The subject of women, which is one of the most discussed and examined issues by
developing different perspectives in the last century, has expanded its content on
topics such as women’s identity, oppression and violence in patriarchal society. In
Turkish literature, especially after 1980, it found its expression as an individual and
social problem in the pen of writers such as Adalet Ağaoğlu, Tomris Uyar, Leyla
Erbil, Sevgi Soysal, Latife Tekin, Mine Söğüt. In such works, individuals who are
accustomed to negative attitudes and behaviors that cannot be changed by “learned
helplessness” are encountered. It is emphasized that the family, especially the
father figure, is effective on the basis of the learned helplessness that leads women
and girls to great despair. Today, the projections of learned helplessness behavior,
which has extremely traumatic consequences especially on girls and women, in
the literature allow us to examine the subject from different perspectives. In this
context, this study investigates the causes of learned helplessness based on the
stories of Aslı Tohumcu and focuses on the father-daughter relationship, which has
an important place among these reasons. In this direction, I aim to contribute to
the studies arising from the intersection of literature and psychology; I examined
the father-daughter relationship in Tohumcu’s stories around the basic concepts of
psychology and learned helplessness theory in psychosocial field.
Son yüzyılda farklı bakış açıları geliştirilerek irdelenen ve üzerinde en çok tartışılan
konulardan biri hâline gelen kadın konusu, kadının kimlik arayışı, ataerkil
toplumdaki ezilmişliği, kadınlara, kız çocuklarına yönelik hak ihlalleri, aile içi iletişim
sorunları, şiddet gibi konular üzerinden muhtevasını genişleterek Türk edebiyatında
özellikle 1980 sonrası yazınında, Adalet Ağaoğlu, Tomris Uyar, Leyla
Erbil, Sevgi Soysal, Latife Tekin, Mine Söğüt gibi yazarların kaleminde bireysel
ve toplumsal bir sorun olarak ifadesini bulmuştur. Bu süreçte bazı yazarların eserlerinde
kadın sorunlarının kökenlerine ve psikolojik ve fiziksel olmak üzere sonuçlarına değindikleri
de görülmektedir. Bu tür eserlerde “öğrenilmiş çaresizlik”
durumu ile değiştirilemeyeceği düşünülen olumsuz tutum ve davranışları kanıksamış
bireylerle karşılaşılmaktadır. Kadınları, kız çocuklarını büyük bir umutsuzluğa
sevk eden öğrenilmiş çaresizliğin temelinde ise aile içinde öğretilmiş davranış
kalıplarının, özellikle de baba figürünün etkin rolü olduğu vurgulanmıştır. Günümüzde
özellikle kız çocukları, kadınlar üzerindeki sonuçları son derece travmatik
olan öğrenilmiş çaresizlik durumunun yahut davranışının edebiyattaki izdüşümleri
konuyu farklı açılardan irdelememize imkân sağlamaktadır. Nitekim kavram, Türk
edebiyatında sıklıkla işlenen aile, eğitim, sosyal yaşam, kimlik, toplumsal cinsiyet,
kadınlık durumları, şiddet, ebeveyn tutumu gibi konularla da doğrudan ilişkili görünmektedir.
Bu nedenle edebî metinlerden hareketle öğrenilmiş çaresizlik konusu
üzerine yapılacak çalışmaların bahsi geçen konulara da farklı boyutlarda katkı sunması
muhtemeldir. Bu bağlamda bu makalede, Aslı Tohumcu’nun öykülerinden
hareketle öğrenilmiş çaresizliğin nedenlerini araştırmakta, bu nedenler içerisinde
önemli bir yer tutan baba-kız ilişkisine odaklanmaktayım. Buna göre edebiyat ve
psikolojinin kesişiminden doğan çalışmalara katkı sağlamayı amaçladığım çalışmada;
Tohumcu’nun öykülerindeki baba-kız ilişkisini psikoloji ve psikososyal alana ait olan
öğrenilmiş çaresizlik kuramının temel kavramları etrafında incelemeye
çalıştım.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Creative Arts and Writing |
Journal Section | Article |
Authors | |
Publication Date | August 3, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Volume: 28 Issue: 111 |
Journal website: https://folkloredebiyat.org
The journal’s publication languages are both English and Turkish. Also despite articles in Turkish, the title, abstract, and keywords are also in English. Turkish articles approved by the reviewers are required to submit an extended summary (750-1000 words) in English.
The journal is indexed by TR-Dizin, Web of Science (ESCI), DOAJ, and many other indexes and datebases.
Within the scope of TR DIZIN 2020 Ethical Criteria and as of the year 2020, studies requiring ethics committee approval must indicate Ethics Committee Approval details (committe-date-issue) in the article’s methods section. With this in mind, we request from our author candidates to edit their article accordingly before sending it to the journal.
Field EdItors
Folklore:
Prof.Dr. Hande Birkalan-Gedik
(Frankfurt University- birkalan-gedik@em.uni.frankfurt.de)
Prof. Dr. Arzu Öztürkmen
(Bosphorus University- ozturkme@boun.edu.tr)
Edebiyat-Literature
Prof. Dr. G. Gonca Gökalp Alpaslan (Hacettepe University - ggonca@
hacettepe.edu.tr)
Prof. Dr. Ramazan Korkmaz
(President, Caucasus University Association- r_korkmaz@hotmail.com)
Antropoloji-Anthropology
Prof. Dr. Akile Gürsoy
(Beykent University - gursoyakile@gmail.com)
Prof.Dr. Serpil Aygün Cengiz
(Ankara University - serpilayguncengiz@gmail.com)
Dil-Dilbilim/Linguistics
Prof.Dr. Aysu Erden
(Maltepe University - aysuerden777@gmail.com)
Prof. Dr. V. Doğan Günay
(Dokuz Eylul University- dogan.gunay@deu.edu.tr)