Systematic Review of Intervention Programmes Applied for Psychological Skills in Sport

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 1, 57 - 88, 28.04.2024

Yağmur Simge Gül Filik , Aslı Uz Baş

https://doi.org/10.51460/baebd.1379093

Öz

In order for athletes to develop, increase their success and performance, psychological studies should be carried out as well as physical studies. Many studies have been conducted to improve the psychological skills of athletes. Within the scope of this research, the content of the intervention programmes applied for psychological skills in sport and how the programmes are implemented are examined. This study was prepared using the PRISMA guide. Literature review was conducted in DergiPark, YÖK Tez Merkezi, Google Scholar databases between 2018 and 2023. The keywords "psychological skills", "psychological skills intervention programmes", "sport" and "psychological skills training" were written for the literature review. The studies examined within the scope of the research were determined to be (1) intervention studies applied for psychological skills, (2) studies conducted for athletes, (3) studies that provide information about the content of the programme, (4) experimental or quasi-experimental studies, (5) studies in Turkish language, and (6) studies published between 2018-2023. As a result of the selection and exclusion criteria, 6 (six) studies were included in the scope of the research. As a result of the findings of the studies, it was seen that the intervention programmes applied for psychological skills in sports provided positive improvements on athletes.

Anahtar Kelimeler

Sport, Psychological Skills, Psychological Skills Intervention Programmes, Psychological Skills Training

Sporda Psikolojik Becerilere Yönelik Uygulanan Müdahale Programlarının Sistematik Derlemesi

Öz

Sporcuların gelişmesi, başarılarını ve performanslarını arttırabilmeleri için fiziksel çalışmaların yanı sıra psikolojik çalışmaların da yapılması gerekmektedir. Sporcuların psikolojik becerilerini geliştirmek üzere pek çok çalışma yapılmıştır. Bu araştırma kapsamında sporda psikolojik becerilere yönelik uygulanan müdahale programlarının içeriği ve programların ne şekilde uygulandığı incelenmektedir. Bu çalışma PRISMA rehberi kullanılarak hazırlanmıştır. Literatür taraması 2018- 2023 yılları arasında DergiPark, YÖK Tez Merkezi, Google Scholar veri tabanlarında yapılmıştır. Literatür taraması için “psikolojik beceri”, “psikolojik beceri müdahale programları”, “spor” ve “psikolojik beceri antrenmanı” anahtar sözcükleri yazılmıştır. Araştırma kapsamında incelenen çalışmalar (1) psikolojik becerilere yönelik uygulanan müdahale çalışmaları olmaları, (2) sporculara yönelik yapılan çalışmalar olmaları, (3) programın içeriği hakkında bilgi verilen çalışmalar olmaları, (4) deneysel ya da yarı deneysel çalışmalar olmaları, (5) Türkçe dilinde olan çalışmalar olmaları ve (6) 2018-2023 yılları arasında yayınlanmış çalışmalar olmaları üzere belirlenmiştir. Seçim ve dışlanma kriterleri doğrultusunda yapılan elemeler sonucunda araştırma kapsamına 6 (altı) çalışma alınmıştır. Araştırmaların bulguları sonucunda sporda psikolojik becerilere yönelik uygulanan müdahale programlarının sporcular üzerinde olumlu gelişmeler sağladığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Spor, Psikolojik Beceri, Psikolojik Beceri Müdahale Programları, Psikolojik Beceri Antrenmanı.

