Farklı Çözücülerle Elde Edilen Yeşil Çay Ekstraktlarının Toplam Fenolik Madde, Toplam Flavonoid ve Antioksidan Kapasiteleri

Year 2025, Volume: 4 Issue: 2, 40 - 48, 15.10.2025

Zeynep Beyazbulut , Memnune Şengül , İsa Arslan Karakütük

https://doi.org/10.5281/zenodo.17359155

Abstract

Yeşil çay (Camellia sinensis), fermente edilmeden üretilen ve yüksek antioksidan kapasitesine sahip bir üründür. İçerdiği biyoaktif bileşikler sayesinde yeşil çay, serbest radikalleri etkisiz hale getirerek kanser, kardiyovasküler hastalıklar, Alzheimer, Parkinson ve diyabet gibi kronik hastalıkların oluşma riskini azaltabilmektedir. Bu çalışmada, yeşil çay yapraklarının toplam fenolik madde (TFM), toplam flavonoid (TF) içerikleri ile antioksidan kapasiteleri üzerine farklı çözücülerin (%80 etanol, %80 metanol, distile su) etkileri incelenmiştir. Ekstraktların TFM miktarları Folin-Ciocalteu yöntemiyle, TF miktarları kolorimetrik yöntemle, antioksidan kapasiteleri DPPH, ABTS, FRAP ve CUPRAC yöntemleri ile belirlenmiştir. TFM miktarları 84,82±0,90 ile 195,86±8,76 mg GAE/g; TF miktarları 76,14±2,96 ile 178,28±1,22 mg QE/g arasında değişmiştir. DPPH değerleri 74,77±2,10 (%80 etanol ekstraktı) – 87±0,70 (su ekstraktı), ABTS değerleri 114,80±6,55 (su ekstraktı) – 192,14±3,45 (%80 metanol ekstraktı), CUPRAC 0,84±0,03 (su ekstraktı) – 1,50±0,048 (%80 metanol ekstraktı), FRAP ise 5,09±0,164 (su ekstraktı) – 11,42±0,052 (%80 etanol ekstraktı) arasında belirlenmiştir. Sonuçlar, %80 etanol ve %80 metanolün TFM, TF ve antioksidan kapasite açısından suya kıyasla daha etkili çözücüler olduğunu göstermektedir. Yeşil çay, bu özellikleriyle gıda, ilaç ve kozmetik endüstrisinde değerli bir doğal antioksidan kaynağı olarak değerlendirilebilir.

Keywords

Yeşil çay , toplam fenolik madde , toplam flavonoid , antioksidan kapasite , ekstraksiyon

Total Phenolic Compound, Total Flavonoid and Antioxidant Capacities of Green Tea Extracts Obtained with Different Solvents

Abstract

Green tea (Camellia sinensis) is a non-fermented product known for its high antioxidant capacity. Due to the bioactive compounds it contains, green tea can neutralize free radicals and reduce the risk of chronic diseases such as cancer, cardiovascular diseases, Alzheimer’s, Parkinson’s, and diabetes. In this study, the effects of different solvents (80% ethanol, 80% methanol, and distilled water) on the total phenolic content (TPC), total flavonoid content (TFC), and antioxidant capacities of green tea leaves were investigated. The TPC of the extracts was determined using the Folin-Ciocalteu method, TFC was measured using a colorimetric method, and antioxidant capacities were evaluated using DPPH, ABTS, FRAP, and CUPRAC assays. TPC values ranged from 84.82±0.90 to 195.86±8.76 mg GAE/g; TFC values ranged from 76.14±2.96 to 178.28±1.22 mg QE/g. DPPH values ranged from 74.77±2.10 (80% ethanol extract) to 87±0.70 (water extract), ABTS values from 114.80±6.55 (water extract) to 192.14±3.45 (80% methanol extract), CUPRAC from 0.84±0.03 (water extract) to 1.50±0.048 (80% methanol extract), and FRAP from 5.09±0.164 (water extract) to 11.42±0.052 (80% ethanol extract). The results indicate that 80% ethanol and 80% methanol are more effective solvents than water in terms of TPC, TFC, and antioxidant capacity. These findings indicate that green tea is a valuable natural antioxidant source with potential applications in the food, pharmaceutical, and cosmetic industries.

