The Technical Design of Subject-Specific Reference Publications

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 4, 72 - 81, 27.09.2025

Ellada Balayeva

https://doi.org/10.5281/zenodo.17322954

Öz

Subject-specific reference publications create effective opportunities for users to access information by systematically collecting, organizing, and presenting literature, articles, and other information sources related to a particular field within the scientific and information space. The technical design of these publications—that is, their layout, structure, formatting, and digital presentation—directly impacts the quality of scientific information services. In the modern era, the rapid development of information technologies has necessitated the transition of subject-specific reference publications from traditional formats to digital platforms. In this process, the application of international standards, the development of metadata formats, and the creation of user-oriented technical solutions play a significant role. At the same time, the experience of various regions, especially Azerbaijan, Russia, Turkey, Europe, America, Asia, and Central Asia, is valued as an important resource in the development of this field. This article provides a scientific analysis of the theoretical foundations of the technical design of subject-specific reference publications, contemporary standards, the experiences of different countries, and the development prospects of Azerbaijan in this area. The goal is to assess the current situation and propose concrete recommendations to improve the technical design of subject-specific reference publications.

Anahtar Kelimeler

Subject-Specific Reference Publications , Technical Design , Digital Information Systems , Metadata Standards , International Experience , Scientific Information Service

Spesifik Referans Yayınlarının Teknik Tasarımı

Öz

Konu özelinde referans yayınlar, bilimsel ve bilgi alanında belirli bir alanla ilgili literatür, makaleler ve diğer bilgi kaynaklarını sistematik olarak toplayarak, düzenleyerek ve sunarak kullanıcıların bilgiye erişmesi için etkili fırsatlar yaratır. Bu yayınların teknik tasarımı, yani düzeni, yapısı, biçimlendirilmesi ve dijital sunumu, bilimsel bilgi hizmetlerinin kalitesini doğrudan etkiler. Modern çağda, bilgi teknolojilerinin hızlı gelişimi, konuya özgü referans yayınlarının geleneksel formatlardan dijital platformlara geçişini zorunlu kılmıştır. Bu süreçte, uluslararası standartların uygulanması, meta veri formatlarının geliştirilmesi ve kullanıcı odaklı teknik çözümlerin oluşturulması önemli bir rol oynamaktadır. Aynı zamanda, çeşitli bölgelerin, özellikle Azerbaycan, Rusya, Türkiye, Avrupa, Amerika, Asya ve Orta Asya'nın deneyimleri, bu alanın gelişmesinde önemli bir kaynak olarak değerlendirilmektedir. Bu makale, konuya özel referans yayınlarının teknik tasarımının teorik temellerini, çağdaş standartları, farklı ülkelerin deneyimlerini ve Azerbaycan'ın bu alandaki gelişme beklentilerini bilimsel olarak analiz etmektedir. Amaç, mevcut durumu değerlendirmek ve konuya özel referans yayınlarının teknik tasarımını iyileştirmek için somut öneriler sunmaktır.

Anahtar Kelimeler

Konuya Özel Referans Yayınları , Teknik Tasarım , Dijital Bilgi Sistemleri , Meta Veri Standartları , Uluslararası Deneyim , Bilimsel Bilgi Hizmeti

