COVID-19 SALGINININ İÇ DENETİM ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: BİR ÇÖZÜM ÖNERİSİ OLARAK UZAKTAN DENETİM

Yıl 2021, Sayı: 22, 15 - 26, 30.01.2021

V. Evrim Altuk

Öz

Koronavirüs hastalığı (COVID-19), bütün insanlığı eşi benzeri görülmemiş bir sağlık kriziyle karşı karşıya bırakmıştır. Salgın nedeniyle getirilen kısıtlamalar sonucunda tüm dünyada ticari faaliyetler durma noktasına gelmiş, işletmelerin faaliyetleri sekteye uğramış ve finansal açıdan zorluklarla karşılaşılmıştır. COVID-19 salgını, işletmelerin ticari faaliyetlerini etkilemekle birlikte çalışma tarzlarında da birtakım değişikliklere yol açmıştır. İşletmelerin örgütsel yapıları bu salgın nedeniyle değişirken ve işletmeler uzaktan çalışmaya uyum sağlarken, iç denetimin de bu süreçten payını alması şaşırtıcı olmayacaktır. İşletmelerin devamlılığında kilit bir role sahip olan iç denetim faaliyeti de bu süreçten etkilenmiştir. İç denetim faaliyetleri, COVID-19 salgını gibi krizlere hazırlıklı olarak anında cevap verecek yetkinlikte olmalıdır.
Teknolojide yaşanan gelişmeler, işletmelere birçok fırsatlar sunmaktadır. Yüz yüze çalışma tarzının neredeyse imkansız olduğu bir çalışma ortamında teknolojik gelişmeler önemli kolaylıklar sağlamaktadır. İç denetim faaliyetlerinin, bu tür kriz ortamlarında, uzaktan ve sürekli olarak gerçekleştirilmesi iç denetimin etkinliğini daha da artıracaktır. Bu çalışma, COVID-19 salgını sırasında iç denetimde yaşanan problemleri ve buna yönelik olarak çözüm önerilerini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, İç Denetim, Uzaktan Denetim, Sürekli Denetim

THE EFFECTS OF THE COVID-19 PANDEMIC ON INTERNAL AUDIT: REMOTE AUDITING AS AN ALTERNATIVE SOLUTION

Öz

The coronavirus disease (COVID-19) has left humanity in the midst of a healthcare crisis that has not been witnessed before. Trade has almost ground to a standstill all around the world and businesses has been experiencing great financial difficulties. The COVID-19 pandemic has changed not only commercial activities but also ways of working. Businesses has undergone structural changes and adapted to telecommuting. It is not surprising that internal audit, which plays a key role in regularity of a business, has underwent some changes as well because it is apparent that internal audit activities should be repared to respond to crises such as COVID-19.
Technological developments offer numerous opportunities for businesses, especially when it is quite risky to work in an office building with others. Therefore, internal audit activities carried out remotely and continuously might be a solution during such crises and the current study aims to offer some solutions to the problems with internal audit during the Covid-19 pandemic.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Internal Audit, Remote Audit, Continuous Audit

