Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline İlişkin Görüşleri

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 81 - 102, 29.12.2024

Kamil Uygun , Görkem Akgül

Öz

Özet
Araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda sosyal bilgiler öğretmenlerinin Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne ilişkin görüş ve düşünceleri ortaya çıkarılıp yorumlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgubilim) deseni kullanılmıştır. Çalışma kapsamına, 2024-2025 eğitim öğretim yılında Uşak İlinde görev yapan 20 sosyal bilgiler öğretmeni alınmıştır. Öğretmenlerin görüşleri araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış mülakat formu ile toplanmıştır. Mülakat formlarının hazırlanma sürecinde 3 uzmanın görüşüne başvurulmuştur. Araştırmanın yöntemi nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji desenidir. Sosyal bilgiler öğretmenlerinden toplanan veriler içerik analizi tekniğiyle kategorilere daha sonra da kodlara ayrılarak araştırmacılar tarafından analiz edilmiştir. Ulaşılan veriler ışığında sosyal bilgiler öğretmenlerinin Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne ilişkin görüşleri olumlu ve olumsuz yönleriyle açığa çıkarılarak çok boyutlu bir şekilde değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler neticesinde öğretmenlerin birçoğunun ortak paydada buluştuğu tespit edilmiştir. Müfredata dair olumlu olumsuz bütün eleştirilerin benzer konulardan ibaret olduğu görülmüştür. Elde edilen görüşler çerçevesinde Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne ilişkin daha sonra yapılacak bilimsel araştırmalara ışık tutabilecek nitelikte bir çalışma olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Müfredat, Sosyal bilgiler, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli

Kaynakça

• Aras, N.F. ve Hayır-Kanat, M. (2020). Güncel sosyal bilgiler müfredatı ve ders kitabında aileye bakış. Ulakbilge SosyalBilimler Dergisi, 8(49), 659-675.
• Aykaç, N. ve Adıgüzel, Ö. (2011). Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı dramanın yöntem olarak kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 297-314.
• Çakmak, Z. ve Yiğen, V. (2023). Liselere giriş sınavına sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda bakış: T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersi örneği. Sosyal Bilgilerde Yenilikçi Araştırmalar Dergisi, 6(1), 20-36. https://doi.org/10.47503/jirss.1298418
• Çalışkan, H. ve Uzunkol, E. (2021). Sosyal bilgiler alanı, özellikleri ve temel amaçları, E. Yalçınkaya (Ed.), Kuramdan uygulamaya sosyal bilgiler öğretimi (1-20). Ankara, Pegem Akademi.
• Çelikkaya, T. ve Kürümlüoğlu, M. (2018). Yenilenen sosyal bilgiler dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(11), 104-120.
• Çoban, O., ve Akşit, İ. (2018). 2005 ve 2017 Sosyal bilgiler öğretim programlarının öğrenme alanı, kazanım, kavram, değer ve beceri boyutları açısından karşılaştırılması. Journal of History Culture and Art Research, 7(1), 479-505. https://doi.org/10.7596/taksad.v7i1.1395
• Durukan, E. (2013). Öğretmen görüşleri açısından Türkçe dersi öğretim programı kazanımları. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5(8), 1-14.
• Güngördü, E. (2002). İlköğretimde hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• İnan, S. (2014). Sosyal bilgiler eğitimine giriş, kavramlar, yaklaşımlar, etkinlikler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kalaycı, N. ve Baysal, S. B. (2020). Sosyal bilgiler öğretim programlarının karşılaştırmalı analizi (2005- 2017-2018). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 106-129. https://doi.org/10.32709/akusosbil.544022
• Keçe, M. ve Merey, Z. (2011). İlköğretim sosyal bilgiler kazanımlarının sosyal bilimler disiplinlerine ve disiplinlera- 102 rası anlayışa uygunluğunun belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 110-139.
• Keskin, Y. ve Öğretici, B. (2013). Sosyal bilgiler dersinde “duyarlılık” değerinin etkinlikler yoluyla kazandırılması: nitel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 143-181. https://doi.org/10.14527/9786052418369.01
• Kurtdede-Fidan, N. (2016). Sosyal bilgiler eğitimi ve sosyoloji, R. Turan ve T. Yıldırım (Ed.), Sosyal bilgilerin temelleri (165-182). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Öztürk, C. (2007). Sosyal bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinler arası bir yaklaşım. C. Öztürk (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi yapılandırmacı bir yaklaşım içinde (21-50). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Öztürk, C. ve Otluoğlu, R. (2005). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazılı materyaller. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Safran, M. (2012). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. B. Tay ve A. Öcal (Ed.), Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi (1-18). Ankara: Pegem Akademi.
• Sever, R. (2015). Sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786053184478014
• Sönmez, V. (2005). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi öğretmen kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Turan, R. (2016). Milli tarihten sosyal bilgilere Türkiye’de ilköğretim düzeyinde tarih öğretimi. The Journal of Academic Social Science Studies, 49, 257-278. https://doi.org/10.9761/JASSS3599
• Üredi, P. (2024). Öğretmen yetiştirme programlarına yön vermek üzere bütüncül ölçme ve değerlendirme uygulamalarının öğretim programlarında uygulanma düzeyleri. International Journal of Education and New Approaches, 7(1), 10-30. https://doi.org/10.52974/jena.1497259
• Yeşiltaş, E. ve Kaymakçı, S. (2014). Sosyal bilgiler öğretim programının teknoloji boyutu. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (16), 314-340.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H., (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.