Tüketimin Kutsallaşması: Materyalleşen Alternatif Maneviyatçılık

Year 2025, Issue: 58, 937 - 957, 30.09.2025

Hesna Serra Aksel

Abstract

Alternatif maneviyatçılık, geleneksel dinlere ve rasyonalizme bir alternatif olarak ortaya çıkmış ve bireysel deneyime dayanan çeşitli manevi öğretileri, şifa tekniklerini ve metafizik uygulamaları içeren bir anlayış ortaya koymuştur. Ancak günümüzde bu alternatif inanç ve uygulamalar, sadece bir maneviyat unsuru olarak değil, aynı zamanda ticarileşmiş bir tüketim alanı olarak da karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, alternatif maneviyatçılığın şekillenmesinde ve deneyimlenmesinde tüketime dayalı anlayışın etkileri ele alınarak, manevi gelişim için kaçınılmaz hale gelen tüketimin, manevi ve ticari olan arasında kurduğu bağ incelenecektir. Nitel araştırma tekniklerinden tanımlayıcı yöntem ile çalışmanın kavramsal çerçevesi ortaya konmuş, ardından çevrimiçi platformlardan rastlantısal (purposive) olarak seçilen örneklem içerik analizine tabi tutulmuştur. Konunun anlaşılması için önemli olduğu düşünülen, holistik iyilik için tüketim ve metafizik alana ulaşmak için tüketim olmak üzere iki ana başlığa odaklanılmaktır. İlk olarak, maneviyatın fizyolojik iyilik ve tatmin ile ilişkilendirilmesine bağlı olarak, fizyolojik iyilik haline ulaşmak için tüketimin öne çıkarılması ele alınmıştır. Günümüz alternatif maneviyat anlayışında beden, geleneksel anlayışların aksine, ruhsal gelişimin önemli bir parçası olarak görülmekte ve bu doğrultuda bedeni arındırmak, güçlendirmek ve dengeye kavuşturmak amaçlanmaktadır. Bedende istenilen etkileri oluşturabilmek için özel beslenme ürünleri, bitkisel kürler, aromaterapi ürünleri ve çeşitli detoks programları, tüketilmesi tavsiye edilen ticarileşmiş ürünlerden bazılarıdır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise manevi ve metafizik alanda etki oluşturabilmek için tüketimin teşvik edilmesi incelenmektedir. Ruhsal arınma, enerji dengesi ve metafizik güç kazanma gibi amaçlara ulaşmak için, çeşitli paranormal tedavi ve danışmanlık seanslarının pazarlanması ve satışa sunulması, manevi alana erişimi ticari hizmetlerin satın alınmasına bağlamaktadır. Sonuç olarak, bu çalışmada, manevi gelişim ve tatminin, tüketim pratikleri üzerinden inşa edildiği ve kapitalist sistemle uyumlu bir yapıya dönüştüğü ortaya konmuştur. Diğer bir ifadeyle, manevi olan materyalleşmekte ve ticarileşmekte, ticari olanlar ise maneviyatın temel araçlarına dönüşerek adeta kutsanmaktadır.

Keywords

Dinler Tarihi , Alternatif Maneviyatçılık , Yeni Çağ , Tüketim ve Maneviyat , Kapitalist Maneviyat

Ethical Statement

Çalşıma Etik Kurul izni gerektirmemektedir. Tüm etik ilkelere riayet edilerek hazırlanmıştır.

Supporting Institution

Bulunmamaktadır.

Thanks

Bulunmamaktadır.

The Sacralization of Consumption: Materialized Alternative Spiritualizm

Abstract

Alternative spirituality emerged as an alternative to traditional religions and rationalism and has presented an understanding that includes various spiritual teachings, healing techniques and metaphysical practices based on individual experience. However, today these alternative beliefs and practices are not only an element of spirituality but also a commercialized area of consumption. In this study, the effects of the consumption-based understanding on the formation and experience of alternative spirituality will be discussed, and the inevitable connection between the spiritual will be examined. The conceptual framework of the study was presented with the descriptive method, one of the qualitative research techniques, and then the sample selected randomly (purposively) from online platforms was subjected to content analysis. The focus is on two main headings, consumption for holistic well-being and consumption to reach the metaphysical area, which are considered important for understanding the subject. First, the emphasis on consumption to reach physiological well-being is discussed, depending on the association of spirituality with physiological well-being and satisfaction. In today's alternative spirituality understanding, the body is seen as an important part of spiritual development, contrary to traditional understandings, and in this direction, it is aimed to purify, strengthen and balance the body. Special nutrition products, herbal cures, aromatherapy products and various detox programs are some of the commercialized products recommended to be consumed in order to create the desired effects on the body. In the second part of the study, the encouragement of consumption in order to create an effect in the spiritual and metaphysical fields is examined. In order to achieve goals such as spiritual purification, energy balance and gaining metaphysical power, the marketing and sale of various paranormal treatment and counseling sessions ties access to the spiritual field to the purchase of commercial services. As a result, this study has revealed that spiritual development and satisfaction are built on consumption practices and have transformed into a structure compatible with the capitalist system. In other words, the spiritual is materialized and commercialized, while the commercial ones are transformed into the basic tools of spirituality and are almost sanctified.

Keywords

History of Religions , Alternative Spirituality , Consumption and Spirituality , New Age , Capitalist Spirituality

References

• Aksel, Hesna Serra. Yeni Çağ Dini: Ezoterik Geleneğin Popüler Kültüre Dönüşümü. Ankara: Eskiyeni Yayınları, 2022.