Dünya mirası Cumalıkızık’ta yaşayan yerel halkın turiste karşı tutumu

Year 2024, Volume: 27 Issue: 51-1 - 2024 Yılı Özel Sayısı, 253 - 269

Bedriye Çilem Soylu , Musa Oflaz , Ömer Ceyhun Apak

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1478217

Abstract

Turizm endüstrisinin gelişimi dinamik bir süreçtir ve bu süreçte yerel halkın turistlere karşı tutumları, destinasyonların turizm gelişiminde önemli bir role sahiptir. Turizm faaliyetlerinin olumlu ekonomik etkileri ile olası çevresel ve sosyo-kültürel etkileri arasındaki denge, yerel halkın tutum ve katılımıyla şekillenebilmektedir. Dolayısıyla yerel halkın turistlere yönelik tutum ve davranışları, turizmin başarısını doğrudan etkileyebilmektedir. Bu nedenle, yerel halkın turizm gelişim sürecine aktif olarak dahil edilmesi ve görüşlerinin alınması gelecekteki turizm planlaması için önemlidir. Bu çalışmada Cumalıkızık’ta yaşayan yerel halkın turistlere karşı tutumlarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi olarak fenomenoloji deseni benimsenmiştir. Çalışmada veri toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış form aracılığıyla görüşme tekniğinden faydalanılmıştır. Bu çerçevede Cumalıkızık köyünde yaşayan 12 kişi ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların izni doğrultusunda görüşmeler ses kaydına alınmıştır. Ses kayıtları daha sonra içerik analizi için yazıya geçirilmiş ve her bir araştırmacı tarafından kontrol edilmiştir. Sonraki aşamada elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen veriler iki kategori altında temalar oluşturularak kodlanmıştır. Araştırma bulgularına göre yerel halk genel olarak turizm faaliyetlerine ve turiste karşı olumlu bir tutum içerisindedir. Turizmin olumlu etkileri arasında ekonomik etkiler, olumsuz etkileri arasında ise çevre kirliliği ve kültürel yozlaşma ön plana çıkmıştır.

Keywords

turizm, yerel halk, tutum, turizmin etkileri, Cumalıkızık

Residents’ attitude towards tourists in the world heritage site Cumalıkızık

Abstract

The development of the tourism industry is a dynamic process and the attitudes of local people towards tourists play an important role in the tourism development of destinations. The balance between the positive economic impacts of tourism activities and their potential environmental and socio-cultural impacts can be shaped by the attitudes and participation of local people. Therefore, the attitudes and behaviors of local people towards tourists can directly affect the success of tourism. Therefore, it is essential for future tourism planning that local people are actively involved in the tourism development process and their views are sought. This study aims to reveal the attitudes of local people living in Cumalıkızık towards tourists. Phenomenology design was adopted as a qualitative research method in the study. In the study, interview technique was used as a data collection technique through a semi-structured form. Within this framework, face-to-face interviews were conducted with 12 people living in Cumalıkızık village. The interviews were audio recorded with the permission of the participants. The audio recordings were then transcribed for content analysis and checked by each researcher. In the next stage, the data obtained were subjected to content analysis. The data obtained were coded by creating themes under two categories. According to the research findings, local people generally have a positive attitude towards tourism activities and tourists. Among the positive effects of tourism, economics is the most prominent, while environmental pollution and cultural degeneration are the most prominent negative effects.