References

• Aktaş, B., & Malayoğlu, H. B. (2019). Comparison of phenolic compounds and antioxidant activities of the extracts of grape seed, rosemary, green tea and olive leaf. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56(1), 81-90. https://doi.org/ /10.20289/zfdergi.431192
• Alikılıç, D. (2016). Çay’ın Karadeniz Bölgesi için önemi ve tarihi seyri. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 11(21), 269-280. https://doi.org/10.18220/kid.277672
• Arıduru, R., & Arabacı, G. (2013). Ciğertaze otu (Salvia officinalis) bitkisinin antioksidan aktivitesinin belirlenmesi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(2), 241-246.
• Balaban, O. T., Kamiloğlu, A., & Kara, H. H. (2022). Changes of some bioactive and physicochemical properties during the black tea processing. Journal of Food Science, 87(6), 2474-2483. https://doi.org/ 10.1111/1750-3841.16151
• Bayram, M., & Topuz, S. (2023). Madımaktan (Polygonum cognatum Meissn.) yanıt yüzey yöntemi kullanılarak fenolik bileşik ekstraksiyonunun optimizasyonu. Gıda, 48(1), 118-129. https://doi.org/10.15237/gida.GD22104
• Bosiljkov, T., Dujmić, F., Bubalo, M. C., Hribar, J., Vidrih, R., Brnčić, M., Zlatic, E., Redovniković, I. R., & Jokić, S. (2017). Natural deep eutectic solvents and ultrasound-assisted extraction: Green approaches for extraction of wine lees anthocyanins. Food and Bioproducts Processing, 102, 195-203. https://doi.org/ 10.1016/j.fbp.2016.12.005
• Campanella, L., Martini, E., Rita, G., & Tomassetti, M. (2006). Antioxidant capacity of dry vegetal extracts checked by voltammetric method. Journal of Food, Agriculture & Environment, 4(1), 135-144.
• Çamuroğlu, A. G. (2018). Nar kabuğu ve siyah havuç posasından fenolikbileşiklerin ultrases destekli ekstraksiyonu: Kinetik modelleme ve optimizasyon (Tez No. 547398). [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Chebbi, H. (2022). Farklı hasat döneminde toplanmış taze çay yaprağının biyoaktif bileşiklerinin optimize edilerek belirlenmesi ve invitro biyoerişilebilirliğinin araştırılması (Tez No. 739403). [Yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Coşkun, B. A. (2022). Bazı yenilebilir çiçeklerin bitkisel çay olarak kullanımı (Tez No. 739627). [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Donlao, N., & Ogawa, Y. (2018). Impacts of processing conditions on digestive recovery of polyphenolic compounds and stability of the antioxidant activity of green tea infusion during gastrointestinal digestion. LWT - Food Science and Technology, 89, 648-656. https://doi.org/10.1016/j.lwt.2017.11.051
• Drużyńska, B., Stępniewska, A., & Wołosiak, R. (2007). The influence of time and type of solvent on efficiency of the extraction of polyphenols from green tea and antioxidant properties obtained extracts. Acta Scientiarum Polonorum Technologia Alimentaria, 6(1), 27-36.
• Erol, N., Sarı, F., Polat, G., & Velioğlu, Y. S. (2009). Taze çay yaprağı ve yeşil çayın ekstrakt ve fraksiyonlarının antioksidan ve antibakteriyel etkileri. Journal of Agricultural Sciences, 15(4), 371-378. https://doi.org/ 10.1501/Tarimbil_0000001113
• Friedman, M., Levin, C. E., Choi, S. H., Kozukue, E., & Kozukue, N. (2006). HPLC analysis of catechins, theaflavins, and alkaloids in commercial teas and green tea dietary supplements: comparison of water and 80% ethanol/water extracts. Journal of Food Science, 71(6), 328-337. https://doi.org/ 10.1111/j.1750-3841.2006.00090.x
