İşitme Engelliler İçin Mobil Uygulama Geliştirme Süreci: Çarkıfelek Örneği

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 22 - 41, 24.01.2016

Onur Dönmez , Fatih Yaman , Y. Levent Şahin , Işıl Kabakçı Yurdakul

https://doi.org/10.17943/etku.70563

Cited By: 1

Öz

Okuma-yazma, işitme engelli bireylerin kişisel ve akademik gelişimleri için son derece önemli bir beceri olarak öne çıkmaktadır. Bu çerçevede işitme engellilerin okuma-yazma öğretimini destekleyecek etkinliklerin düzenlenmesi gerekmektedir. Mobil teknolojilerin bu etkinliklerde önemli bir potansiyel sergiledikleri düşünülmektedir. Bununla birlikte işitme engelli bireylerin eğitiminde teknoloji entegrasyonu çalışmalarının kısıtlı olduğu gözlenmektedir. Bu çalışmalarda gözlenen önemli bir sıkıntı işitme engelli bireyler için geliştirilmiş yazılımların azlığıdır. Bunun ötesinde, işitme engelli bireyler için yazılım geliştirme süreçlerinin betimlendiği çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bu çerçevede, çalışmanın amacı işitme engelli öğrencilerin okuma yazma öğretimi için hazırlanmış bir mobil uygulamanın geliştirilme sürecinin betimlenmesidir. Mobil uygulama geliştirme süreci altı aşamalı Mobile – D yöntemi çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Geliştiriciler sınıf içindeki cümle kurma etkinliklerinin desteklenmesi için oyunlaştırılmış bir Çarkıfelek etkinliği önermiştir. Uygulama, esneklik ve ölçeklenebilirlikleri nedeniyle HTML5 teknolojileri kullanılarak geliştirilmiştir. Üretilen giriş tasarımı öncelikle alan uzmanı görüşüne sunulmuştur. Alan uzmanlarının onayını takiben, uygulama arayüzü kullanılabilirlik çalışmasıyla değerlendirilmiştir. Bunu takiben, uygulama üç döngüde sonlandırılan tasarım tabanlı araştırma süreciyle iyileştirilmiştir. Bu çalışmada tasarım çerçevelerince önerilen soyut ilkelerin gerçekleştirilmesine yönelik yöntemler sunulmaktadır.

