Öğretmen Adaylarının Pandemi Sürecinde Yürütülen Öğretmenlik Uygulaması Dersi Deneyimlerinin İncelenmesi

Year 2023, , 351 - 384, 27.06.2023

Bahar Candaş , Haluk Özmen

https://doi.org/10.35675/befdergi.1210816

Cited By: 1

Abstract

Pandemi sürecinde çevrimiçi yürütülen Öğretmenlik Uygulaması dersinde öğretmen adaylarının öğretim faaliyetlerini nasıl planladıkları, ders sorumlularının onlara rehber olabilme durumları ve bu süreçteki mesleki gelişimlerinin analiz edilmesinin yaşanan sorunlara yönelik çözümlerin üretilmesine ve farklı uygulamaların planlanmasına katkı sağlayacağına inanılmaktadır. Bu doğrultuda, çalışmada fen bilgisi öğretmen adaylarının pandemi döneminde çevrimiçi olarak yürütülen Öğretmenlik Uygulaması I ve II derslerine yönelik deneyimlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma desenlerinden fenomenografik yaklaşım doğrultusunda yürütülen çalışmaya 37 fen bilgisi öğretmen adayı katılmıştır. Çalışmanın verileri açık uçlu sorularla toplanmış olup, elde edilen veriler soruların yapılandırıldığı temalar bazında betimsel analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, çevrimiçi öğretmenlik uygulaması dersinde iletişimin yetersiz olması adaylar tarafından sıklıkla ifade ettikleri olumsuz bir durumdur. Ancak bununla beraber, adaylar süreç boyunca kendilerinde en fazla gelişen özelliğin iletişim kurma olduğunu belirtmiştir. Bu bağlamda adaylara çevrimiçi ortamda nasıl iletişim kuracakları ve çevrimiçi ortamları öğretimlerine nasıl dahil edeceklerine yönelik workshoplar tasarlanabilir.

