Aşırı yararlanmanın bulunmaması borçlar hukukuna tabi, tam iki taraflı
sözleşmelerin geçerlilik koşulları arasındadır. MK m. 5 hükmü uyarınca aşırı
yararlanmanın miras sözleşmelerinde uygulanması mümkün gözükmekte ise de
konu, daha kapsamlı bir değerlendirme yapılmasını gerektirmektedir. Miras
sözleşmesi kurulurken bir tarafın zor durumda olması, düşüncesizlikle hareket
etmesi veya deneyimsiz olması mümkündür. Karşı tarafın da bu durumdan
yararlanmak suretiyle sömürü kasdı bulunabilir. Miras sözleşmeleri bakımından
aşırı yararlanmada özellik arz eden durum, karşılıklı kazandırmalar arasındaki
açık oransızlığın belirlenmesidir. Karşılıklı kazandırma gerekliliği nedeniyle
aşırı yararlanmanın uygulanması sadece ivazlı veya iki taraflı miras sözleşme-
lerinde söz konusu olabilir. Ancak mirasçı atanan tarafından kazanılacak miras
hakkının tutarı terekenin mirasın açılma anındaki durumuna bağlı olacağından
mirasçı atama tasarrufu; mirasbırakanın sağlararası işlem yapma ve tasarruf
olanağını ortadan kaldırmadığından vasiyet bırakma tasarrufu oransızlık
açısından değerlendirme yapılmaya elverişli sayılamaz. Başka bir deyişle muha-
taralı işlem sayıldıkları için aşırı yararlanmaya yol açamazlar. Aşırı yarar-
lanma hükmünün uygulanabilmesi için değerlendirme yapmaya elverişli kazan-
dırmalar, kural olarak miras sözleşmesindeki sağlararası kazandırma ile çeşit
ve tedarik vasiyetleridir. Aşırı yararlanma sebebi ile miras sözleşmesinin iptal
edilmesi bu itibarla sınırlı hallerde söz konusu olabilir. Buna karşılık miras
sözleşmesinin kuruluş tarzı nedeniyle ahlaka aykırılıktan bahisle hükümsüz
sayılması ihtimal dâhilindedir. Ayrıca miras bırakanın veya sağlararası kazan-
dırmada bulunanın culpa in contrahendo sorumluluğu da doğabilir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Law in Context |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | November 20, 2020 |
Submission Date | May 3, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 22 Issue: 2 |
Dokuz Eylül University Law Review
is indexed and abstracted by
TR-DİZİN, DergiPark, HeinOnline, Academindex, Ulrich’s Periodicals Directory and Asos Index
The Dokuz Eylul Law Review will be published only online starting from the May 2024 issue.
Dokuz Eylul University Publishing House Web Page
https://kutuphane.deu.edu.tr/yayinevi/
İletişim sayfamız
https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfd/contacts