Kaynakça

• Alekper, M. M., & Tofig, R. Z. (2020). Full-text resources of the project type created in the presidential library of the office of the president of the republic of Azerbaijan as an innovative resource type of electronic library. Хуманитарни Балкански изследвания, 4(3 (9), 64-67.
• Askerova, Sevinj V., & Mammadov, Eldaniz E. (2025). Children in Azerbaijan at the Beginning of the Third Millennium: Social Analysis Based on Basic Demographic and some Educational and Cultural Indicators. Pakistan Journal of Life and Social Sciences, 23 (1), 8304-8313.
• Balayeva, E. (2025). The activity of the “Elm” publishing house in the modern document communication system of the Republic of Azerbaijan: current situation and perspectives. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 12 (2), 405-425.
• Balginova, K. M., Maydangalieva, Z. A., Satygalieva, G. B., & Mahammadli, D. (2018). The digital Kazakhstan. The developmemt of human resourses in education. Вестник НАН РК, (6), 82-94.
• Bayramov, A., & Məhəmmədli, D. (2025). Systematic Approach Methodology for Studying the Library Collection. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 12 (2), 844-851.
• Heydar, M. D. (2023). Library and information infrastructure of the regions of the Azerbaijan Republic: its development, current state and ways of modernization.(Experience of the ShekiZakatala Economic Region). Technium Soc. Sci. J., 39, 782.
• Ismailov N. & Bayramova I. (2022b). Metodicheskaya dokumentatsiya i dokumentatsiya po turizmu (na osnove osnovnykh meditsinskikh bibliotekov). Naukovo-teoreticheskiye al'manakh Graní, 25(3), 70-76.
• Ismayilov, K., Ismayilov, N., & Mammadova, V. (2019). Library information services in academic libraries of Azerbaijan: a comparative study. Library Management, 40 (6/7), 461-477.
• Ismayilov, N. I. (2022). Library Resources: Allocation and Usage Problems (Comparative Analysis of the World and Regional Practice). Scientific and Theoretical Almanac Grani, 26 (1), 38-43.
• Ismayilov, N. I., & Khalafova, S. A. (2023). On the typology of document-information resources in the field of economy. Universidad Y Sociedad, 15 (6), 224-232.
• İsmayılov, N. İ., Mahammadli, D., & Gasimli, H. H. (2023a). Organization, development and current situation of the document flow on tourism in the regions (based on the example of the Shaki-Zagatala economic region). Scientific and Theoretical Almanac Grani, 2 (26), 122-127.
• Ismayilov, N. I., Mahammadli, D., & Khudiyeva, V. (2022). Methods and Means of Information Search in the Digital Environment. Scientific and Theoretical Almanac Grani, 25 (5), 31-34.
• Ismayilov, N., & Aliyeva, G. (2023). Creation and Formation of Document Flow in the Field of Library-Bibliography (on the Basis of Tazkiras). Scientific and Theoretical Almanac Grani, 26 (3), 165-170.
• Ismayilov, N., & Khalafova, S. (2022b). Library Sites that Provide Information to Users (Based on Domestic and Foreign Library Experience). Науково-теоретичний альманах Грані, 25 (2), 22-28.
• Ismayılov, N., & Khudiyeva, V. (2023). Conducting training and research, problem solving, creative thinking. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 10 (2), 643-649.
• İsmayılov, N., & Məhəmmədli, D. (2024). Qərbi Azərbaycan Tarixinə Dair Sənəd Axınının Təşəkkülü və İnkişafı. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 11 (6), 4483-4496.
• Ismayilov, N., Mahammadli, D., & Gasimli, H. (2023b). Characteristics of the LibraryInformation Service in the Republic of Azerbaijan in A Poly-Ethnic Condition (based on the example of Sheki-Zagatala economic region). Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 10 (3), 878- 890.
• Karabalina, A. A., Maydangalieva, Z. A., Satygalieva, G. B., Ahmetalina, G. A., & Mahammadli, D. (2018). Family Pattern as Key Factor of Primary School Chidren Academic Perfomance. Bulletin of the National Academy of Sciences of The Republic of Kazakhstan, (6), 58-66. https://doi.org/10.32014/2018.2518-1467.28
• Kazimi P., Ismaylov N., Rzayova Z. (2023). Blizkiye itogi azerbaydzhanskoy nauchnoy biblioteki (zhittya, posvyashcheniye kul'tury). Naukovo-teoreticheskiye al'manakh Graní, 26(4), 125-129. Kazimi, P., & Balayeva, E. (2024). Ethnocultural Description of the Persians (Socio-historical analysis). Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 11 (1), 193-199.