Keywords

fenomenografi, pandemi dönemi, öğretmen adayı deneyimi, öğretmenlik uygulaması

References

• Anderson, T. (2009, June). The dance of technology and pedagogy in self-paced distance education. Paper presented at the 17th ICDE World Congress. Maastricht, The Netherlands. Retrieved April 5, 2021from https://auspace.athabascau.ca/handle/2149/2210.
• Aslan, M., & Sağlam, M. (2018). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 144-162. http://doi.org/10.16986/HUJE.2017030313 Avcı, F., & Akdeniz, E. C. (2021). Koronavirüs (Covid-19) salgını ve uzaktan eğitim sürecinde karşılaşılan sorunlar konusunda öğretmenlerin değerlendirmeleri. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(4), 117-154.
• Aydın, S. (2021). Covıd-19 pandemisi sürecinde fen bilimleri öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersi ile ilgili görüşleri. International Journal of Eurasia Social Sciences, 12(45), 677-693. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess.2970
• Aydın-Günbatar, S. (2019). Fenomenolojik araştırma (olgu bilim) yöntemi. H. Özmen & O. Karamustafaoğlu (Eds.), Eğitimde araştırma yöntemleri içinde (2. baskı, s. 293-316). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aygüneş, A., Emirzeoğlu, D., & Güneş, B. (2022). Uzaktan eğitim ile yürütülen öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin paydaş görüşleri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 271-292. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1064915
• Ayvacı, H. Ş., Özbek, D., & Bülbül, S. (2019). Bir öğretmenlik uygulaması sürecinin farklı katılımcılar tarafından değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 57-66. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.43815-487564
• Aziz, A., & Dicle, Ü. (2017). Örgütsel iletişim. Hiperyayın.
• Bakioğlu, B., & Çevik, M. (2020). COVID-19 pandemisi sürecinde fen bilimleri öğretmenlerinin uzaktan eğitime ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 15(4), 109-129. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43502
• Bay-Dönertaş, A., Akkaya, B., & Erkılıç, T. A. (2022). COVID-19 pandemisinde; yönetici ve öğretmenlerin uzaktan eğitim, öğretmen ve öğrenci kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(36), 1174-1206. https://doi.org/10.35675/befdergi.1145922
• Bayburtlu, Y. S. (2020). Covid-19 pandemi dönemi uzaktan eğitim sürecinde öğretmen görüşlerine göre Türkçe eğitimi. Electronic Turkish Studies, 15(4), 131-151. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44460
• Boz, N., & Boz, Y. (2006). Do prospective teachers get enough experience in school placements?. Journal of Education for Teaching, 32(4), 353-368. http://doi.org/10.1080/02607470600981912
• Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: Yeni normal ve yeni eğitim paradigması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), 112-142.
• Brooks, S. K., Smith, L. E., Webster, R. K., Weston, D., Woodland, L., Hall, I., & Rubin, G. J. (2020). The impact of unplanned school closure on children’s social contact: Rapid evidence review. Eurosurveillance, 25(13), 1-10. https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.13.2000188
• Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
• Cengiz, C. (2021). Öğretmenlik uygulaması dersinin değerlendirilmesi: Öğretmen adaylarının bakış açısı. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 48-62. http://dx.doi.org/10.14582/DUZGEF.2021.165
• Çakın, M., & Külekçi-Akyavuz, E. (2020). Covid-19 süreci ve eğitime yansıması: Öğretmen görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(2), 165-186. https://doi.org/10.24289/ijsser.747901
• Çalıkoğlu, A., & Gümüş, S. (2020). Yükseköğretimin geleceği: Covid-19'un öğretim, araştırma ve uluslararasılaşma konularındaki etkileri. Yükseköğretim Dergisi, 10(3), 249-259. http://doi.org/10.2399/yod.20.005000
• Değirmençay, Ş. A., & Kasap, G. (2013). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 47-57.
• Dönmez-Usta, N., & Turan-Güntepe, E. (2016). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Journal of International Social Research, 9(42), 1214-1223.
• Durak, G., Çankaya, S., & İzmirli, S. (2020). COVID-19 pandemi döneminde Türkiye’deki üniversitelerin uzaktan eğitim sistemlerinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 14(1), 787-809. https://doi.org/10.17522/balikesirnef.743080
• Gök-Çolak, F., & Efeoğlu, G. (2021). Yeni normalleşme sürecinde öğretmenlik uygulaması dersine yönelik ihtiyaç analizi: Swot analizi örneği. Kesit Akademi Dergisi, 7(27), 176-197.
• Göktaş, Ö., & Şad, S. N. (2014). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersi uygulama öğretmenlerinin seçim süreci: Ölçütler, sorunlar ve öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(4), 115-128.
• Güven, S., & Uçar, M., (2021). Öğretmen adaylarının uzaktan eğitim ve öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri. Journal of Awareness, 6(3),165-183. https://doi.org/10.26809/joa.6.3.08
• Kahraman, M. E. (2020). COVID-19 salgınının uygulamalı derslere etkisi ve bu derslerin uzaktan eğitimle yürütülmesi: Temel tasarım dersi örneği. Medeniyet Sanat Dergisi, 6(1), 44-56. https://doi.org/10.46641/medeniyetsanat.741737
• Kalkan, M., & Yıldız, E. (2022). Opinions of preschool preservice teachers on teaching practice course during the COVID-19 pandemic period. Eurasian Journal of Teacher Education, 3(1), 1-18.
