A THEORETICAL VIEW OF THE TEACHING PROFESSION

Year 2020, Volume: 9 Issue: 17, 39 - 56, 30.06.2020

Kasım Karataş

Abstract

In this study, the teaching profession, the roles, duties and responsibilities of the teacher, and effective teacher qualifications were discussed. Man is a being that needs to learn and acquire knowledge at every stage of his life. This need is met first by parents, then by the people in immediate environment and by teachers in schools. The teaching and learning experiences at school have a lifelong effect on the students’ life. In this sense, "teaching profession" has been given a special place among other jobs/works from the past to the present. As a matter of fact, the teacher is not only a role model who transfers knowledge to the students, but also supports the development of students in all aspects. The teacher is not just educating today's children or young people. In fact, s/he shapes the life of elders of tomorrow and the next generation. In the context of this responsibility, the teacher must have the knowledge, skills and competencies required by the teaching profession. Beyond that, teaching profession should become a way of life. At this point, teacher education deserves more attention and the status of the teaching profession and teachers should always be high.

Keywords

Teaching profession, effective teaching, teaching profession practice, teacher training

ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KURAMSAL BİR BAKIŞ

Abstract

Bu çalışmada öğretmenlik mesleği, öğretmenin görev ve sorumlulukları, etkili öğretmen nitelikleri ve öğretmen rolleri tartışılmıştır. İnsan, hayatının her aşamasında bilgi edinmeye ve öğrenmeye gereksinim duyan bir varlıktır. Bu ihtiyaç ilk olarak anne-baba sonra yakın çevre ve okulda öğretmenler tarafından karşılanmaktadır. Öğretmenin öğrencilerine okulda verdiği bilgiler, kazandırdığı beceriler, edindirdiği tutum ve değerler, öğrenciler açısından yaşam boyu devam eden yaygın etkiye sahiptir. Bu anlamda öğretmenin kendisi ve icra ettiği öğretmenlik mesleği, geçmişten günümüze diğer mesleklerden farklı ve özel bir yere konumlandırılmış ve kutsanmıştır. Nitekim öğretmen öğrencilerine sadece bilgiyi aktaran değil; öğrencilerin kişilik gelişimini bütün yönleriyle destekleyen bir rol model konumundadır. Öğretmen bugünün çocukları ya da gençlerini eğitmekle kalmayıp, aslında yarının büyüklerini ve gelecek nesli yetiştirmektedir. Bu sorumluluk bağlamında öğretmenin, öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bilgi, beceri ve yeterliklere sahip olması ve bu durumunda ötesinde öğretmenliği bir yaşam biçimi haline getirmesi zorunluluk olarak görülmektedir. Bu noktada öğretmen yetiştirmeye her zaman önem verilmeli ve öğretmenlik mesleğinin itibarı yüceltilmelidir.

Keywords

Öğretmenlik mesleği, etkili öğretmenlik, öğretmenlik meslek uygulaması, öğretmen yetiştirme

References

• Akpınar, B., & Aydın, K. (2010). Eğitimde değişim ve öğretmenlerin değişim algıları. Eğitim ve Bilim, 32(144), 71-80.
• Alkan, C., Kavcar, C. & Sever, S. (1998). Bilgi çağında eğitimde öğretmenlik mesleğinin yeniden yapılanması. Bilgi Çağında Öğretmenlik Sempozyumu Yayını, Ankara, 9-17.
• Altıntaş, G., & Yeşiltepe, M. (2016). Karşılaştırmalı öğretmen yetiştirme. Western Anatolia Journal of Educational Sciences, Special Issue-WCNTSE, 225-250.
• Aras, S., & Sözen, S. (2012). Türkiye, Finlandiya ve Güney Kore’de öğretmen yetiştirme programlarının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Niğde: Niğde Üniversitesi
• Aslanargun, E., Kılıç, A., & Acar, F. E. (2012). Uygulama öğretmenlerinin öğretmen adaylarına rehberlik etme düzeyi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 1-21.
• Aydın, A. (2006). Gelişim ve öğrenme psikolojisi. Ankara: Tek Ağaç Yayınları
• Aykaç, N., Kabaran, H. & Bilgin, H. H. (2014). Türkiye’de ve Bazı Avrupa Birliği ülkelerindeki öğretmen yetiştirme uygulamalarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi (Almanya, Finlandiya, Fransa, İngiltere ve Türkiye örneği). Turkish Studies, 9(3), 279-292.
• Borich, G. D. (2014). Etkili öğretim yöntemleri araştırma temelli uygulama. (B. A. Edt.), Çev.) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Çakır, M. A. (2015). Meslek ve öğretmenlik. V. Sönmez(Ed.) içinde Eğitim Bilimine Giriş (s.233-264). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çelikten, M., Şanal, M., & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
• Demirel, Ö. (1999). Planlamadan değerlendirmeye öğretme sanatı. Ankara: Pegem-A Yayıncılık
• Demirtaş, H., Cömert, M., & Özer, N. (2014). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-110.
• Dilekman, M. (2008). Etkili eğitim için etkili öğretmenlik. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 213-221.
• Ekiz, D. (2006). Öğretmen eğitimi ve öğretimde yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Erden, M. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Alkım Yayınları.
• Gül, Y. E. (2015). Öğretmen yetiştirme sistemlerinin karşılaştırılması: Almanya ve Kırgızistan örneği. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2015(4), 68-83.
• Güven, D. (2010). Profesyonel bir meslek olarak Türkiye’de öğretmenlik. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2), 13-21.
• Hacıoğlu, F., & Alkan, C. (1997). Öğretmenlik uygulamaları. Ankara: Alkım Yayınları.
• Hildebrand, M., Wilson, R. C., & Dienst, E. R. (1971). Evaluating university teaching. Berkeley: Center for Research and Development in Higher Education, University of California, Berkeley.
• Hoy, A. (2015). Eğitim psikolojisi. (D. Özen, Çev.) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Kabakçı-Yurdakul, I. (2011). Öğretmen adaylarının teknopedagojik eğitim yeterliklerinin bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanımları açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 397-408.
• Kasap, G. (2015). Öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Giresun Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Giresun.
• Kıroğlu, K. (2010). Bir meslek olarak öğretmenlik. Ö. Demirel, & Z. Kaya içinde, Eğitim Bilimine Giriş (s. 345-370). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• MEB (1998). Öğretmen adaylarının milli eğitim bakanlığına bağlı eğitim öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge. Erişim Adresi http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/263.pdf
• MEB (2013). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. Erişim Adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130907-4.htm
• Oğuzkan, F. (1998). Öğretmenliğin üç yönü. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Oktay, A. (1991). Öğretmenlik mesleği ve öğretmenin nitelikleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,3, 187-193.
• Okut, L. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin eğitime ilişkin inançlarına göre etkili öğretmen özellik ve davranışlarına sahip olma dereceleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Teftişi Doktora Programı, Ankara
• Oral, B. (2011). Etkili öğretim ve etkili öğretimin ilkeleri. A. Kaya(Ed.) içinde, Eğitim Psikolojisi (s. 465-504). Ankara: Pegem Akademi. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Erişim Adresi: http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/1111 5355_ YYRETMENLYK_MESLE YY_GENEL_YETERLYKLERY.pdf
• Öncü, R. (2000). Eğitim ve eğitim bilimleri sözlüğü. Ankara: MEB Yayını.
• Özden, Y. (1999). Eğitimde dönüşüm eğitimde yeni değerler. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Özden, Y. (2003). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Özmen, H. (2014). Öğretmenlik mesleği ve eğitim sisteminde öğretmen. H. Özmen, & D. Ekiz içinde, Eğitim Bilimine Giriş (s. 176-196). Ankara: Pegem Akademi.
• Ramazan, O., & Yılmaz, E. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamalarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 332-349.
• Sarıtaş, M. (2007). Okul deneyimi uygulamasının aday öğretmenlere sağladığı yararlar konusundaki görüşlerin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 121-143.
• Sarpkaya, R. (2010). Bir meslek olarak öğretmenlik. M. Gürsel, & M. Hesapçıoğlu içinde, Eğitim Bilimine Giriş (s. 53-76). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Senemoğlu, N. (2004). Sınıf öğretmeni bilgiyi aktaran kişi değil, bilgiye ulaşma yollarını öğreten kişidir. MPM Kalkınmada Anahtar Verimlilik, 7(81), 12-14.
• Sünbül, A. M. (1996). Öğretmen Niteliği ve Öğretimdeki Rolleri. Eğitim Yönetimi Dergisi, 2(1), 597- 607.
• Şahin, A. (2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259.
• Şahin, A. E. (2006). Meslek ve öğretmenlik. V. Sönmez içinde, Eğitim Bilimine Giriş (s. 261-305). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tarhan, N. (2010). Var mı beni anlamak isteyen? İstanbul: Timaş Yayınları.
• UNESCO. (2012). Unesco strategy on teachers (2012-¬2015). Erişim Adresi: http://unesdoc.unesco.org/image s/0021/002177/217775e.pdf
• Yaşaroğlu, F. (2007). Bir meslek olarak öğretmenlik. D. Ekiz, & H. Durukan içinde, Eğitim Bilimine Giriş. İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Yazar, T. (2015). Eğitim ve öğretim ile ilgili temel kavramlar. T. Y. Yelken, & C. Akay içinde, Öğretim İlke ve Yöntemleri (s. 1-24). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yazar, T., & Karataş, K. (2018). Öğrenme - öğretme kuram ve yaklaşımları ile ilgili temel kavramlar. B. Oral içinde, Öğrenme - Öğretme Kuram ve Yaklaşımları (s. 1-41). Ankara: Pegem Akademi.
• Yeşil, R. (2014). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerinde yapılacak etkinlikleri planlama. V. Aktepe, & E.
• Yalçınkaya içinde, Kuram ve Uygulamada Okul Deneyimi ve Öğretmenlik Uygulaması (s. 18-47). Ankara: Pegem Akademi.
• Yeşilyaprak, B. (1999). Sınıf öğretmenlerinin rehberlik açısından rol ve işlevleri. Milli Eğitim Dergisi, 144, 27-30.
• Yıldırım, A. (2009). Türk eğitim sistemi ve öğretmen yetiştirme. A. Ç. Sağlam(Edt.) içinde, Eğitim Bilimine Giriş (s. 17-40). Ankara: Maya Akademi.
• Yılman, M. (2006). Türkiye’de öğretmen eğitiminin temelleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• YÖK. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007) öğretmenin üniversitede yetiştirilmesinin değerlendirilmesi. Ankara: YÖK Yayını 2007-5
• YÖK (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı. Erişim Adresi: http://www.yok.gov.tr/documents/10279/418051 12/AA_Sunus_+ Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf
• Zembat, R. (2007). Eğitim sisteminde öğretmen. A. Oktay içinde, Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.