumer Research, 29(3), 348-370.
- Clark, R.A., Zboja, J.J & Goldsmith, R.E. (2007). “Status Consumption And Role-Relaxed Consumption: A Tale Of Two Retail Consumers”. Journal Of Retailing And Consumer Services 14. 45–59.
- Çakmak, Z & Kara, H. (2011). “Yöneticilerde Benlik Algılamalarının Belirlenmesi: Sanayi Örgütlerinde Bir Araştırma”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 30. 301-310.
- Durmuş, A.E. (2018). Self Construal Effect On Creting And Managing Emotional Brand Experience. İstanbul Bilgi Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
- Eastman, J. K. & Eastman, K. L. (2011). “Perceptions Of Status Consumption And The Economy”. Journal Of Business & Economics Research. 9 (7). 9-20.
- Eastman, J.K., Goldsmith, R.E & Flynn, L.R. (1999). “Status Consumption İn Consumer Behavior: Scale Development And Validation”. J. Mark. Theory Pract. 7 (3). 41–52.
- Gökaliler, E., Aybar, S.A & Gülay, G. (2011). “Bir Statü Tüketimi Göstergesi Olarak Iphone Markalı Akıllı Telefon Algısı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. Selçuk İletişim Fakültesi Dergisi. 7(1). 36-48.
- Güllülü, U., Ünal, S & Bilgili, B. (2010). “Kendini Gösterim Ve Kişilerarası Etkileşimin Gösterişçi Tüketim Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 28(1). 105-139.
- Hepekiz, İ & Gökaliler, E. (2019). “Sosyal Medya Aracılığıyla Yaratılan Kişisel Markalar ve Benlik Sunumu”. Erciyes İletişim Dergisi. 6(1). 761-782.
- Jin, Y., Li, H & Wu, B. (2011). “Income İnequality, Consumption, And Social-Status Seeking”. Journal Of Comparative Economics. 39. 191-204.
- Kavak B & İbrahimoğlu N. (2006). “Benlik Algısı Ve Kendini Kurgulama Düzeyinin Marka Sadakati Üzerindeki Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 24(2). 109-125.
- Kılıç, B., Kırlı, G & Esen, F.Ö. (2017). “Sosyal Medya Kullanımı Benlik Algısı İlişkisi: Turistik Tüketiciler Üzerine Bir Araştırma”. Gaziantep University Journal Of Social Sciences. 16(1).
- Kınay, G.Ç. (2015). “Bilişsel, Duygusal, Dürtüsel Ve Sosyal Alanlardaki Benlik Kontrolünün Benlik Kaynaklarının Tüketilmesi Üzerindeki Etkileri”. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi.
- Kurtuluş, K. (1998). Pazarlama Araştırmaları. İÜ İşletme Fakültesi Yayınları No 274, 6. Baskı İstanbul.
Lertwannawit A & Mandhachitara R. (2012). “Interpersonal Effects On Fashion Consciousness And Status Consumption Moderated By Materialism İn Metropolitan Men”. Journal Of Business Research. 65. 1408-1416.
- Mai, N. T. T & Tambyah, S. K. (2011). “Antecedents And Consequences Of Status Consumption Among Urban Vietnamese Consumers”. Organizations And Markets In Emerging Economies. 2 (1/3). 75-98.
- Nabi N., O’Cass A & Siahtiri V. (2017). “Status Consumption İn Newly Emerging Countries: The İnfluence Of Personality Traits And The Mediating Role Of Motivation To Consume Conspicuously”. Journal Of Retailing And Consumer Services. 46. 173-178.
- O’cass, A. (2000). “A Psychometric Evaluation Of A Revised Version Of The Lennox And Wolfe Revisedself-Monitoring Scale”. Psychology & Marketing. 17(5). 397-419.
- O’cass, A.(2001). “Consumer Self-Monitoring, Materialism And Involvement İn Fashion Clothing”. Australasian Marketing Journal 9 (1).
- O’cass, A., Lee, W.J & Siahtiri, V. (2013). “Can Islam And Status Consumption Live Together İn The House Of Fashion Clothing?”. Journal Of Fashion Marketing And Management. 7(4). 440-459.
- O’cass A & Mcewen H. (2004). “Exploring Consumer Status And Conspicuous Consumption”. Journal Of Consumer Behaviour. 4(1). 25-39.
