Research Article
BibTex RIS Cite

Türkiye yangın yönetmeliğine göre toplanma amaçlı yapıların tahliye performansının simülasyon tabanlı analiz edilmesi

Year 2024, Volume: 39 Issue: 4, 2343 - 2352, 20.05.2024
https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1281882

Abstract

Bu çalışmada, kuralcı (prescriptive) yaklaşımla hazırlanmış olan “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” in getirdiği tanımlayıcı/sınırlayıcı standartların tahliye süresi bağlamında performatif sonuçlarının analiz edilerek kritik edilmesi amaçlanmıştır. Yönetmeliğin getirdiği sınırlılıkların tanımlanması ile yapılan simülasyonlar sonucu, yönetmeliğin toplanma amaçlı yapılar sınıfına dair tahliye süresi performansı ölçülmüştür. Bu bağlamda yönetmelikteki en yoğun kullanıcı yükü tanımını içeren 3 farklı toplanma amaçlı sınıfın analiz edilmesi amaçlanmıştır. Hazırlanan A, B ve C senaryolarının her biri farklı kullanıcı sayısına sahip 230 alt senaryodan meydana gelmektedir ve toplamda 690 farklı alt senaryo oluşturulmuştur. Çalışma kapsamında elde edilen bulgular incelendiğinde en dikkat çekici sonuçlardan birisi, tahliye süresinde ana etmenin kullanıcı yükü (sayısı) olduğudur. A, B ve C senaryoları, tahliye süresi bağlamında benzer sonuçlar vermişlerdir. Çalışmanın bir diğer önemli sonucu, yönetmelikte belirtilen kişi başına düşen çıkış genişliğinin aynı şartların korunması için gerekenden bir miktar fazla olduğudur. Ayrıca, yönetmeliğin, binalarda yangının yayılma hızını azaltmak ve bina kullanıcılarının kaçabileceği bir alan sağlamak amacıyla getirdiği kompartıman alanı sınırlamasının tahliye süresine bir etkisi bulunmamaktadır. Yapılan bu çalışmada, yönetmeliğin en yoğun kullanıcı yükü tanımına sahip 3 farklı toplanma yapısının yangın yönetmeliğine uygun yapılmış bir binada verebileceği minimum tahliye süresi değerleri tespit edilmiştir. Bulunan değerlerden daha kısa tahliye sürelerinin elde edilebilmesi için yönetmelik sınırlarından daha büyük çıkış kapasitesinde bir tasarım yapılmalıdır. Dolayısıyla çalışmanın bulguları, birçok çalışmaya yön gösterici olacaktır. Bundan sonraki yönetmelik düzenlemelerinde kuralcı tanımlar dışında performatif tanımlamalara yer verilerek performans tabanlı analizlerin önü açılması, yetkin kişiler tarafından yapılacak performans analizleri ile normatif tanımların esnetilebilmesi tavsiye edilmektedir. Aksi durum tasarım kısırlığına yol açmaktadır.

References

  • 1. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf. Yayın tarihi 1982. Erişim tarihi Nisan 3, 2023.
  • 2. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/12/20071219-2.htm. Yayın tarihi 2007. Erişim tarihi Nisan 3, 2023.
  • 3. Nour, M. Fire Safety Design System between Performance-Based vs Prescriptive Design-Tools and Challenges, Graduation Thesis, Texas A&M University, Safety Engineering, Texas, 2018.
  • 4. Span, M. Prescriptive Vs. Performance Building Codes, Building Design Construction Networks. https://www.bdcnetwork.com/blog/prescriptive-vs-performance-building-codes.Yayın tarihi 2019. Erişim tarihi Nisan 3, 2023.
  • 5. Hadjisophocleous, G.V., Benichou N., Tamim A.S., Literature Review of Performance-Based Fire Codes and Design Environment, J. Fire Prot. Eng. 9, 12–40, 1998.
  • 6. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2002/07/20020726.htm. Yayın tarihi 2002. Erişim tarihi Nisan 3, 2023. 7. Ng, C.M.Y., Chow, W.K., A Brief Review On The Time Line Concept In Evacuation, International Journal on Architectural Science, 7 (1), 1-13, 2006.
  • 8. Brown, S., A UK Evacuation Case Study Using Pathfinder Questions The Suitability Of Fire Safety Guidance, The Fire and Evacuation Modeling Technical Conference (FEMTC), Málaga-Spain, 1-10, 16-18 Kasım, 2016. https://files.thunderheadeng.com/femtc/2016_d1-09-brown-paper.pdf.
  • 9. Bouwbesluit, Netherland, 2012.
  • 10. Van de Leur P., Building Evacuation, Rules And Reality, Heron. 50, 237–246, 2005.
  • 11. Zhang B., Xu Z., Zhao Q., Liu Y., A Study on Theoretical Calculation Method of Subway Safety Evacuation, Procedia Eng. 71, 597–604, 2014.
  • 12. The Building Center of Japan, The Study on Development of a Building Safety System Focusing on Fire Prevention in the Kingdom of Thailand, Final Report - Volume III - Technical Manual for Planning of Fire Prevention System, 2003.
  • 13. Wang S.-H., Wang W.-C., Wang K.-C., Shih S.-Y., Applying building information modeling to support fire safety management, Autom. Constr. 59, 158–167, 2015.
  • 14. Pathfinder, Thunderhead Engineering, https://www.thunderheadeng.com/pathfinder. Yayın tarihi 2023. Erişim tarihi Eylül 18, 2023.
  • 15. Reynolds, C.W., Steering Behavior for Autonomous Characters, Game Developers Conference, 763–782, 1999.
Year 2024, Volume: 39 Issue: 4, 2343 - 2352, 20.05.2024
https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1281882

