ÖRGÜTSEL-SOSYAL DESTEK ile DUYGUSAL ZEKANIN İŞ ve YAŞAM TATMİNİ ÜZERİNE ETKİSİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA
Yıl 2019,
Cilt: 9 Sayı: 2, 381 - 399, 31.12.2019
Mihriban Cindiloğlu Demirer
,
Sema Polatcı
Öz
Bu çalışmanın
amacı, algılanan örgütsel destek, algılanan sosyal destek ve duygusal zekanın
iş tatmini ve yaşam tatmini üzerindeki etkilerini belirlemektir. Araştırmanın
örneklemini, Çorum ilinde bankacılık sektöründe çalışan toplam 223 banka
çalışanı oluşturmaktadır. Veriler kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak, anket
yolu ile toplanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda analizler, SPSS ve
AMOS programlarında yapılmıştır. Analiz sonuçları incelendiğinde, algılanan
örgütsel desteğin iş tatmini ve yaşam tatmini üzerinde pozitif bir etkisi
olduğu belirlenmiştir. Algılanan sosyal destek ile duygusal zekanın iş tatmini ve
yaşam tatmini üzerinde etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen
sonuçların hem teorik hem de uygulayıcılar açısından önemine dikkat çekilmiş ve
gerekli öneriler geliştirilmiştir.
Kaynakça
- Acar, F. (2002), Duygusal zeka ve liderlik, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 53-68.
- Akkoç, İ., Çalışkan, A. & Turunç, Ö. (2012). Örgütlerde Gelişim Kültürü ve Algılanan Örgütsel Desteğin İş Tatmini ve İş Performansına Etkisi: Güvenin Aracılık Rolü, Yönetim ve Ekonomi, 19(1), 105-135.
- Baah, K. D. & Mekpor, B. (2017). The leaders’ emotional intelligence An antecedent of employees’ voluntary workplace behaviour: Evidence from the Ghanaian banking sector, African Journal of Economic and Management Studies, 8(3), 352-365.
- Bedi, M. & Bedi, K. (2017). Emotional intelligence and life satisfaction: an empirical study among managers in Indian banking sector, Amity Global Business Review. 12, 116-122.
- Börk, A. & Adıgüzel, O. (2015). The impact of role conflict and role ambiguity on job satisfaction and organizational commitment: asurvey on banking sector of coastal aegean area. Electronic Turkish Studies, 10(10), 249-266.
- Brayfield, A. H. & Rothe, H. F. (1951). An Index of job satisfaction. Journal of Applied Psychology. 35: 307-311.
- Chan, David W. (2006). Emotional Intelligence and Components of Burnout Among Chinese Secondary School Teachers in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 22(8), 1042-1054.
- Diener, E., Emmons, A. R., Larsen, J. R. & Griffin, S. (1985). The Satisfaction With Life Scale. Journal of Personality Assessment. 49(1), 71-75.
- Ducharme, L. & Martin, J. (2000). Unrewarding work, coworker support, and job satisfaction: a test of the buffering hypothesis, Work and Occupations, 27(2), 223-243.
- Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. & Sowa, D. (1986). Perceived organizational support, Journal of Applied Psychology, 71(3), 500-507.
- Eisenberger, R., Cummings, J., Armeli, S. & Lynch P. (1997). Perceived organizational support, discretionary treatment, and job satisfaction, Journal of Applied Psychology, 82(5), 812-820.
- Eker, D., Arkar, H. & Yaldız, H. (2001), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenilirliği, Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1), 17-25.
- Erdost, Çolak, H. E. (2013). Duygular ve Duygu Durumlar, İçinde, Örgütsel Davranış, Edt. İnci Erdem, Nobel Kitapevi, Ankara.
- Emhan, A., Cura, F. & Zincirkıran, M. (2015). İş memnuniyeti ve öğrenme kapasitesinin örgütsel performans üzerindeki etkisi: bankacılık sektöründe bir uygulama, İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(2), 92-108.
- Evirgen, B., Aziz, B., & Doğaner, D. M. (2016). Banka müdürlerinin etik davranışları çalışanlarının iş tatmini ve örgütsel bağlılıklarını güçlendirir mi?, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 17(1), 1-21.
- Ferguson, M., Carlson, D., Zivnuska, S., & Whitten, D. (2012). Support at work and home: The path to satisfaction through balance. Journal of Vocational Behavior, 80(2), 299-307.