- Odabaşı, Y & Barış, G. (2013). Tüketici Davranışı (ss. 204-205). 13.Baskı, İstanbul.
- Pino G. Vd., (2017). “Brand Prominence And Social Status İn Luxury Consumption: A Comparison Of Emerging And Mature Markets”. Journal Of Retailing And Consumer Services. 46. 163-172.
- Shao, W., Grace, D & Ross, M. (2019). “Consumer Motivation And Luxury Consumption: Testing Moderating Effects”. Journal Of Retailing And Consumer Services. 46. 33-44.
- Şimşek F. (2010). Yaşam Tarzı Haberciliğinin Gelişimi Ve Statü Oluşumuna Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Tokgöz, E. (2018). “Materyalist Değerler Statü Tüketimi Ve Dürtüsel Satın Alma Arasındaki İlişki”. Yönetim Ve Ekonomi Araştırma Dergisi. 16. 1-19.
- Topuz, İ. (2013). “Dindarlık Tipolojileri İle Benlik Saygısı Arasındaki İlişki: Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma”. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 30. 139-154.
- Vural A. (2016). Satın Almada Kişisel Etkiler Ve Tüketici Benlik Tanımlamaları: Konya İlinde Ampirik Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. 1-2.
- Yaşar, M. (2014). “İstatistiğe Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlilik Ve Güvenilirlik Çalışması”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 59-75.
- Yılmaz, H. A. (2016). “Bir Derleme: Benlik Kavramına İlişkin Bazı Yaklaşımlar Ve Tanımlamalar”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. (48), 79-89.
Year 2021,
Volume: 25 Issue: 4, 1440 - 1459, 28.12.2021
Şükrü Yapraklı
,
Büşra Selin Özkan
References
- Asıl, S. (2017). “Tüketimde Benlik Algısı: Sosyal Medya Hesaplarında Tüketici Olmak”. ÇOMÜ Uluslar Arası Sosyal Bilimler Dergisi. 2(3). 1-22.
- Baucum, N.J. (2017). “Crıtıcal Analysıs Of How Susceptıbılıty To Interpersonal Influence, Socıal Comparıson And Ethnıc Identıfıcatıon Influences Consumers’ Status Consumptıon, Desıre For Unıque Products And Preference For Promınent Brand Markıngs”. Faculty Of The Graduate School At The University Of North Carolina. Greensboro.
- Burroughs, J. E., & Rindfleisch, A. (2002). “Materialism and well-being: A conflicting values perspective”. Journal of Consumer Research, 29(3), 348-370.
- Clark, R.A., Zboja, J.J & Goldsmith, R.E. (2007). “Status Consumption And Role-Relaxed Consumption: A Tale Of Two Retail Consumers”. Journal Of Retailing And Consumer Services 14. 45–59.
- Çakmak, Z & Kara, H. (2011). “Yöneticilerde Benlik Algılamalarının Belirlenmesi: Sanayi Örgütlerinde Bir Araştırma”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 30. 301-310.
- Durmuş, A.E. (2018). Self Construal Effect On Creting And Managing Emotional Brand Experience. İstanbul Bilgi Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
- Eastman, J. K. & Eastman, K. L. (2011). “Perceptions Of Status Consumption And The Economy”. Journal Of Business & Economics Research. 9 (7). 9-20.
- Eastman, J.K., Goldsmith, R.E & Flynn, L.R. (1999). “Status Consumption İn Consumer Behavior: Scale Development And Validation”. J. Mark. Theory Pract. 7 (3). 41–52.
- Gökaliler, E., Aybar, S.A & Gülay, G. (2011). “Bir Statü Tüketimi Göstergesi Olarak Iphone Markalı Akıllı Telefon Algısı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. Selçuk İletişim Fakültesi Dergisi. 7(1). 36-48.
- Güllülü, U., Ünal, S & Bilgili, B. (2010). “Kendini Gösterim Ve Kişilerarası Etkileşimin Gösterişçi Tüketim Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 28(1). 105-139.
- Hepekiz, İ & Gökaliler, E. (2019). “Sosyal Medya Aracılığıyla Yaratılan Kişisel Markalar ve Benlik Sunumu”. Erciyes İletişim Dergisi. 6(1). 761-782.
