İŞSİZLİK ORANI ve İŞGÜCÜNE KATILIM ORANI ARASINDAKİ UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 19, 452 - 467, 30.09.2019

Uğur Sivri

https://doi.org/10.33692/avrasyad.628342

Öz

İşsizlik oranı (UR) ile işgücüne katılım oranı (LFPR) arasında uzun dönemli bir denge ilişkisinin olması, işsizlik oranının emek piyasasının ve ekonominin genel durumunu sağlıklı bir biçimde yansıtmasını engelleyebilecektir. Ayrıca böyle bir ilişkinin varlığı, Türkiye de dâhil olmak üzere yüksek işsizlik oranına sahip ülkelerde, işsizlik oranının istenilen seviyelere düşürülmesini engelleyebilecektir. Bu çalışmada UR ile LFPR arasındaki uzun dönemli ilişki Türkiye ekonomisi için Johansen (1988, 1991) koentegrasyon yöntemi ile genel ve cinsiyet düzeyinde seriler kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada aylık verilerle 2005:01-2019:04 dönemi kapsanmıştır. Bu çalışmayı literatürdeki diğer çalışmalardan ayıran temel özellikler şunlardır: Öncelikle, koentegrasyon analizinin üzerine kurulu olduğu Vector Autoregression (VAR) modellerinin istatistiksel özelliklerinin uygun olmasına özellikle dikkat edilmiştir. Hem istatistiksel analizin hem de iktisadi yorumların geçerli olması için çok önemli olan bu hususun (Juselius, 2006, s. 46) literatürde genellikle göz ardı edildiği görülmektedir. İkinci olarak, verinin taşıdığı bilgileri bozmamak için farklı frekanstaki verilerin bir araya getirilmesi, interpolasyon ve bazı mekanik mevsimsel düzeltme tekniklerinin tüm serilere uygulanması gibi işlemlerden özellikle uzak durulmuştur. Analiz sonuçları gerek genel gerek cinsiyet düzeyindeki seriler için UR ile LFPR arasında bir koentegrasyon ilişkisi olmadığını göstermiştir. Bu bulgu Türkiye ekonomisi için LFPR’deki değişimler nedeniyle işsizlik oranının ekonominin genel durumunu iyi yansıtmayacağı düşüncesini desteklememektedir. Ayrıca yine bu bulgu, Türkiye ekonomisinde işsizlik oranının düşürülememesinin bir nedeninin LFPR’deki değişimler olduğu görüşünü de desteklememektedir.

Anahtar Kelimeler

İşsizlik Oranı, İşgücüne Katılım Oranı, VAR Modeli, Türkiye, Zaman Serileri Koentegrasyon

Kaynakça

• AĞAZADE, S., (2014), “Türkiye’de İşsizlik ve İşgücüne Katılım İlişkisinin Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Koentegrasyon Yöntemleri ile Analizi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, C. IX, S. 3: s. 145-161.