• Karadağ, E., & Yücel, C. (2020). Yeni tip Koronavirüs pandemisi döneminde üniversitelerde uzaktan eğitim: Lisans öğrencileri kapsamında bir değerlendirme çalışması. Yükseköğretim Dergisi, 10(2), 181-192. http://doi.org/10.2399/yod.20.730688
• Karasu-Avcı, E., & İbret, B. Ü. (2016). Öğretmenlik uygulaması-II dersine ilişkin okul öncesi öğretmen adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2519-2536.
• Kavrayıcı, C., & Kesim, E. (2021). Covid-19 pandemisi sürecinde okul yönetimi: Nitel bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 27(1), 1005-1060. https://doi.org/10.17762/kuey.v27i1.4
• Koç, A. (2020) Covid-19 salgını sürecinde ilahiyat fakültesi öğretmenlik uygulaması dersinin uzaktan eğitim yoluyla yapılması: Örnek bir uygulama modeli [Özel sayı]. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 851-875. https://doi.org/10.37669/milliegitim.770561
• Koray, A., & Pekbay, C. (2022). Uzaktan eğitimle gerçekleştirilen öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşlerin incelenmesi: Öğretmen adayı perspektifi. Turkish Journal of Primary Education, 7(2), 117-131. https://doi.org/10.52797/tujped.1206002
• Kürtüncü, M., & Kurt, A. (2020). COVID-19 pandemisi döneminde hemşirelik öğrencilerinin uzaktan eğitim konusunda yaşadıkları sorunlar. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 66-77.
• Marton, F. (1986). Phenomenography - A research approach to investigating different understandings of reality. Journal of Thought, 21(3), 28-49.
• Marton, F. (1994). The idea of phenomenography. In R. Ballantyne & C. Bruce (Eds.), Phenomenography: Philosophy and practice (pp. 7). Queensland University of Technology.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (S. Akbaba-Altun & A. Ersoy, Çev.). Pegem Akademi.
• Owusu-Fordjour, C., Koomson, C. K., & Hanson, D. (2020). The impact of Covid-19 on learning-the perspective of the Ghanaian student. European Journal of Education Studies, 7(3), 88-101. http://doi.org/10.5281/zenodo.3753586
• Özer, M. (2020). Türkiye’de COVID-19 Salgını sürecinde Milli Eğitim Bakanlığı tarafından atılan politika adımları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(3), 1124–1129. http://doi.org/10.24106/kefdergi.722280
• Özmen, H. (2008). Okul Deneyimi-I ve Okul Deneyimi-II derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 25-37.
• Paker, T. (2008). Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni ve uygulama öğretim elemanının yönlendirmesiyle ilgili karşılaştıkları sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 132-139.
• Piştav-Akmeşe, P., & Kayhan, N. (2021). Koronavirüs (Covid-19) salgınında özel eğitimde öğretmenlik uygulaması dersi ve öğretmen deneyimleri. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 73- 104. https://doi.org/10.29299/kefad.813169
• Poulou, M. (2007). Student – teachers’ concerns about teaching practice. European Journal of Teacher Education, 30(1), 91-110. https://doi.org/10.1080/02619760600944993
• Rapanta, C., Botturi, L., Goodyear, P., Guàrdia, L., & Koole, M. (2020). Online university teaching during and after the Covid-19 crisis: Refocusing teacher presence and learning activity. Postdigital Science and Education, 1-23. https://doi.org/10.1007/s42438-020-00155-y
• Sarı, E., & Sarı, B. (2020). Kriz zamanlarında eğitim yönetimi: Covıd-19 örneği. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(2), 49-63.
• Solak, H. İ., Ütebay, G., & Yalçın, B. (2020). Uzaktan eğitim öğrencilerinin basılı ve dijital ortamdaki sınav başarılarının karşılaştırılması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(1), 41-52.
• Şimşek, S., Alkan, V., & Erdem, A. R. (2013). Öğretmenlik uygulamasına ilişkin nitel bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 63-73. http://dx.doi.org/10.9779/PUJE624
• Tonga, F. E., & Tantekin-Erden, F. (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının ve uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 20-37. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351228
• Treagust, D. F., & Tsui, C. Y. (2014). General instructional methods and strategies. In N. G. Lederman & S. K. Abell (Eds.), Handbook of research on science education (Vol. 2, pp. 303–320). Routledge.
• Türker, A., & Dündar, E. (2020). Covid-19 pandemi sürecinde eğitim bilişim ağı (EBA) üzerinden yürütülen uzaktan eğitimlerle ilgili lise öğretmenlerinin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 323-342. https://doi.org/10.37669/milliegitim.738702
• Wang, C., Cheng, Z., Yue, X. G., & McAleer, M. (2020). Risk management of COVID-19 by universities in China. Journal of Risk and Financial Management, 13(36), 1-6. http://doi.org/10.3390/jrfm13020036
• World Health Organizations (WHO) (2020). World Health Organizations announces COVID-19 outbreak a pandemic. Retrieved April 1, 2021, from http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19/news/news/2020/3/who-announces-covid-19-outbreak-a-pandemic
• Yıldırım, R. G., Özyılmaz-Akamca, G., Ellez, A. M., Karabekmez, S., & Bulut-Üner, A. N. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 9(2), 306-316. https://doi.org/10.5961/jhes.2019.332
• Yıldırım-Yakar, Z., Uzun, E., & Tekerek, B. (2021). Öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Kahramanmaraş Sütçü̈ İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 220-245. https://doi.org/10.33437/ksusbd.655590
• Yiğit, N., & Alev, N. (2005). Etkili öğretmen yetiştirme açısından okul deneyimi derslerinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 91-103.
• Yükseköğretim Kurulu [YÖK] (2022). Yeni öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari