EVALUATION OF TECHNICIAN PERFORMANCE IN THE AUTOMOTIVE SECTOR: THE CASE OF TEKİRDAĞ PROVINCE

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 1, 62 - 78, 30.06.2025

Erdal Kılıç , Hasan Mete , Aytekin Erdem , Gürcan Uzal

Öz

The aim of this study is to evaluate the performance of automotive technicians by the automotive sector. The research is in survey model and the population of the study consists of business owners, managers and technical staff working in automotive enterprises operating in Tekirdağ province in 2023. Randomly selected 98 representatives working in 67 automotive companies were determined as the sample of the study. Within the framework of the research, data were collected from the sector representatives using a five-point Likert scale. The data obtained were analyzed using descriptive and predictive statistical techniques with the help of SPSS data analysis program. According to the results of descriptive statistical analysis, the opinions of the sector representatives are grouped under the factors of 1) Fault detection, informing the customer, taking responsibility, preparing an environment suitable for occupational health and safety, 2) Repairing according to work plans, technical documents and customer demand, 3) Preparing the workshop for use for fault detection and basic maintenance. According to the results of predictive statistical analysis, it was determined that there was no significant difference between the opinions of automotive sector representatives on the performance of automotive technicians according to the variables of education, age and seniority. In line with the results obtained, it is recommended that various measures should be taken by vocational colleges, automotive technicians and the enterprises that employ them in order to further increase the professional competence levels of automotive technicians.

Anahtar Kelimeler

Automotive sector, Automotive technician, Technician performances, Vocational school

OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE TEKNİKER PERFORMANSININ DEĞERLENDİRİLMESİ: TEKİRDAĞ İLİ ÖRNEĞİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, otomotiv tekniker performanslarının otomotiv sektörü tarafından değerlendirilmesidir. Araştırma tarama modelinde olup, çalışmanın evrenini 2023 yılında Tekirdağ ilinde faaliyet gösteren otomotiv işletmelerinde çalışan işletme sahipleri, yöneticiler ve teknik elemanlar oluşturmaktadır. Rastgele seçilen 67 otomotiv firmasında çalışan 98 temsilci, araştırmanın örneklemi olarak belirlenmiştir. Araştırma çerçevesinde sektör temsilcilerinden beşli Likert ölçeği kullanılarak veri toplanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS veri analiz programı yardımıyla betimsel ve yordamalı istatistik teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Betimsel istatistik analiz sonuçlarına göre sektör temsilcilerinin görüşleri; 1) Arıza tespiti, müşteriyi bilgilendirme, sorumluluk alma, iş sağlığı ve güvenliğine uygun ortam hazırlama, 2) İş planlarına, teknik dokümanlara ve müşteri talebine göre onarım yapma, 3) Arıza tespiti ve temel bakım için atölyeyi kullanıma hazırlama faktörleri altında toplanmıştır. Yordamalı istatistik analiz sonuçlarına göre, otomotiv sektörü temsilcilerinin otomotiv teknikerlerinin performanslarına ilişkin görüşleri arasında eğitim, yaş ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, otomotiv teknikerlerinin mesleki yeterlilik düzeylerinin daha da artırılması için meslek yüksekokulları, otomotiv teknikerleri ve onları istihdam eden işletmeler tarafından çeşitli önlemlerin alınması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Otomotiv sektörü, Otomotiv teknikeri, Tekniker performansları, Meslek yüksekokulu

Etik Beyan

Bu çalışma, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu'nun 2 Ağustos 2022 tarih ve T2022-973 sayılı onayı ile yapılmıştır. Araştırma sırasında katılımcılara bilgi verilip onamları alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Yok

Teşekkür

Otomotiv Sektörünün Otomotiv Teknikerlerinin Performansları Hakkındaki Görüşleri anketini cevaplandıran Tekirdağ ili otomotiv sektörü temsilcilerine teşekkürü borç biliriz.