Kaynakça

• Adana, B. A. & Ö zbirecikli, M. (2020). Bağımsız denetim sürecinin Covid-19 salgınının etkileri açısından değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 2080-2093.
• Bargilly, A. & Zarka, M. (2020). Remote Auditing for Internal Auditors: Adjusting to the ‘New Normal’. https://home.kpmg/cy/en/home/insights/2020/05/rc-remote- auditing-for-internal-auditors.html adresinden alındı.
• Bozkurt, C. (2010). Risk, kurumsal risk yönetimi ve iç denetim. Denetişim Dergisi, (4), 17-30.
• Byrnes, P. E., Criste, T. R., Steward, T. R. & Vasarhelyi, M. (2015). Remaning auditing in a wired world, https://www.aicpa.org/content/dam/aicpa/interestareas/frc/ assuranceadvisoryservices/downloadabledocuments/auditanalytics-lookingtowardfuture.pdf adresinden alındı.
• Chan, D. Y. & Vasarhelyi, M. A. (2011). Innovation and practice of continuous auditing. International Journal of Accounting Information Systems, (12), 152-160.
• Cömert-Doyrangöl, N. (2002). İşletme çevresindeki olumsuz gelişmeler karşısında iç denetimin yeri ve önemi. Mali Çözüm Dergisi, (60), 1-7.
• Gürdil, İ., & Topçu, S. (Nisan, 2020). COVID-19 ve iç denetim liderlerinin rol. KPMG, https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2020/04/covid-19-ic-denetim- liderlerinin-rolu.pdf adresinden alındı.
• Johnstone, K. M., Gramling, A. A. & Rittenberg, L. E. (2016). Auditing: A risk-based approach to conducting a quality audit. Cengage Learning.
• Karakaya, G., (2020). COVID-19 gündeminde işletme sürekliliği ve bağımsız denetim ilişkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi COVID-19 SosyalBilimler Özel Sayısı, 19(3), 14-29.
• Kaval, H., Karapınar, A., Bayırlı, R., Altay, A. & Torun, S. (2015). Türkiye denetim standartları: Uygulama ve yorumları. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Martinelli, M., Friedman, A. E., & Lanz, J. (2020). The impact of COVID-19 on internal audit. The CPA Journal, 90(6), 60-63.
• Memiş, M. Ü. & Tüm, K. (2011). Sürekli denetim süreci ve iç denetim ile ilişkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (37), 145-162.
• Litzenberg, R. & Ramirez, C. F., COVID-19 ve sonrasında uzaktan denetim: kısa ve uzun dönemli yansımaları. https://na.theiia.org/translations/PublicDocuments/ EHSKB-Remote-Auditing-for-COVID-19-and-Beyond-Turkish.pdf adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 16.10.2020).
• Nezhyva, M. & Miniailo, V. (2020). Digitalization of Audit in the Conditions of COVID-19. http://visnik.knute. edu.ua/files/2020/03/11.pdf adresinden alındı.
• Pathak, J., Chaouch, B., & Sriram, R. S. (2005). Minimizing cost of continuous audit: Counting and time dependent strategies. Journal of Accounting and Public Policy, 24(1), 61-75.
• Rezaee, Z., Sharbatoghlie, A., Elam, R. & McMickle, P.L. (2018), Continuous auditing: Building automated auditing capability. Chan, D.Y., Chiu, V. & Vasarhelyi, M.A. (Ed.) Continuous auditing (Rutgers studies in accounting analytics), Emerald Publishing Limited, pp. 169-190.
• Rozario, A. M., & Vasarhelyi, M. A. (2018). Auditing with smart contracts. The International Journal of Digital Accounting Research, (18), 1-27.
• Sağlam, N. & Yolcu, M. (2014). Türkiye denetim standartlarına göre finansal tabloların bağımsız denetimi ve raporlanması. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.
• Searcy, D. L. & Woodroof, J. B., (2003). Continuous Auditing: Leveraging technology. The CPA Journal. http://archives.cpajournal.com/2003/0503/dept/d054603. htm adresinden alındı.
• Sebilcioğlu, F. (2020). COVID-19: Yönetim kurullarının alacağı önlemler ve kurumsal yönetim açısından düşündürdükleri. http://www.tkyd.org/files/downloads/ faaliyet_alanlari/gundemler/Corona%20Serisi/ Korona_Serisi_ Fikret_Sebilcioglu.pdf adresinden alındı.
• Sezgin, C. (Mart, 2020). COVID-19: Çalışanlara ve çalışma hayatına olası etkileri, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/human-capital/ covid-19-calisanlara-ve-calisma-hayatina-olasi-etkileri. pdf adresinden alındı. (Erişim Tarihi: 01.09.2020).
• Spira, L. F. & Page, M. (2003). Risk management: The reinvention of internal control and the changing role of internal audit. Accounting, Auditing & AccountabilityJournal, 16(4), 640-661.
• Teeter, R. A., Alles, M. G. & Vasarhelyi, M. A. (2010). The remote audit. Journal of Emerging Technologies in Accounting, 7(1), 73-88.
• Türedi, H., Zor, Ü. & Gürbüz, F. (2015). Risk odaklı iç denetim. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (66), 1-20.
• Verma, S. & Gustafsson, A. (2020). Investigating the emerging COVID-19 research trends in the field of business and management: A bibliometric analysis approach.Journal of Business Research. (118), 253-261.
• Warren, J. D. & Smith, M. (2006). Continuous auditing: An effective tool for internal auditors. Internal Auditing, 21(2), 27-35.
• ACCA (2020). COVID-19 Global Survey: Inside Business Impacts and Responses. https://www.accaglobal.com/my/en/professional-insights/global-economics/Covid- 19_A-Global-Survey.html adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 25.10.2020).
• Deloitte (2020). Delivering Remote Internal Audits: Responding to COVID-19. https://www2.deloitte.com/ content/dam/Deloitte/ie/Documents/Risk/IE_RA_ DeliveringRemoteInternalAudits_0320_fv.pdf adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 25.10.2020).
• EY-a (2020). Accounting Considerations of the Coronavirus Pandemic. https://www.ey.com/en_gl/ifrs-technical-resources/applying-ifrs-accounting-considerations- of-the-coronavirus-outbreak adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 25.10.2020).
• EY-b (Eylül 2020). Küresel salgın iç denetimi nasıl değiştirdi? COVID-19’un iç denetim fonksiyonu üzerine etkileri. https://www.ey.com/tr_tr/ey-turkiye-yayinlar-raporlar/ kuresel-salgin-ic-denetim-i-nasil-degistirdi. adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 05.10.2020).
• IIA (2014). Global Perspektifler ve İçgörüler:Krizlere Karşı Esneklik, https://www.tide.org.tr/uploads/GPI%20 7%20-%20Krizlere%20Karşı%20Esneklik.pdf adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 06.10.2020).
• KİDDER, (Nisan, 2020). COVID 19’un iç denetimin rolü ve faaliyetleri üzerindeki etkisi. http://www.kidder.org.tr/wp-content/uploads/2020/06/COV-D-19-UN-DENET- M-N-ZER-NDEK-ETK-S-1592923212.pdf adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 18.09.2020).
• KPMG (2020). COVID-19: Kurumsal dayanıklılık. https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2020/05/COVID-19-Kurumsal-Dayaniklilik.pdf adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 01.09.2020).
• TÜSİAD (Mayıs, 2008). Yönetim kurullarında iç denetim hakkında sorulması gereken 12 soru. https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/3661-yonetim-kurullarinda- ic-denetim-hakkinda-sorulmasi-gereken-12-soru adresinden alındı. (Erişim Tarihi, 29.09.2020).