• Kazimi, P.F.O. & Mahammadli, D.H.O. (2021). Dijital alanın kullanımıyla kütüphane hizmetlerinde modern yönler (Bölgesel ve endüstriyel bilgi hizmetinin güvenlik sorunları).Technium Soc. Sci.J.,25,819. https://doi.org/10.32014/2019.2518-1467.40
• Kenzhebayeva, D. K., Urmurzina, B. G., & Mahammadli, D. (2018). The modern youth values in Kazakhstan. News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan. Series of social and human sciences, 6 (322), 51-66. https://doi.org/10.32014/2018.2224-5294.35
• Khalafova, S. & Ismailov, N. (2024). Natsional'naya bibliografiya v kriptograficheskoy informatsionnoy sisteme, nablyudayemaya korrespondentami. Zhurnal yestestvennykh teoreticheskikh issledovaniy, 27 (4), 32-36. (In Russian).
• Kushzhanov, N. V., & Dashgin, M. (2019b). Tsifrovaya povestka YEAES. Bulletin of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan, (2-S), 55-61. (In Russian). Kushzhanov, N. V., & Dashqin, M. (2019a). The Digital Agenda of Eaue. Вестник НАН РК, (2), 55-61.
• Kushzhanov, N. V., & Mahammadli, D. (2019c). The digital transformation of the oil and gas sector in kazakhstan: priorities and problems. News Natl Acad Sci Repub Kazakhstan, 3 (435), 203-212.
• Qasımlı, H., & Məhəmmədli, D. (2024a). Turizm sahəsi üzrə “İnformasiya tələbatı” konsepsiyası. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 11 (6), 4588-4595.
• Qasımlı, H., & Məhəmmədli, D. (2024b). Biblioqrafik Xidmət Kitabxana-İnformasiya Mərkəzlərində Turizmə Dair Sənəd Axınının Müəyyənləşdirilməsinin Başlıca Komponenti Kimi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 11 (6), 4718-4726.
• Mahamadli, D.G. (2018). Analiz bibliotekhnicheskoy organizatsii Sovetsko-gosudarstvennogo ekonomicheskogo rayona Azerbaydzhana. Tolstoy gosudarstvennyy universitet, (2), 17-21. (In Russian). https://doi.org/10.18323/2221-5689-2018-2-17-21
• Mahammadi, D. H. (2024). Issues of Legal, Scientific, Theoretical, Methodological and Practical Significance as an Important Component of the Informatization of the Library Infrastructure of the Republic (Strategy For The Development of Libraries in the Regions of Azerbaijan). Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 11 (1), 611-619.
• Mammadov, E. E. (2013). The Role of the Periodical Fund of the National Library Named After MF Akhundov in the Development of the Azerbaijani Culture and Science (1923-2008). International Journal of Information Science and Management (IJISM), 11(1), 95-104.
• Mammadov, E. E. (2022a). The National Library of Azerbaijan: Functioning during COVID. International Leads, 37 (2), 10-17.
• Mammadov, E. E. (2022b). History of books and libraries in Azerbaijan: Teaching aid for universities. Adiloglu.
• Məhəmmədli, D. (2024). Kitabxana Saytlarının Funksiyaları və Onların Təsnifatı. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 11 (6), 4708-4717.
• Muhammadli, D. G. (2023). Primeneniye informatsionno-kommunikatsionnykh tekhnologiy v bibliotechnom dele Sheki-Zaratalinskogo ekonomicheskogo rayona Azerbaydzhanskoy Respubliki. Novyye formy: istoriya, sotsiologiya, politika i filosofiya Doklad avtora na LXXVI. Zapiska po materialam Mezhdistsiplinarnoy vrachebno-prakticheskoy konferentsii, 5 (76), 12- 15.(In Russian).
• Nadir, I., & Sevda, K. (2022). General Characteristics of Local Lore Documental Network Resources of the Libraries of Azerbaijan (Based on library collection). Technium Soc. Sci. J., 33, 628.
• Rzavva, Z. (2023). Eto imeyet tendentsiyu proiskhodit'. informatsiya i dokumenty v azerbaydzhanskikh mezhnatsional'nykh elektronnykh bazakh). Naukovo-teoreticheskiy al'manakh Graní, 26(5), 66-71. (In Rusian).
• Rzayeva, Z. (2020). Azərbaycanda Elmi Kitabxanaların Beynəlxalq Əlaqələri (tarix və müasirlik). Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 11(5), 3783-3791.
• Rzayeva, Z. (2025). Innovative Methods and Approaches to User Service in Modern Academic Libraries. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 12 (2), 84-102.
• Rzayeva, Z. T. (2024). Elmi Kitabxanalarda İnformasiyalaşdirmanin İnkişaf Perspektivləri. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 10 (2), 363-368.
• Tofiq, R. Z., Oqlu, M. M. A., & Kazimi, P. F. O. (2022). Some questions of the application of library management. Technium Soc. Sci. J., 37, 774.
• Іsmayilov, N. I., & Khalafova, S. A. (2022a). The role of digital marketing in the management of library information resources. Academic review, 2 (57), 194-202.