• Handa, S. S. (2008). An Overview of Extraction Techniques for Medicinal and Aromatic Plants In S. S. Handa, S. P. S. Khanuja, G. Longo, & D. D. Rakesh (Eds.), Extraction Technologies for Medicinal and Aromatic Plants (pp. 21-33). United Nations Industrial Development Organization and the International Centre for Science and High Technology.
• Kamiloğlu, S. (2019). Endüstriyel dondurma işlemi ve in vitro gastrointestinal sindirim sırasında taze fasulyenin fenoliklerinde, flavonoidlerinde ve antioksidan kapasitesinde meydana gelen değişimler. Akademik Gıda, 17(2), 176-184. https://doi.org/ 10.24323/akademik-gida.613559
• Khan, S. U., Khan, S. U., Alissa, M., Kamreen, H., Khan, W. U., Alghamdi, S. A., Al-Shahari, E. A., Albakri, G. S., Abouzied, A. S., & Khan, D. (2025). Comparative analysis of polyphenol contents in green tea infusions extracted by conventional and modern extraction techniques and optimization of the ultrasonic-assisted extraction parameters by response surface methodology. Microchemical Journal, 208. https://doi.org/10.1016/j.microc.2024.112380
• Koçak, E., Demircan, E., & Özçelik, B. (2018). Antioxidant capacities and phenolic profiles of Ottoman strawberry fruit and Ottoman strawberry jam. Ecological Life Sciences, 13(3), 119-130. https://doi.org/10.12739/NWSA.2018.13.3.5A0101
• Lapornik, B., Prošek, M., & Wondra, A. G. (2005). Comparison of extracts prepared from plant by-products using different solvents and extraction time. Journal of Food Engineering, 71(2), 214-222. https://doi.org/10.1016/j.jfoodeng.2004.10.036
• Lorenzo, J. M., & Munekata, P. E. S. (2016). Phenolic compounds of green tea: Health benefits and technological application in food. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine, 6(8), 709-719. https://doi.org/10.1016/j.apjtb.2016.06.010
• Meda, A., Lamien, C. E., Romito, M., Millogo, J., & Nacoulma, O. G. (2005). Determination of the total phenolic, flavonoid and proline contents in Burkina Fasan honey, as well as their radical scavenging activity. Food Chemistry, 91(3), 571-577. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2004.10.006
• Mehrabi, M., Amiri, M., Razavi, R., Najafi, A., & Hajian-Tilaki, A. (2025). Influence of varied processing methods on the antioxidant capacity, antibacterial activity, and bioavailability of Iranian black, oolong, and green leafy teas. Food Chemistry, 464, 141793. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2024.141793
• Meterc, D., Petermann, M., & Weidner, E. (2007). Extraction of green tea and drying with a high pressure spray process. Hemijska industrija, 61(5), 222-228. https://doi.org/10.2298/HEMIND0704222M
• Otağ, M. (2023). Siyah Çay ve Siyah Çay Atığı Örneklerinin Farklı Çözgen konsantrasyonlarında Elde Edilen Ekstraktlarının Biyoaktif Özellikleri ve Antimikrobiyel Aktivitelerinin Belirlenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 8(1), 80-87. https://doi.org/10.35229/jaes.1226432
• Pȩkal, A., Dróżdż, P., Biesaga, M., & Pyrzynska, K. (2012). Screening of the antioxidant properties and polyphenol composition of aromatised green tea infusions. Journal of the Science of Food and Agriculture, 92(11), 2244-2249. https://doi.org/10.1002/jsfa.5611
• Re, R., Pellegrini, N., Proteggente, A., Pannala, A., Yang, M., & Rice-Evans, C. (1999). Antioxidant activity applying an improved ABTS radical cation decolorization assay. Free Radical Biology and Medicine, 26(9-10), 1231-1237. https://doi.org/10.1016/S0891-5849(98)00315-3