- Goleman, D. (2006). Emotional Intelligence: Why it Can Matter More Than IQ, Bantam Books, 10th. New York.
- Güner, F., Çiçek, H. & Can A. (2014). Banka çalışanlarının mesleki stres ve tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu ve yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6 (3), 59-76.
- Gürbüz, S. & Şahin, F. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- Kanbur, E., Canbek, M. & Özyer, K. (2017). Çalışanların sosyal destek düzeyleri ile algıladıkları performansları arasındaki ilişkinin incelenmesi: tokat il emniyet müdürlüğünde bir araştırma, International Journal Of Social Science, 59, 309-322.
- Keser, A. (2003). Çalışmanın Anlamı, İnsan Yaşamındaki Yeri ve Yaşam Doyumu Üzerine Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Korkmazyürek, H. & Hazır, K. (2014). Algı, Tutum ve Duygular, İçinde: Örgütsel Davranış, Edt. Ünsal Sığrı ve Sait Gürbüz, Beta, Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
- Kozarevic, E., Peric, A., Delic, A. (2014). Job satisfaction of banking sector employees in the federation Of Bosnia And Herzegovina, economia. Seria Management, Faculty of Management, Academy of Economic Studies, Bucharest, Romania, 17(1), 30-49.
- Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
- Leon, R.-D. & Tanasescu, R.-I. (2018). Emotional intelligence and occupational stress in romanian organizations, Management Dynamics in the Knowledge Economy, 6 (1), 51-65.
- Lewin, K. (1951). Field theory in social science: Selected theoretical papers (D. Cartwright, Ed.). Chicago: University of Chicago Press.
- Loi, R., Hang-Yue, N. ve Foley, S. (2006), “Linking Employees’ Justice Perceptions to Organizational Commitment and Intention To Leave: The Mediating Role of Perceived Organizational Support”, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(1), 101-120.
- Naseer M., Shazia A., Mohammad K. U. R. & Fazal H. (2018). The moderating effect of age, gender and educational level on relationship between emotional intelligence and job satisfaction: An analysis of the banking sector of Pakistan, Middle East Journal Of Business, 13(3), 4-12.
- Niharika, U & Kiran, V. (2014), Life satisfaction among bank employees, International Journal of Science and Research, 3(6), 1665-1667.
- Özkalp, E. & Kırel, Ç. (2011), Örgütsel Davranış, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 5. Baskı, Bursa.
- Pandey, N. & Sharma, M K. (2016). The impact of emotional intelligence on job satisfaction: evidence from a large indian bank, The IUP Journal of Soft Skills, 10 (3), 7-23.
- Pavot, W. & Diener, E. (2008). The satisfaction with life scale and the emerging construct of life satisfaction. The Journal of Positive Psychology. 3(2), 137- 152.
- Pavot, W., Diener, E., Colvin, C. R. & Sandvik, E. (1991). Further validation of the satisfaction with life scale: evidence for the cross-method convergence of well-being measures. Journal of Personality Assessment. 57(1), 149-161.
- Polatcı, S. (2015). Örgütsel ve sosyal destek algılarının yaşam tatmini üzerindeki etkisi: iş ve evlilik tatmininin aracılık rolü, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 25-44.
- Polatcı, S. & Özyer, S. (2015), Duygusal emek stratejilerinin duygusal zekanın tükenmişliğe etkisindeki aracılık rolü, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 15: 131-156.
- Rhoades, L. & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature, Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
- Robbins, S. P., Odendaal, A., & Roodt, G. (2003). Organizational Behavior. Global and Southern African Perspectives 9th ed. Cape Town: Pearson Education.
- Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). “Emotional Intelligence”, Imagination, Cognition and Personality, 9, 185-211.
- Sekaran, U. (1989). Paths to the job satisfaction of bank employees. Journal of Organizational Behavior, 10, 347-359.
- Spector, P. E. (1997). Job satisfaction: Application, assessment, causes, and consequences (Vol. 3). Sage publications.
- Yıldırım, İ. (1997). Algılanan sosyal destek ölçeğinin geliştirilmesi güvenirliği ve geçerliği, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 81-87.
- Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G. & Farley, G. K. (1988), The multidimensional scale of perceived social support, Journal of Personality Assessment, 52(1), 30-41.