Abstract

References

  • 1. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf. Yayın tarihi 1982. Erişim tarihi Nisan 3, 2023.
  • 2. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/12/20071219-2.htm. Yayın tarihi 2007. Erişim tarihi Nisan 3, 2023.
  • 3. Nour, M. Fire Safety Design System between Performance-Based vs Prescriptive Design-Tools and Challenges, Graduation Thesis, Texas A&M University, Safety Engineering, Texas, 2018.
  • 4. Span, M. Prescriptive Vs. Performance Building Codes, Building Design Construction Networks. https://www.bdcnetwork.com/blog/prescriptive-vs-performance-building-codes.Yayın tarihi 2019. Erişim tarihi Nisan 3, 2023.
  • 5. Hadjisophocleous, G.V., Benichou N., Tamim A.S., Literature Review of Performance-Based Fire Codes and Design Environment, J. Fire Prot. Eng. 9, 12–40, 1998.
  • 6. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2002/07/20020726.htm. Yayın tarihi 2002. Erişim tarihi Nisan 3, 2023. 7. Ng, C.M.Y., Chow, W.K., A Brief Review On The Time Line Concept In Evacuation, International Journal on Architectural Science, 7 (1), 1-13, 2006.
  • 8. Brown, S., A UK Evacuation Case Study Using Pathfinder Questions The Suitability Of Fire Safety Guidance, The Fire and Evacuation Modeling Technical Conference (FEMTC), Málaga-Spain, 1-10, 16-18 Kasım, 2016. https://files.thunderheadeng.com/femtc/2016_d1-09-brown-paper.pdf.
  • 9. Bouwbesluit, Netherland, 2012.
  • 10. Van de Leur P., Building Evacuation, Rules And Reality, Heron. 50, 237–246, 2005.
  • 11. Zhang B., Xu Z., Zhao Q., Liu Y., A Study on Theoretical Calculation Method of Subway Safety Evacuation, Procedia Eng. 71, 597–604, 2014.
  • 12. The Building Center of Japan, The Study on Development of a Building Safety System Focusing on Fire Prevention in the Kingdom of Thailand, Final Report - Volume III - Technical Manual for Planning of Fire Prevention System, 2003.
  • 13. Wang S.-H., Wang W.-C., Wang K.-C., Shih S.-Y., Applying building information modeling to support fire safety management, Autom. Constr. 59, 158–167, 2015.
  • 14. Pathfinder, Thunderhead Engineering, https://www.thunderheadeng.com/pathfinder. Yayın tarihi 2023. Erişim tarihi Eylül 18, 2023.
  • 15. Reynolds, C.W., Steering Behavior for Autonomous Characters, Game Developers Conference, 763–782, 1999.
There are 14 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Architecture
Journal Section Makaleler
Authors

Muhsin Selçuk Satır 0000-0003-1011-5429

Abdurrahman Yağmur Topraklı 0000-0003-2437-9724

Early Pub Date May 17, 2024
Publication Date May 20, 2024
Submission Date April 12, 2023
Acceptance Date November 26, 2023
Published in Issue Year 2024 Volume: 39 Issue: 4

Cite

APA Satır, M. S., & Topraklı, A. Y. (2024). Türkiye yangın yönetmeliğine göre toplanma amaçlı yapıların tahliye performansının simülasyon tabanlı analiz edilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 39(4), 2343-2352. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1281882
AMA Satır MS, Topraklı AY. Türkiye yangın yönetmeliğine göre toplanma amaçlı yapıların tahliye performansının simülasyon tabanlı analiz edilmesi. GUMMFD. May 2024;39(4):2343-2352. doi:10.17341/gazimmfd.1281882
Chicago Satır, Muhsin Selçuk, and Abdurrahman Yağmur Topraklı. “Türkiye yangın yönetmeliğine göre Toplanma amaçlı yapıların Tahliye performansının simülasyon Tabanlı Analiz Edilmesi”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 39, no. 4 (May 2024): 2343-52. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1281882.
EndNote Satır MS, Topraklı AY (May 1, 2024) Türkiye yangın yönetmeliğine göre toplanma amaçlı yapıların tahliye performansının simülasyon tabanlı analiz edilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 39 4 2343–2352.
IEEE M. S. Satır and A. Y. Topraklı, “Türkiye yangın yönetmeliğine göre toplanma amaçlı yapıların tahliye performansının simülasyon tabanlı analiz edilmesi”, GUMMFD, vol. 39, no. 4, pp. 2343–2352, 2024, doi: 10.17341/gazimmfd.1281882.
ISNAD Satır, Muhsin Selçuk - Topraklı, Abdurrahman Yağmur. “Türkiye yangın yönetmeliğine göre Toplanma amaçlı yapıların Tahliye performansının simülasyon Tabanlı Analiz Edilmesi”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 39/4 (May 2024), 2343-2352. https://doi.org/10.17341/gazimmfd.1281882.
JAMA Satır MS, Topraklı AY. Türkiye yangın yönetmeliğine göre toplanma amaçlı yapıların tahliye performansının simülasyon tabanlı analiz edilmesi. GUMMFD. 2024;39:2343–2352.
MLA Satır, Muhsin Selçuk and Abdurrahman Yağmur Topraklı. “Türkiye yangın yönetmeliğine göre Toplanma amaçlı yapıların Tahliye performansının simülasyon Tabanlı Analiz Edilmesi”. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 39, no. 4, 2024, pp. 2343-52, doi:10.17341/gazimmfd.1281882.
Vancouver Satır MS, Topraklı AY. Türkiye yangın yönetmeliğine göre toplanma amaçlı yapıların tahliye performansının simülasyon tabanlı analiz edilmesi. GUMMFD. 2024;39(4):2343-52.