Bir Karar Işığında Yetki Sözleşmesine Bakış

Yıl 2014, Cilt 16 Özel Sayı, 1067 - 1089, 01.07.2014

Nilüfer Boran Güneysu

Öz

İnceleme konusunu, Yargıtay’ın 12. Hukuk Dairesi’nin 21.3.2013 tarih
ve 1198/10471 sayılı kararı oluşturmaktadır

. Söz konusu kararın tam metni
aşağıda verilmiştir;
“…Alacaklı tarafından bonoya dayalı icra takibine karşı icra mahkemesine borca itiraz yanında icra dairesinin yetkisine de itiraz edilmiştir.6100
S.K. yetki sözleşmesi düzenleyebilecek şahıslar sadece tacirler veya kamu
tüzel kişileri olarak belirlenmiştir ve tacirden anlatılmak istenen, işin ticarî
nitelikte olması değil, tarafların kanunlarda tacir olarak tanımlanan kişiler
olmasıdır. Sözleşmenin konusunun ticarî iş olması gerçek kişilere yetki
sözleşmesi yapma imkanı vermemektedir. Takip dayanağı bonolarda tanzim
yerinin ve muteriz borçlunun adresinin Tekirdağ olduğu, ödeme emrinin de
bu adreste borçluya tebliğ edildiği görülmektedir. Takibe konu bir kısım
bonolarda Samsun İcra Dairelerinin yetkili olduğunun yazılması yetki
sözleşmesi niteliğinde olup, takip tarihi itibari ile yürürlükte olan 6100 Sayılı
HMK’nun 17. maddesi gereğince yetki sözleşmesi düzenleyebilecek şahıslar
sadece tacirler veya kamu tüzel kişileri olabileceğinden yetki sözleşmesi
geçersizdir. Mahkemece, borçlunun yetkiye yönelik itirazının kabulü
gerekir.

Kaynakça

• Adolphsen, Jens; Zivilprozessrecht, Baden-Baden 2006.
• Alangoya, Yavuz/Yıldırım, Kâmil M./Deren-Yıldırım, Nevhis; Medenî Usûl Hukuku Esasları, 8. Baskı, İstanbul 2011.
• Arkan, Sabih; Ticarî İşletme Hukuku, 19. Baskı, Ankara 2014.
• Aşık, İbrahim; “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Yetki Sözleşmesi”, TBBD 2011/97.
• Ateş, Mustafa; Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yargıtay İlke Kararları 1. Cilt, Ankara 2014.
• Bolayır, Nur; “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Yetki Sözleşmeleri,” İBD, Eylül-Ekim, Cilt 85, Sayı 2011/5, (HMK).
• Bolayır, Nur; Medenî Usûl Hukukunda Yetki Sözleşmeleri, İstanbul 2009, (Yetki).
• Karahan, Sami; Ticarî İşletme Hukuku, 25. Baskı, Konya 2013.
• Karslı, Abdürrahim; Medeni Muhakeme Hukuku, 3. Baskı, İstanbul 2012.
• Karslı, Abdürrahim; Medeni Usûl Hukukunda Usulî İşlemler, İstanbul 2001, (Usûlî İşlem).
• Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder; Medenî Usûl Hukuku, 24. Baskı, Ankara 2013.
• Kuru, Baki/Budak, Ali Cem; “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Getirdiği Başlıca Yenilikler,” İBD, Eylül-Ekim, Cilt 85, Sayı 2011/5.
• Lüke, Wolfgang; Zivilprozessrecht, 9. Auflage, München 2006.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Özekes, Muhammet; Medenî Usûl Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2013.
• Pekcanıtez, Hakan; HMK Hakkında Genel Değerlendirme, Medenî Usûl ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı X, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Değerlendirilmesi, Ankara 2013.
• Poroy, Reha/Yasaman, Hamdi; Ticarî İşletme Hukuku, 14. Baskı, İstanbul 2012.
• Rosenberg, Leo/Schwab, Karl Heinz/Gottwald, Peter; 17. Auflage, Zivilprozessrecht, München 2010.
• Tanrıver, Süha; “Tabiî Hâkim İlkesi ve Medeni Yargı,” TBBD, Sayı no 104: 11-35, (2013).
• Taşpınar, Sema; Medeni Yargılama Hukukunda İspat Sözleşmeleri, Ankara Yetkin Yayınları 2001.
• Taşpınar-Ayvaz, Sema; Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Zaman Bakımından Uygulanması, Ankara 2013, (Zaman).
• Özekes, Muhammet; Temel Hukuk Bilgisi, 3. Baskı, Ankara 2012.
• Umar, Bilge; Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2011.
• Üstündağ, Saim; Medeni Yargılama Hukuku, İstanbul 2000.
• Yılmaz, Ejder; Medeni Yargılama Hukukunda Islah, Ankara 1982, (Islah).
• Yılmaz, Ejder; Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Baskı, Ankara 2013.