İlk gençlik dönemi bu konuda farklı görüş ve tespitler olmakla birlikte 13-17 yaş aralığında bulunan bireyleri kapsayan bir dönemdir. Bu dönem içinde bulunan ortaokul ve lise öğrencilerinin düşünme becerilerini geliştirmek için özellikle Türkçe ve Türk Dili Edebiyatı ders kitaplarının önemli rolü bulunmaktadır. Nitekim Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nde düşünme becerisine ayrı bir önem verilmiş; ders müfredatları buna göre planlanmıştır. Modelde bireylerin kronolojik, mekânsal, felsefi ve sosyolojik düşünme becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu çalışmada ders kitaplarındaki hikâye edici metinlerin düşünme becerilerine olan katkısı araştırılmaktadır. Araştırma, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarıyla sınırlı tutulmuştur. Çalışmanın temel amacı ders kitaplarındaki hikâye edici metinlerin düşünmeyi geliştirmeye bakan yönünü ortaya çıkarmaktır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analiziyle gerçekleştirilmiştir. İçerik analiziyle birlikte dokümanlardan elde edilen veriler çalışmanın bulgular kısmında grafik ve tablo halinde sunularak yorumlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ders kitaplarında en fazla eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, mantıksal düşünme, yansıtıcı düşünme, yakınsak düşünme, kavramsal düşünme, problem çözme, sözel düşünme ve soyut düşünme becerilerinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Elde edilen verilere göre Ferman Yayıncılık Türkçe ders kitabında düşünme becerileriyle ilgili daha fazla tespit yapılmasına rağmen düşünme becerilerinin çeşitliliği açısından MEB Yayınları daha niteliklidir. Çalışma sonunda Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne göre hazırlanacak ders kitaplarında öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirecek nitelikte metin seçimlerinin yapılması önerilmektedir.
Etik kurul onayı gerektiren bir araştırma değildir.
Although there are different opinions and determinations on this subject, the early adolescence period is a period that covers individuals between the ages of 13-17. In this period, Turkish and Turkish Language and Literature textbooks have an important role in developing the thinking skills of middle school and high school students. In fact, special importance has been given to thinking skills in the Turkey Century Education Model; course curricula have been planned accordingly. The model aims to develop individuals' chronological, spatial, philosophical and sociological thinking skills. This study investigates the contribution of narrative texts in textbooks to thinking skills. The study is limited to 8th grade Turkish textbooks. The main purpose of the study is to reveal the aspect of narrative texts in textbooks that focuses on developing thinking. The study was carried out with document analysis, which is one of the qualitative research methods. The data obtained from the documents together with the content analysis were presented and interpreted in the findings section of the study in the form of graphs and tables. According to the research results, it was determined that critical thinking, creative thinking, logical thinking, reflective thinking, convergent thinking, conceptual thinking, problem solving, verbal thinking and abstract thinking skills were used the most in textbooks. According to the data obtained, although more determinations were made regarding thinking skills in the Turkish course book of Ferman Publishing, MEB Publishing is more qualified in terms of the diversity of thinking skills. As a result of the study, it is recommended that text selections that will develop students' thinking skills should be made in the course books to be prepared according to the Turkey Century Education Model.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Turkish Education |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | December 23, 2024 |
Submission Date | August 8, 2024 |
Acceptance Date | September 25, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 7 Issue: 2 |