Keywords

tourism, local residents, attitude, tourism impacts, Cumalıkızık

References

• Akova, O. (2006). Yerel halkın turizmin etkilerini algılamalarına ve tutumlarına yönelik bir araştırma. Akademik İncelemeler Dergisi, 2(1), 1-34.
• Akyol, G., Çon, S. ve Polat, Z. (2019). Türkiye’nin dünya miras alanları. Journal of Travel and Tourism Research, 15(15), 39-68.
• Alaeddinoğlu, F. (2008). Sivas kentinde halkın turiste ve turizme bakışı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-23.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı (7. bs.). Sakarya Yayıncılık.
• Ambroz, M. (2008). Attitudes of local residents towards the development of tourism in Slovenia: The case of the Primorska, Dolenjska, Gorenjska and Ljubljana regions. Anthropological notebooks, 14(1), 64-79.
• Ayazlar, R. (2017). Kırsal turizmde yerel halkın tutumu. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 16(1), 53-69.
• Aykaç, E. ve Tekeli, M. (2021). Yerel halkın turizm gelişimine yönelik tutumu: Çorum ili örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1874-1895.
• Batman, Z. P., Adıgüzel, E. ve Tüzel, F. (2017). Bursa Cumalıkızık örneği kırsal turizm kullanımları çerçevesinde ulaşım değerlerinin incelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19(2), 30-39.
• Blackie, I. R., Tsholetso, T. ve Keetile, M. (2023). Residents’ attitudes, perceptions and the development of positive tourism behaviours amid COVID-19. Cogent Social Sciences, 9(1), 1-17.
• Buzlukçu, C., ve Avcıkurt, C. (2021). Yavaş şehirlerde yerel halkın yer kimliği ve topluluğa bağlılıklarının sürdürülebilir turizm tutumlarına etkisi: Seferihisar’da bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (43), 117-138.
• Canizares, S., Tabales, M. ve Garcia, F. (2014). Local residents’ attitudes towards the impact of tourism development in Cape Verde. Tourism & Management Studies, 10(1), 87–96.
• Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çavuşoğlu, F. ve Güler, M. E. (2022). Yerel halkın turizmin gelişimine yönelik tutumlarının belirlenmesi üzerine Fethiye destinasyonunda bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(3), 2422-2440.
• Çetin, T. (2010). Cumalıkızık köyünde kültürel miras ve turizm algısı. Milli Folklor, 22(87), 181-190.
• Dal, N.,ve Baysan, S. (2007). Kuşadası’nda kıyı kullanımı ve turizmin mekânsal etkileri konusunda yerel halkın tutumları. Ege Coğrafya Dergisi, 16(1-2), 69-85.
• Davis, D., Allen, J., ve Cosenza, R. M. (1988). Segmenting local residents by their attitudes, interests, and opinions toward tourism. Journal of travel research, 27(2), 2-8.
• Doğaner, S. (2001). Türkiye turizm coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Eraslan, Ş. (2020). UNESCO dünya miras alanlarının kriter seçimleri ve tematik bağlantıları üzerine bir analiz: Türkiye örneği. Journal of Awareness, 5(3), 309-324.
• Eren, R ve Aypek, N. (2012). Kırsal turizm bölgesinde yerel halkın turizmin gelişimine karşı tutumları: Cumalıkızık köyü örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2(2), 43-47.
• Filiz, A. ve Yılmaz, Ö. D. (2017). Turizm gelişim yaklaşımları kapsamında yerel halkın turizme yönelik algı ve tutumları: Mazı Köyü Türkbükü karşılaştırmalı analizi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1799-1824.
• Gill, S. L. (2020). Qualitative sampling methods. Journal of Human Lactation, 36(4), 579-581.
• Gürpınar, E. (2001). Kültür ve tabiat varlıklarını koruma üzerine. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (23-24), 185-193.
• Gürsoy, D. ve Rutherford, D. G. (2004). Host attitudes toward tourism: An improved structural model. Annals of Tourism Research, 31(3), 495-516.
• İşçi, C., Güzel, B. ve Ataberk, E. (2018). Mekana ve yerel halka bağlılık, kültürel mirasa yönelik tutumu etkiler mi? Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(40), 583-605.
• Karakaş, A. ve Şengün, H. İ. (2017). Yerel halkın turizm faaliyetlerine yönelik tutumları. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 183-202.
• Kervankıran, İ. (2014). Beypazarı/Ankara örneğinde turizmin ekonomik, toplumsal ve çevresel etkilerine yerel halkın yaklaşımı. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 133-153.
• Kozak, M. (2017). Bilimsel araştırma: tasarım, yazım ve yayım teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, (2023). Dünya Miras Listesi. 14.11.2023 tarihinde https://kvmgm.ktb.gov.tr/TR-44423/dunya-miras-listesi.html adresinden erişildi.
• Linderová, I., Scholz, P. ve Almeida, N. (2021). Attitudes of local population towards the impacts of tourism development: Evidence from Czechia. Frontiers in Psychology, 12, 1-11.
• Martín, H. S., Sanchez, M. M. G. S. ve Herrero, Á. (2018). Residents’ attitudes and behavioural support for tourism in host communities. Journal of Travel Tourism Marketing, 35, 231-243.
• Muresan, I. C., Oroian, C. F., Harun, R., Arion, F. H., Porutiu, A., Chiciudean, G. O., vd. (2016). Local residents’ attitude toward sustainable rural tourism development. Sustainability, 8(1), 100.
• Okuyucu, A. ve Somuncu, M. (2012). Kültürel mirasın korunması ve turizm amaçlı kullanılmasında yerel halkın algı ve tutumlarının belirlenmesi: Osmaneli ilçe merkezi örneği. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(1), 37-51.
• Pavlic, I. ve Portolan, A. (2015). Irritation index, tourism. J. Jafari ve H. Xiao (Ed.). Encyclopedia of tourism. Cham: Springer.
• Pekerşen, Y., Güneş, E. ve Seçuk, B. (2019). Kültürel miras turizmi değerlerinin korunması ve sürdürülebilirliği kapsamında yerel halkın tutumu: Cumalıkızık örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 350-368.
• Ribeiro, M. A., Pinto, P., Silva, J. A. ve Woosnam, K. M. (2017). Residents’ attitudes and the adoption of pro-tourism behaviours: The case of developing island countries. Tourism Management, 61, 523-537.
• Roney, S. A. (2018). Turizm bir sistem analizi. Detay Yayıncılık.
• Shen, K., Yang, J ve Geng, C. (2022). How residents’ attitudes to tourists and tourism affect their pro-tourism behaviours: The moderating role of Chinese traditionality. Frontiers in Psychology, 12, 1-13.
• Szromek, A. R., Kruczek, Z. ve Walas, B. (2020). The attitude of tourist destination residents towardsthe effects of overtourism-Kraków case study. Sustainability, 12(1), 1-17.
• Taş, N. ve Taş, M. (2009). Yönetimsel iş birliği: 3. Binyılda yaşayan Osmanlı köyü- Cumalıkızık projesi. 5. Yapı İşletmesi/ Yapım Yönetimi Kongresi, 23-23 Ekim, Eskişehir.
• UNESCO, (2023). World Heritage List. 15.11.2023 tarihinde https://whc.unesco.org/en/list/. Adresinden erişildi.
• Uslu, A. ve Kiper, T. (2006). Turizmin kültürel miras üzerine etkileri: Beypazarı/Anakara örneğinde yerel halkın farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(3), 305-314.
• Varnacı Uzun, F. ve Somuncu, M. (2011). Kültürel peyzajın korunması ve turizm ilişkisi bağlamında yerel halkın görüşleri: Ihlara vadisi örneği. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 3(2), 21-36.
• Ward, C. ve Berno, T. (2011). Beyond social exchange theory: Attitudes toward tourists. Annals of Tourism Research, 38(4), 1556-1569.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.