Kaynakça

• Barab, S., ve Squire, K. (2004). Design-based research: Putting a stake in the ground, The Journal of Learning Sciences, 13(1), 1-14.
• Beck, K. (2000). Extreme programming explained: Embrace change. Addison-Wesley Professional.
• Chaleff, C., ve Ritter, M. (2001). The use of miscue analysis with deaf readers. The Reading Teacher, 55(2), 190-200.
• Cobb, P. (2001). Supporting the improvement of learning and teaching in social and institutional contex. Editör Carver, S., ve Klahr, D., Cognition and instruction: Twenty-five years of progress (pp. 455-478). Cambridge, MA: Lawrence Erlbaum Associates.
• Çağıltay, K. (2011). İnsan bilgisayar etkileşimi ve kullanılabilirlik mühendisliği: Teoriden pratiğe. ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık.
• Çiftçi, E. (2009). İşitme engelli öğrenciler için hazırlanan bilgisayar destekli yazılı anlatım becerisi geliştirme materyalinin tasarımı, uygulanması ve değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış̧ Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon
• Finney, S. (2003). Independent reading activities. New York: Scholastic Inc.
• Geers, A. E. (2003). Predictors of reading skill development in children with early cochlear implantation. Ear and Hearing, 24(1), 59-68.
• Girgin, Ü. (1999). Eskişehir ili ilkokulları 4. ve 5. sınıf işitme engelli öğrencilerinin okumayı öğrenme durumlarının çözümleme ve anlama düzeylerine göre değerlendirilmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Girgin, Ü. (2003). İşitme engelli çocuklar için erken dönem okuma yazma eğitimi. Editör Tüfekçioglu, Ü. İşitme, konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Girgin, Ü. (2006). Evaluation of Turkish hearing-impaired students’ reading comprehension with the miscue analysis inventory. International Journal of Special Education, 21(3), 68-84.
• Glova, A. J. M., Asuncion, N. S. M., Martin, J. M. L., Manzan, L. V., ve Pagtaconan, W. C. R. (2015). SignApp: A mobile learning tool for hearing-impaired learners. Cyber Summit 2015 kongresinde sunulmuş bildiri.
• Gunning, T. G. (2006). Assessing and correcting reading and writing difficulties (3rd ed.). Boston: Allyn ve Bacon.
• Hancock, R. ve Parton, B. (2011). Lambert’s colorful world: the use of RFID embedded storybooks with deaf students to improve emergent and early literacy. Editör Koehler M., Mishra, P., Society for information technology and teacher education international conference proceedings (pp. 3650-3655). Chesapeake, VA.
• Ji, F., ve Sedano, T. (2011). Comparing extreme programming and waterfall project results. Editör Thompson, J. B., Navarro, E. O., ve Port, D. Software Engineering Education and Training (CSEE&T), 2011 24th IEEE-CS Conference Proceedings (pp. 482-486). Honolulu, HI.
• Justice, L. M. (2006). Clinical approaches to emergent literacy intervention. San Diego: Plural Publishing, Inc.
• Karal, H. ve Çiftçi, E. (2008). İşitme engelli bireylerin eğitim sürecinde bilgisayar destekli animasyonlardan yararlanma. 8. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansında sunulmuş bildiri.
• Karal, H., ve Şılbır, L. (2010). The research about the usability of a visual dictionary developed for the hearing-impaired students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 2010, 1624–1628.
• Kelly, L. P. (2003). Considerations for designing practice for deaf readers. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 8(2), 171-186.
• König-Ries, B. (2009). Challenges in mobile application development. it-Information Technology Methoden und innovative Anwendungen der Informatik und Informationstechnik, 51(2), 69-71.
• Krannich, D., ve Zare, S. (2009). Concept and design of a mobile learning support system for mentally disabled people at workplace. International Conference on E-learning in the Workplace konferansında sunulmuş bildiri.
• Kuzu, A., Çankaya, S., ve Mısırlı, Z.A. (2011). Tasarım tabanlı araştırma ve öğrenme ortamlarının tasarımı ve geliştirilmesinde kullanım. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 1(1), 19-35.
• Kyle, F. E., ve Harris, M. (2006). Concurrent correlates and predictors of reading and spelling achievement in deaf and hearing school children. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 11(3), 273-288.
• Lee, K., Kim, T., Lee, J., ve Lim, S. B. (2013). A design of mobile e-book viewer interface for the reading disabled people. Journal of Korea Multimedia Society, 16(1), 100-107.
• Lewis, S. (1997). Supporting reading within an auditory oral approach. http://www.ssc.education.ed.ac.uk/resources/deaf/slewis.html adresinden 06.08.2015 tarihinde alınmıştır.
• Neuman, S. B. ve Dickinson, D. K. (2002). Handbook of early literacy research. Guilford Press-NewYork.
• Nganji, J. T., ve Nggada, S. H. (2011). Disability-aware software engineering for improved system accessibility and usability. International Journal of Software Engineeering and Its Applications (IJSEIA), 5(3), 47-62.
• Paul, P. V. (1998). Literacy and deafness: The development of reading, writing and literate thought. Boston: Allyn and Bacon.
• Richek, M. A., Caldwell, J. S., Jennings, J. H. ve Lerner, J. W. (2002). Reading problems: Assessment and teaching strategies (4th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Rising, L., ve Janoff, N. S. (2000). The scrum software development process for small teams. IEEE software, 17(4), 26-32.
• Reeves, T.C. (2006). Design research from the technology perspective. Editör Akker, J.V., Gravemeijer, K., McKenney, S. ve Nieveen, N., Educational design research (pp. 86-109). London: Routledge.
• Reutzel, D. R., ve Cooter, R. B. (1996). Instructor's manual to accompany teaching children to read: From basals to books (2nd. Ed.). Columbus, OH: Merrill/Prentice- Hall Publishing Company.
• Schirmer, B.R., (2000). Language and literacy development in children who are deaf. Allyn and Bacon, Inc.-Boston.
• Schirmer, B. R., ve McGough, S. M. (2005). Teaching reading to children who are deaf: Do the conclusions of the National Reading Panel apply? Review of Educational Research, 75(1), 83–117.
• Spataru, A. C. (2010). Agile development methods for mobile applications (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). School of Informatics, University of Edinburgh, UK.
• Stinson, M., (2010). 7 Current and future technologies in the education of deaf students. Editör Marschark, M., ve Spencer, P.E., Oxford handbook of deaf studies, language and education, (pp. 93-107), Oxford University Press-New York
• Strassman, B. I. (1997). Polygyny as a risk factor for child mortality among the Dogon I. Current Anthropology, 38(4), 688–695.
• The Center for Universal Design (1997). The principles of universal design, version 2.0. Raleigh, NC: North Carolina State University.
• Tüfekçioğlu, U. (2002). İşitme yetersizlikleri. Editör Eripek, S., Özel Eğitim. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Uzuner, Y. (2008). İlk okuma yazma öğretiminde ölçme değerlendirme. Editör Can, G., İlk okuma ve yazma öğretimi (pp. 209-237). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1797.
• Wang, F., ve Hannafin, M.J. (2005). Design-based research and technology-enhanced learning environments, Educational Technology Research and Development, 53(4), 5-23.
• Wang, Y., ve Paul, P. V. (2011). Integrating technology and reading instruction with children who are deaf or hard of hearing: The effectiveness of the Cornerstones Project. American Annals of the Deaf, 156(1), 56-68.