- Jin, Y., Li, H & Wu, B. (2011). “Income İnequality, Consumption, And Social-Status Seeking”. Journal Of Comparative Economics. 39. 191-204.
- Kavak B & İbrahimoğlu N. (2006). “Benlik Algısı Ve Kendini Kurgulama Düzeyinin Marka Sadakati Üzerindeki Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 24(2). 109-125.
- Kılıç, B., Kırlı, G & Esen, F.Ö. (2017). “Sosyal Medya Kullanımı Benlik Algısı İlişkisi: Turistik Tüketiciler Üzerine Bir Araştırma”. Gaziantep University Journal Of Social Sciences. 16(1).
- Kınay, G.Ç. (2015). “Bilişsel, Duygusal, Dürtüsel Ve Sosyal Alanlardaki Benlik Kontrolünün Benlik Kaynaklarının Tüketilmesi Üzerindeki Etkileri”. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi.
- Kurtuluş, K. (1998). Pazarlama Araştırmaları. İÜ İşletme Fakültesi Yayınları No 274, 6. Baskı İstanbul.
Lertwannawit A & Mandhachitara R. (2012). “Interpersonal Effects On Fashion Consciousness And Status Consumption Moderated By Materialism İn Metropolitan Men”. Journal Of Business Research. 65. 1408-1416.
- Mai, N. T. T & Tambyah, S. K. (2011). “Antecedents And Consequences Of Status Consumption Among Urban Vietnamese Consumers”. Organizations And Markets In Emerging Economies. 2 (1/3). 75-98.
- Nabi N., O’Cass A & Siahtiri V. (2017). “Status Consumption İn Newly Emerging Countries: The İnfluence Of Personality Traits And The Mediating Role Of Motivation To Consume Conspicuously”. Journal Of Retailing And Consumer Services. 46. 173-178.
- O’cass, A. (2000). “A Psychometric Evaluation Of A Revised Version Of The Lennox And Wolfe Revisedself-Monitoring Scale”. Psychology & Marketing. 17(5). 397-419.
- O’cass, A.(2001). “Consumer Self-Monitoring, Materialism And Involvement İn Fashion Clothing”. Australasian Marketing Journal 9 (1).
- O’cass, A., Lee, W.J & Siahtiri, V. (2013). “Can Islam And Status Consumption Live Together İn The House Of Fashion Clothing?”. Journal Of Fashion Marketing And Management. 7(4). 440-459.
- O’cass A & Mcewen H. (2004). “Exploring Consumer Status And Conspicuous Consumption”. Journal Of Consumer Behaviour. 4(1). 25-39.
- Odabaşı, Y & Barış, G. (2013). Tüketici Davranışı (ss. 204-205). 13.Baskı, İstanbul.
- Pino G. Vd., (2017). “Brand Prominence And Social Status İn Luxury Consumption: A Comparison Of Emerging And Mature Markets”. Journal Of Retailing And Consumer Services. 46. 163-172.
- Shao, W., Grace, D & Ross, M. (2019). “Consumer Motivation And Luxury Consumption: Testing Moderating Effects”. Journal Of Retailing And Consumer Services. 46. 33-44.
- Şimşek F. (2010). Yaşam Tarzı Haberciliğinin Gelişimi Ve Statü Oluşumuna Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Tokgöz, E. (2018). “Materyalist Değerler Statü Tüketimi Ve Dürtüsel Satın Alma Arasındaki İlişki”. Yönetim Ve Ekonomi Araştırma Dergisi. 16. 1-19.
- Topuz, İ. (2013). “Dindarlık Tipolojileri İle Benlik Saygısı Arasındaki İlişki: Yetişkinler Üzerine Bir Araştırma”. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 30. 139-154.
- Vural A. (2016). Satın Almada Kişisel Etkiler Ve Tüketici Benlik Tanımlamaları: Konya İlinde Ampirik Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. 1-2.
- Yaşar, M. (2014). “İstatistiğe Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlilik Ve Güvenilirlik Çalışması”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 59-75.
- Yılmaz, H. A. (2016). “Bir Derleme: Benlik Kavramına İlişkin Bazı Yaklaşımlar Ve Tanımlamalar”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. (48), 79-89.