• Rusak, G., Komes, D., Likic, S., Horzic, D., & Kovac, M. (2008). Phenolic content and antioxidative capacity of green and white tea extracts depending on extraction conditions and the solvent used. Food Chemistry, 110(4), 852-858. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2008.02.072
• Şengül, M., Aksoy, S., & Karakütük, İ. A. (2024). İnfüze Zeytin Yaprağı Çayının Bazı Fiziksel Özellikleri ve Antioksidan Aktivitesi Üzerine İnfüzyon Sıcaklığı ve Partikül Büyüklüğünün Etkisi. Journal of the Institute of Science and Technology, 14(3), 1128-1143. https://doi.org/10.21597/jist.1441476
• Şengül, M., & Topdaş, E. F. (2019). Katı-sıvı ekstraksiyonunda kullanılan modern teknikler ve bu teknikler arasında ultrason yardımlı ekstraksiyonun yeri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50(2), 201-216. https://doi.org/10.17097/ataunizfd.466649
• Średnicka-Tober, D., Kazimierczak, R., Rembiałkowska, E., Strok, T., Świąder, K., & Hallmann, E. (2017). Bioactive compounds in organic apple juices enriched with chokeberry and green tea extract. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 62(4).
• Tengilimoğlu, M. M., & Büyüktuncer, Z. (2011). Çay ve sağlıkla ilişkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 39(1-2), 59-65.
• Topdaş, E. F. (2018). Çaşırın (Ferula orientalis L.) esansiyel yağı ile farklı ekstraktlarının antioksidan, antimikrobiyal ve in vitro nöroprotektif aktivitelerinin araştırılması, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Tez No. 512042). [Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Topdas, E. F., Sengul, M., Taghizadehghalehjoughi, A., & Hacimuftuoglu, A. (2020). Neuroprotective potential and antioxidant activity of various solvent extracts and essential oil of Ferula orientalis L. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 23(1), 121-138. https://doi.org/10.1080/0972060X.2020.1729247
• Turkmen, N., Sari, F., & Velioglu, Y. S. (2006). Effects of extraction solvents on concentration and antioxidant activity of black and black mate tea polyphenols determined by ferrous tartrate and Folin–Ciocalteu methods. Food Chemistry, 99(4), 835-841. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2005.08.034
• Turkmen, N., Velioglu, Y. S., Sari, F., & Polat, G. (2007). Effect of extraction conditions on measured total polyphenol contents and antioxidant and antibacterial activities of black tea. Molecules, 12(3), 484-496. https://doi.org/10.3390/12030484
• Ünalan, D. (2022). Yeşil çay yaprağından fenolik maddelerin box-behnken deneme deseni kullanılarak ekstraksiyonu ve çay polifenolleriyle zenginleştirilmiş kraker üretiminin araştırılması (Tez No. 739402). [Yüksek lisans tezi, Bursa Uludag Universitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yağcıoğlu, P. (2015). Farklı ekstraksiyon metotları ile adaçayı (Salvia officinalis L.) bitkisinden antioksidan ekstraksiyonunun optimizasyonu (Tez No. 421022). [Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yu, J. M., Ahmedna, M., & Goktepe, P. (2005). Effects of processing methods and extraction solvents on concentration and antioxidant activity of peanut skin phenolics. Food Chemistry, 90(1-2), 199-206. https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2004.03.048
• Zor, M., Şengül, M., Karakütük, İ. A., & Aksoy, S. (2023). Investigation about Various Infusion Conditions on Physical, Chemical and Antioxidant Properties of Clitoria ternatea L. Tea. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13(3), 1738-1754. https://doi.org/10.21597/jist.1267541