Günümüzde din, şerîat ve fıkıh kavramlarının mahiyetlerinin bulanıklaşarak birbirlerinin yerine kullanılmaya başlandığı, kimi çalışmalarda fıkhın sanki Şâri’in bizzat ve doğrudan vaz’ ettiği bir din veya şerîat olarak algılandığı ve bu durumun birtakım yanlış anlama ve değerlendirmelere zemin oluşturduğu görülmektedir. Esasında dinamik bir süreç olan fıkhı, dogmatik hale getiren bu yanlış anlama, haliyle İslam sözcüğünün kullanımına da yansımakta ve İslam’ın ne olduğu veya neyin İslam olduğu hususu da muğlaklaşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, önce din ve şeriat kavramlarının içeriğini, ardından benzedikleri ve ayrıldıkları noktaları ve nihayet fıkhın bu ikisinden farklı yönlerini ve onlarla ilişkisini klasik literatürden hareketle ortaya koyarak, şu iki hususu tartışmaya açmaktan ibarettir: Birincisi, dinin bütün peygamberlerde aynı olup şeriatlerin değişmesi olgusu dikkate alındığında “şerîat ve din arasındaki ilişkinin benzerinin, fıkıh ve şerîat arasında kurulup kurulamayacağı”; ikincisi ise “fıkıh faaliyeti sonucunda üretilen görüşlerin ve bu doğrultuda oluşan hayatın İslam olarak nitelendirilmesinin imkanı ve keyfiyeti”dir. Bu amaçla, önce, Kur’ân-ı Kerîm’de geçen din, şerîat ve İslâm kavramlarının içeriğinin, ilgili ayetler bağlamında, nasıl doldurulduğunu ve bunların birbirleriyle nasıl ilişkilendirildiğini, başta sahâbe ve tabiûn olmak üzere klasik ulemanın değerlendirmeleri üzerinden belirlemeye ve sonra da fıkhın pozisyonunu tartışmaya açmaya çalışacağız.
Bu çalışma özgündür
Bu çalışma herhangi bir finansman ya da destek almamıştır.
Today, it is observed that the concepts of religion, sharī'ah and fiqh have become blurred and started to be used interchangeably, and in some studies, fiqh is perceived as a religion or sharī'ah that the Shāri'ī has personally and directly decreed, and this situation creates a basis for some misunderstandings and evaluations. This misunderstanding, which dogmatizes fiqh, which is in fact a dynamic process, is reflected in the use of the word Islam, and the issue of what Islam is or what constitutes Islam becomes ambiguous. The aim of this study is to discuss the following two issues by firstly presenting the content of the concepts of religion and sharia, then their similarities and differences, and finally the different aspects of fiqh and its relationship with them, based on the classical literature: First, “whether a similar relationship between sharī'ah and religion can be established between fiqh and sharī'ah, given the fact that religion is the same for all prophets and sharī'ah changes”; and second, “the possibility and quality of characterizing the views produced as a result of fiqh activity and the life formed accordingly as Islam”. For this purpose, we will first try to determine the content of the concepts of religion, sharī'ah and Islam in the Qur'ān in the context of the relevant verses and how they are related to each other through the evaluations of the classical ulema, especially the sahāba and tabiūn, and then open the position of fiqh for discussion.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Islamic Law |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | October 31, 2024 |
Submission Date | May 31, 2024 |
Acceptance Date | September 11, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Issue: 52 |