Kaynakça

• Acharya, J., Morris, T. (2014). Psyching up and psyching down. In: Papaioannou AG, Hackfort D, editors. Routledge companion to sport and exercise psychology: Global perspectives and fundamental concepts. London: Routledge; p. 386–401.
• Afacan, E. (2019). 6 haftalık psikolojik beceri (mental) antrenmanının futbol hakemlerinin özgüven, kaygı ve mesleki tükenmişlik düzeylerine olan etkisi / The effect of 6-weeks psychological skill (mental) training on the football referees' self-confidence, anxiety, and professional burn-out levels. Yayınlanmış Doktora Tezi. Manisa.
• Afacan, E., Özçelik, İ. Y., Çobanoğlu, G. ve Hasırcı, S. (2020). Psikolojik beceri (mental) antrenmanında etik değerler, Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 155-176.
• Aşçı, F. H. ve Gökmen, H., Bayan hentbolcularda yarışma kaygısı, başarı, spor deneyimi ve atletik yeterlilik ilişkisi. Spor Bilimleri Dergisi, (1995), 6 (2), 38-47.
• Bachouse, S., Dohme, L. C., Piggott, D., ve Morgan, G., Psychological skills and characteristics facilitative of youth athletes’ development: A systematic review, The Sport Psychologist, (2019), 33(4), 261-275. doi: 10.1123/tsp.2018-0014.
• Ballıkaya, E. (2020). Psikolojik beceri antrenmanının liseli sporcularda sportif sorunlarla başa çıkma becerileri ve performans stratejileri üzerine etkisinin incelenmesi / Analyzing effects of the psychological skill training on the performance strategies and coping skills with sportive problemsof high school athletes. Yayınlanmış Doktora Tezi. Mersin.
• Beşler, H. K. (2020). Zihinsel antrenmanın futbol antrenörlerinin zihinsel dayanıklılık ve problem çözme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Birrer, D., Röthlin, P. ve Morgan, G. (2012). Mindfulness to enhance athletic performance: Theoretical considerations and possible impact mechanisms. Mindfulness. 3:235–46. doi:10.1007/s12671-012-0109-2.
• Blakeslee ML, Goff DM., The effects of a mental skills training package on equestrians. The Sport Psychologist. (2007), 21(3): p.288-301. doi:10.1123/TSP.21.3.288.
• Butler R. Performance profiling: Assessing the way forward. Sports psychology in performance. 1997:33-48.
• Chien, H. W., Hsu, Y. L., Ting, Y. S., & Wu, C. T. (2014). Leisure behavior in sports training on psychological skill and refereeing performance. International Journal of Organizational Innovation, 6(3).
• Chung, C.H. (1997). Psychological preparation for the best performance. J. Korean Alliance Health Phys. Educ. Recreat. Dance , 68, 4–9.
• De Guast, VDB., Golby, J., Van Wersch, A., d’Arripe- Longueville, F. (2013). Psychological skills training of an elite wheelchair water-skiing athlete: A single-case study. Adapted Physical Activity Quarterly, 30(4), 351- 372. 18. Dosil J.
• Durdubaş, D. (2020). Bir sezon boyunca takım hedef belirleme yoluyla uygulanan takım oluşturma müdahalesinin takım sargınlığı ve motivasyonel iklim üzerine etkisinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Spor Bilimleri ve Teknolojisi, Yayımlanmış Doktora Tezi.
• Gardner, FL., Moore, ZE. (2012). Mindfulness and acceptance models in sport psychology: A decade of basic and applied scientific advancements. Can Psychol. 53:309–18. doi:10.1037/a0030220
• Geroski, A.M., Kraus, K.L. (2002). Process and content in school psychoeducational groups: Either, both or none?. Journal for Specialists in Group Work, 27(2), 233-245.
• Gucciardi, D. F., Gordon, S., & Dimmock, J. A. (2009). Evaluation of a mental toughness training program for youth-aged Australian footballers: I. A quantitative analysis. Journal of Applied Sport Psychology. https://doi.org/10.1080/10413200903026066
• Güvendi, B., Türksoy, A., Güçlü, M., Konter, E. (2018). Profesyonel güreşçilerin cesaret düzeyleri ve zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. International Journal of Sport Exercise and Training Sciences - IJSETS, 4(2), 70-78. https://doi.org/10.18826/useeabd.424017
• Hanrahan SJ. (1995). Psychological skills training for competitive wheelchair and amputee athletes. Australian Psychologist, 30(2), 96-101.
• Hardy, L., Jones, G. ve Gould, D. (1996). Understanding Psychological Preparation for Sport: Theory and Practice of Elite Performers. New York: Wiley
• Horn TS, Bloom P, Berglund KM, Packard S., Relationship between collegiate athletes’ psychological characteristics and their preferences for different types of coaching behavior. The Sport Psychologist, (2011), 25(2): 190-211. doi.org/10.1123/tsp.25.2.190.
• Jacobs, E.E., Masson, L.R., Harvill, R.L., (2006). Group counseling strategies skills. USA: Thomson.
• Johnson, J. J. M., Hrycaiko, D. W., Johnson, G. V., & Halas, J. M. (2004). Self-talk and female youth soccer performance. Sport Psychologist, 18(1), 44-59. https://doi.org/10.1123/tsp.18.1.44
• Kim, E. J., Kang, H. W. ve Park, S. M. (2021). The effects of psychological skills training for archery players in korea: research synthesis Using Meta-Analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(5), 2272.
• Klien, T. G., (2012). Proactive coping, psychological skills, self-talk, coping self-efficacy and performance in collegiate baseball and softball athletes (Publication No. 1518653) [Yüksek lisans tezi, Texax Üniversitesi]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
• Konter, E. (2003). Spor psikolojisi uygulamalarında yanılgılar ve gerçekler. Dokuz Eylül Yayınları, İzmir, s:6-51-69.
• Kulak, A. (2020). İmgeleme ve içsel konuşma çalışmalarının amatör futbolcularda şut performansına etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Mersin.
• Mamassis G. Doganis G. The effects of a mental training program on juniors precompetitive anxiety, self-confidence, and tennis performance. Journal of Applied Sport Psychology. 2004; 16(2): 118-137.
• McCambridge, J., de Bruin, M., Witton, J. (2012). The effects of demand characteristics on research participant behaviours in non-laboratory settings: A Systematic Review. PLoS ONE 7(6): e39116. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0039116
• Metan, H. (2022). Hentbolculara uygulanan psikolojik beceri antrenman programı ve geri bildirimin özyeterlik inancına ve isabetli atışa etkisi / The effect of psychological skill training program and feedback on handball players self-efficacy beliefs and their shot accuracy. Yayınlanmış Doktora Tezi. İstanbul.
• Metan, H. (2023, 12 Ağustos). Eğitim. Erişim Adresi: https://www.linkedin.com/in/dr-hakan-metan-a4024b5a
• Miçooğulları B. (2013). Effects of 6 weeks psychological skill training on team cohesion, self-confidence & Anxiety: A case of youth basketball players. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 2013.
• Miçooğulları, B. O., & Ekmekçi, R. (2017). Evaluation of a psychological skill training program on mental toughness and psychological wellbeing for professional soccer players. Universal Journal of Educational Research, 5(12), 2312–2319. https://doi.org/10.13189/ujer.2017.051222
• Mleziva, E. M. (2014). Effects of a short term mental skills training program on mental toughness. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Northern Iowa, United States of America.
• Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J. ve Altman, DG. (2009). PRISMA Group. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. PLoS Med. 21;6(7):e1000097. doi: 10.1371/journal.pmed.1000097
• Moore, Z. E. (2003). Toward the development of an evidence-based practice of sport psychology: A structured qualitative study of performance enhancement interventions. (Publication No. 3108295) [Doktora tezi, La Salle Üniversitesi]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
• Morgan TK. (2006). A season-long mental skills training program for collegiate volleyball players. Doctoral dissertation. The University of Tennessee.
• Morris, T., Spittle, M. ve Watt, AP. (2005). Imagery in sport. Champaign: Human Kinetics.
• Mudian, D., Asmawi, M., Rihatno, T., Lanos, M. E. C., Elisyah, V., & Aji, T. (2021). Trend improving soccer professional referees performance in west java using psychological skill training and physical fitness. International Journal of Human Movement and Sports Sciences, 595-601.
• Navaneethan B. Rajan R S. Effect of progressive muscle relaxation training on competitive anxiety of male inter-collegiate volleyball players. The Shield-Research Journal of Physical Education and Sports Science. 2010; 4(3): 161-164.
• Noh, YE., Morris, T., Andersen, MB. (2007). Psychological intervention programs for reduction of injury in ballet dancers. Research in Sports Medicine, 15(1), 13-32.
• Orhan, S. (2023). Profesyonel futbolculara uygulanan psikolojik beceri antrenman programı uygulamasının içsel konuşma ve zihinsel dayanıklılık becerilerine etkisi / The effect of psychological skill training program for professional football players on self-talk and mental toughness. Yayınlanmış Doktora Tezi. Aksaray.
• Orne, M. T. (1962). On the social psychology of the psychological experiment: with particular reference to demand characteristics and their implications. American Psychologist., 17, 776-783.
• Öner, Ç. (2018). Egzersiz psikolojisi. [PDF belgesi]. http//:gavsispanel.gelisim.edu.tr adresinden edinilmiştir.
• Özçelik İY. (2012). Elit bayan hentbolcularda zihinsel antrenmanın yarışma kaygısı ve maç performansına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Park, Y.M., Kim, H.B., Kim, H.G., Lim, H.S. ve Ji, J.C. (2013). A case study of training for University Freshman Golfers through sport counselling. Korean J. Sport , 11, 85–99.
• Röthlin, P., Birrer, D. ve Horvath, S. (2016). Psychological skills training and a mindfulness-based intervention to enhance functional athletic performance: design of a randomized controlled trial using ambulatory assessment. BMC Psychol 4, 39. https://doi.org/10.1186/s40359-016-0147-y
• Sarı, İ., Onbaşı, S. İ. ve Karakaş, E. (2022). Duygusal Zekâ Psikolojik Beceriler İçin Önemli Mi? Sporcularda Psikolojik Beceriler ile Duygusal Zekâ Arasındaki İlişki. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 1-14. https://doi.org/10.25307/jssr.979480
• Schweizer, G., Plessner, H., Kahlert, D., & Brand, R. (2011). A video-based training method for improving soccer referees’ intuitive decision-making skills. Journal of Applied Sport Psychology, 23(4), 429-442.
• Sharp, L. A., Woodcock, C., Holland, M. J. G., Cumming, J., & Duda, J. L. (2013). A qualitative evaluation of the effectiveness of a mental skills training program for youth athletes. Sport Psychologist, 27(3), 219–232. https://doi.org/10.1123/tsp.27.3.219
• Sheard, M., Golby, J. (2006). Effect of a psychological skills training program on swimming performance and positive psychological development. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 4(2), 149- 169. 52. Slimani
• Skvarla, L. A., ve Clement, D. (2019). The delivery of a short-term psychological skills training program to college dance students: a pilot study examining coping skills and ınjuries. Journal of Dance Medicine & Science, 23(4), 159–166. https://doi.org/10.12678/1089-313X.23.4.159
• Toros, T., Bayansalduz, M. ve Duvan, A. (2010). Sporda Hedef Belirlemenin Penaltı Atışları Üzerine Etkisinin Araştırılması. Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 165-171.
• Urfa, O., Aşçı, F. H. (2018). 10 Haftalık psikolojik beceri antrenman programının genç futbolcuların kaygı, özgüven, güdülenme, dikkat ve şut isabet oranı üzerine Etkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 29 (3) , 131-146 . DOI: 10.17644/sbd.313892
• Van Raalte, JL., Vincent, A. ve Brewer, BW. (2015). Self-talk: Review and sport-specific model. Psychol Sport Exerc. 2016;22:139–48. doi:10.1016/j.psychsport. 08.004
• Vealey, R. (2007) Mental skills training in sport, handbook of sport psychology, John Wiley and Sons. Chichester. doi.org/10.1002/9781118270011.ch13.
• Walter, N., Nikoleizig, L., Alfermann, D., (2019). Effects of self-talk training on competitive anxiety, self-efficacy, volitional skills, and performance: an intervention study with junior sub-elite athletes. Sports, 7(148), 1-20.
• Weinberg, R., Comar, W.(1994). The effectiveness of psychological interventions in competitive sport, Sports Med, 18, 406–418, https://doi.org/10.2165/00007256-199418060-00005.
• Weinberg, R., Butt, J. (2014). Goal-setting and sport performance. In: Papaioannou AG, Hackfort D, editors. Routledge companion to sport and exercise psychology: Global perspectives and fundamental concepts. London: Routledge; p. 343–55.
• Weinberg, R., Gould, D. (2015). Spor ve egzersiz psikolojisinin temelleri. (M Şahin, Z Koruç Çev.). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Weston, N.J., Greenlees, I.A., Thelwell R.C. (2010). Applied sport psychology consultant perceptions of the usefulness and impacts of performance profiling. International Journal of Sport Psychology. 41(4): 360.
• Widmeyer, W.N., Ducharme, K. (1997). Team building through team goal setting. Journal of Applied Sport Psychology. 9(1):97-113.
• Williams, J.M., Widmeyer, W.N. (1991). The cohesion-performance outcome relationship ın a coactlng sport. Journal of Sport and Exercise Psychology. 13(4):364-71.
• Wolframm, I.A., Micklewright, D. (2011). The effect of a mental training program on state anxiety and competitive dressage performance. Journal of Veterinary Behavior: Clinical Applications and Research, 6(5), 267-275.
• Yazıcılar Özçelik, İ. (2012). Elit bayan hentbolcularda zihinsel antrenmanın yarışma kaygısı ve maç performansına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Yıldırım, A. (2021). Life kinetik ve psikolojik beceri antrenmanlarının hokey beceri ve psikolojik değişkenler üzerine etkisinin incelenmesi / Examining effects of life kinetics and psychological skill trainings on hockey skill and psychological variables. Yayınlanmış Doktora Tezi. Adana.
• Yıldız, H. (2020). Taekwondo sporcularının psikolojik beceri düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi.
• Zourbanos, N. (2013). The effects of motivational self-talk on self-efficacy and performance in novice undergraduate students. Journal of Athletic Enhancement, 02(04). https://doi.org/10.4172/2324-9080.1000117