Kaynakça

• Akaydın, M., Can, Y. & Yitik, B. (2016). İşveren gözünden istidam sağladığı teknikerlere yönelik mesleki yeterlilik performanslarının değerlendirilmesi: Topsıs yöntemi ile bir uygulama. Importance of vocational education in world/University-Industry collaboration. UMYOS V. International Vocational Schools Symposium (pp. 127-137). Prizren, Kosova. https://www.researchgate.net/profile/Evrim-Kabukcu-2/publica tion/318300188_ Geleneksel_Turk_El_Sanatlarindan_Ebru_ile_Uretilen_Modernize _Edilmis_Ipek_Giysi_ Formlari/links /59616160aca2728c11eae74a/Geleneksel-Tuerk-El-Sanatlarindan-Ebru-ile-Ueretilen-Modernize-Edilmis-Ipek-Giysi-Formlari.pdf #page=135 adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.
• Akın, U. (2014). Kobiler ve mikro işletmelerde demir döküm sanayi sektör analizi . Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul. Erişim Adresi https://polen.itu.edu.tr:8443/server/api/core/bitstreams/76b9928f-f850-41d6-bbe9-297 76dbc79ec/content adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.
• Atmanlı, A. (2004). KK Astsb. MYO motor teknikerliği programı için önerilecek otomotiv mekatroniği dersi eğitim programının hazırlanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul. https://www.proquest.com/docview/2570103 027?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.
• Bennett, R. (2002). Employers' demands for personal transferable skills in graduates: A content analysis of 1000 job advertisements and an associated empirical study. Journal of Vocational Education and Training, 54(4), 457-476. https://www.tandfonline.com/ doi/pdf/10.1080/13636820200200209 adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (16. Baskı). Ankara: PEGEM A Yayıncılık.
• Doğan, Ö. (2013). Otomotiv endüstrisinde üretim ilişkileri: Ford Otosan örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Gökbulut, E. (2011). Meslek yüksekokulu iktisadi ve idari programlarından mezun olan öğrencilerin işgücü piyasasındaki durumlarının analizi: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Görener, Ö. & Görener, A. (2008). Otomotiv endüstrisinin Türkiye ekonomisindeki yeri: Sektörel bir inceleme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 306-319. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/70073 adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.
• Güğercin, Ö., Baytorun, N. & Koç, D. L. (2016). Ziraat mühendislerinin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki görüş ve yeterlilikleri üzerine bir araştırma. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 31(1), 37-48.
• Gümüş, İ. (2016). Meslek liseleri ve meslek yüksekokullarındaki öğrencilere uygulamalı işyeri eğitimle kazandırılan becerilerin niteliksel açıdan değerlendirilmesi. İ. Yıldırım (Ed.), Uluslararası yükseköğretimde mesleki eğitim ve öğretim sempozyumu. ISVET 2016 (s. 304-315). Çorum, Türkiye.
• Güngör, M. (11-12 Kasım, 1998). Satış sonrası müşteri hizmetlerinde kalite. 7. Ulusal Kalite Kongresi, s.543, İstanbul.
• Kalelioğlu, E. (2023). Avrupa’nın en çok otomotiv fabrikasına sahip ülkeleri belli oldu: Türkiye kaçıncı sırada? https://www.webtekno.com/en-cok-otomotiv-fabrikasina-sahip-ulkeler-guncel-h134148.html adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi (28. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Koçel, T. (2004). Mesleki ve teknik eğitim gerçeği, sorunlar ve öneriler. Mercek Dergisi Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, 9(36), 100-107.
• KOSGEB (2023). T.C. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı. https://webdosya.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/Mevzuat/2023/ K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_ve_Orta_B%C3%BCy%C3%BCkl%C3%BCkteki_%C4%B0%C5%9Fletmeler_Y%C3%B6netmeli%C4%9Fi.pdf adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.
• Köktürk, E., Çelik, R. N., Özlüdemir, M. T. & Kılıç, G. (28 Mart – 1 Nisan, 2005). Harita sektöründe eğitim-öğretim sorununun boyutları ve çözüm önerileri. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası. 10.Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara. https://www.researchgate.net/profile/M-Ozludemir /publication/228686114_ HARITA_SEKTORUNDE_EGITIM-OGRETIM_SORUNUNUN_BOYUTLARI_VE _COZUM_ONERILERI/links/54254ce60cf26120b7ac8b-68/HARITA-SEKTOeRUe NDE-EGITIM-OeGRETIM-SORUNUNUN-BOYUTLARIVE-COeZUeM-OeNER ILERI.pdf adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.
• Mete, H., Uzal, G., Kılıç, E. & Erdem, A. (2023). Gıda teknikerlerinin mevcut durumunun gıda sektörü tarafından değerlendirilmesi: Tekirdağ örneği. Journal of Vocational and Social Sciences of Turkey, 5(12), 47-61. https://dergipark.org.tr/en/pub/jovosst/ issue/80383/1309776 adresinden 08.12.2023 tarihinde erişildi.
• ÖSYM (2023). Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı. https://www.osym.gov.tr/ TR,1371/tanimlar.html adresinden 08.12.2023 tarihinde erişildi.
• Sönmez, M. (2011). Mühendis ve mühendis yardımcılarının yaşam boyu öğreniminde meslek yüksekokullarının rolü. Electronic Journal of Vocational Colleges (EJOVOC), 1(1), 1-7. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/62628 adresinden 08.12.2023 tarihinde erişildi.
• Şahinkesen, A. (1992). Eğitimde ikili sistem: (Okul-İşyeri İşbirliğine Dayalı Sistem). Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 25(2), 687-701. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/781174 adresinden 14.06.2024 tarihinde erişildi.
• TYVT Türkiye Yeterlilikler Veri Tabanı (2023). Motorlu araçlar teknolojisi alanı otomotiv gövde dalı mesleki ve teknik eğitim diploması. Öğrenme kazanımları. https://portal.tyc.gov.tr/yeterlilik/motorlu-araclar-teknolojisi-alani-otomotiv-govde-dali-mesleki-ve-teknik-egitim-diplomasi-TR0020000678.html adresinden 08.12.2023 tarihinde erişildi.
• Uçar, C. & Özerbaş, M. A. (2013). Mesleki ve teknik eğitimin dünyadaki ve Türkiye’deki konumu. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 242-253. http://jret.org/ FileUpload/ks281142/File/ 28._canan_ucar_mehmet _arif_ozerbas.pdf adresinden 08. 12.2023 tarihinde erişildi.
• Yaşar, O. (2006). Türkiye'nin öncü ve yükselen imalat sektörü: Otomotiv sanayii. Türk Coğrafya Dergisi, 46, 49-75. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/198516 adresinden 15.12.2023 tarihinde erişildi.
• Yıldırım, A. & Akçadağ, S. (2004). Toplu yemek üreticisi firmaların sorunları ampirik bir çalışma. Akademik Gıda, 2(4), 32-43. https://dergipark.org.tr/en/pub/akademik-gida/issue/55870/765436 adresinden 15.12.2023 tarihinde erişildi.
• Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi YNYS (2023). https://istatistik.yok.gov.tr/ adresinden 01.12.2023 tarihinde erişildi.