Uzaktan eğitim bağlamında e-hazır olma kavramının irdelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 3, 79 - 91, 30.07.2020

Uğur Canpolat , Zeynep Narin

Öz

E-hazır olma, bir devletin e-dünyaya katılabilme ve e-dünyaya hazır olabilme düzeyini ifade eder. Uzaktan eğitim bağlamında irdelendiğinde ise e-hazır olma, hedeflenen eğitim-öğretim faaliyetlerinin uzaktan eğitimle gerçekleştirebilmesi için hazır olabilmesidir. Türkiye’de e-hazır olmaya ilişkin öğrenci memnuniyetlerini ve hazırbulunuşluluğunu ölçmek amacıyla ölçekler ve e-hazır olma modelleri geliştirilmiştir. Özellikle COVID-19 salgını nedeni ile dünyanın birçok yerinde, temel eğitimden yüksek öğretime kadar birçok seviyede eğitim-öğretim kurumu yüz yüze eğitime ara vermek durumunda kalmıştır. Salgının devam etmesiyle birlikte acil uzaktan öğretime geçmişlerdir. Yaşanan bu durum eğitimden sosyal hayata kadar birçok alanda kurumların e-hazır olma düzeylerini görmelerini sağlamış ve e-hazır olmanın önemini ortaya çıkarmıştır. Türkiye, COVID-19 salgını sürecinde yüz yüze eğitime ara vererek Milli Eğitim Bakanlığı ve Yüksek Öğretim Kurumu bünyesinde acil uzaktan öğretim faaliyetlerini yürütmüştür. Araştırmacılar, alandaki bilimsel çalışmalardan hareketle kurumların e-hazır olma düzeylerini arttırmaya yönelik bazı öneriler getirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Acil ve uzaktan öğretim, COVID-19, e-hazır olma, uzaktan eğitim

Kaynakça

• Adnan, M. ve Boz Yaman, B. (2017). Mühendislik öğrencilerinin e-öğrenmeye dair hazırbulunuşluk ve memnuniyet düzeyleri. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 8 (2), 218-243. DOI: 10.16949/turkbilmat.280165
• Alsancak Sırakaya, D. ve Yurdugül, H. (2016). Öğretmen adaylarının çevrimiçi öğrenme hazırbulunuşluk düzeylerinin incelenmesi: Ahi Evran Üniversitesi örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 17(1):185-200
• Anadolu Ajansı (2020). MEB Uzaktan Eğitim Süreci. Erişim Tarihi: 12.06.2020. https://www.aa.com.tr/tr/egitim/milli-egitim-bakani-selcuk-uzaktan-egitimin-detaylarini-acikladi/1771319
• Choucri, N., Maugis, V., Madnick, S. ve Siegel, M. (2003). Global e-readinessfor what?
• Darab, B., ve Montazer, G. A. (2011). An eclectic model for assessing e-learning readiness in the Iranian universities. Computers & Education, 56(3): 900-910.
• Gülbahar, Y. (2012). E-Öğrenme ortamlarında katılımcıların hazır bulunuşluk ve memnuniyet düzeylerinin ölçülmesi için ölçek geliştirme çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 45(2): 119-137.
• Hung, M. L. (2016). Teacher readiness for online learning: Scale development and teacher perceptions. Computers & Education, 94, 120-133.
• Hung, M. L., Chou, C., Chen, C. H., ve Own, Z. Y. (2010). Learner readiness for online learning: Scale development and student perceptions. Computers & Education, 55(3): 1080-1090.
• IgıGolabal (2020). E-Readiness tanımı. Erişim Tarihi: 24.05.2020. https://www.igi-global.com/dictionary/government-slovene-municipalities/8895
• Kaur, K. ve Zoraini Wati, A. (2004) An assessment of e-learning readiness at Open University Malaysia. In: International Conference on Computers in Education 2004. 1017-1022.
• Koçdar, S. (2011). Uzman görüşlerine göre Türkiye’de uzaktan eğitim programlarının akreditasyonu. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensititüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• Korkmaz, Ö., Çakır, R. ve Tan, S. S. (2015). Öğrencilerin e-öğrenmeye hazır bulunuşluk ve memnuniyet düzeylerinin akademik başarıya etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 16(3): 219-241
• Machado, C. (2007). Developing an e‐readiness model for higher education institutions: Results of a focus group study. British Journal of Educational Technology, 38(1), 72-82.
• McVay M (2000) Developing a Web‐based distance student orientation to enhance student success in an online Bachelor's degree completion program Unpublished practicum report presented to the Ed.D. Program, Nova Southeastern University, Florida
• MEB. (2019). http://fatihprojesi.meb.gov.tr/index.html#about Erişim tarihi:19.05.2019.
• MEB (2020a). Uzaktan eğitime geçiş ile ilgili yazı. Erişim tarihi: 10.06.2020. http://bireciksml.meb.k12.tr/icerikler/4-maddelik-idari-izin-genelgesi-yayinlandi_9431254.html
• MEB (2020b). Sanal sınıfların kullanımına ilişkin yazı. Erişim tarihi: 10.06.2020. http://fethiye.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_04/19120427_Sanal_SYnYf.pdf
• Naralan, A. (2009). Türkiye’de e-hazırlık ve e-devletleşme. Erişim tarihi: 26.05.2019. https://www.researchgate.net/publication/305043808_TURKIYE'DE_E-HAZIRLIK_VE_E-DEVLETLESME
• Rektörler Paneli (2020, 18 Mayıs). Erişim adresi: https://www.youtube.com/watch?v=_ieE_2nCZ-g
• Smith, P. J., Murpy, K. L. ve Mahoney, S. E. (2003). Towards identifying factors underlying readiness for online learning: An exploratory study. Distance Education. 24(1): 57-67, DOI: 10.1080/01587910303043
• Smith, P. J. (2005). Learning preferences and readiness for online learning. Educational Psychology, 25(1): 3-12, DOI: 10.1080/0144341042000294868
• Van Rooij, S. W. & Zirkle, K. (2016). Balancing pedagogy, student readiness and accessibility: A case study in collaborative online course development. The Internet and Higher Education, 28, 1-7.
• Warner, D., Christie, G., & Choy, S. (1998). Readiness of VET clients for flexible delivery including on-line learning. Brisbane: Australian National Training Authority.
• Wikipedia (2020). Readiness ve E-readiness kavramlarının tanımı. Erişim tarihi: 24.05.2020. https://en.wikipedia.org/wiki/E-readiness
• Yılmaz, R. (2017). Exploring the role of e-learning readiness on student satisfaction and motivation in flipped classroom. Computers in Human Behavior, 70, 251-260.
• YÖK. (2019). Yükseköğretimde dijital dönüşüm. Erişim tarihi: 26.05.2019. .https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/agri-dijital-donusum-tanitim-toplantisi.aspx
• YÖK. (2020). Yükseköğretim Kurumu Akademik Arama Sayfası. Erişim tarihi: 26.06.2020. https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/
• Yurdugül, H. & Demir, Ö. (2016). Öğretmen yetiştiren lisans programlarındaki öğretmen adaylarının e-öğrenmeye hazır bulunuşluklarının incelenmesi: Hacettepe Üniversitesi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 32(4), 896-915.