Yabancı Dil Olarak Fransızca Öğretiminde Yorumlayıcı Çeviri Kuramı Işığında Çeviri Stratejileri: J. J. Rousseau’nun ˝Émile ou De l’Éducation˝ Adlı Eserinin İncelenmesi

Year 2022, 1.Uluslararası Yabancı Dil Eğitimi Sempozyumu (YABDİLSEM) Özel Sayısı, 115 - 147, 31.01.2022

Perihan Yalçın Şule Çınar Yağcı

Abstract

İletişimde en önemli kavram “anlamaktır”. Durieux’e göre (2005), çevirmenin iletişim zincirinde aktarıcı bir görevi vardır, bu yüzden insanların anlamasını sağlamak için çevirmenin kaynak metni önce kendisinin anlaması gerektiğini belirtir. Bu bağlamda, çalışmanın amacı, anlam odaklı yaklaşımı temel alan Yorumlayıcı Çeviri Kuramı (YÇK) ışığında J. J. Rousseau’nun ˝Émile ou De l’Éducation˝ adlı eserinin Türkçe çevirilerini çeviri stratejileri açısından incelemektir. Böylece yabancı dil öğrenenlere hem YÇK hem de çeviri stratejileri hakkında farkındalık kazandırılması istenmekte ve bu farkındalığın da yabancı dil olarak Fransızca öğretimini olumlu etkileyeceği düşünülmektedir. YÇK, ˝uygunluk˝ ve ˝eşdeğerlik˝ kavramların gerçekleşmesi için çevirmenlerin ˝anlama (compréhension), sözcüklerden sıyrılma (déverbalisation) ve yeniden ifade etme (réexpression)˝ aşamalarından geçmeleri gerektiğini belirtmektedir. ˝Uygunluk˝ olarak kastedilen kaynak metne yakın bir çeviri, ˝eşdeğerlik˝ olarak kastedilen ise erek dil ve kültür özelliklerine göre yapılan çeviridir. Sonuç olarak, bu çalışmanın, Fransızca olarak yabancı dil öğretiminde/öğreniminde Yorumlayıcı Çeviri Kuramının bir öğrenme tekniği olarak kullanılmasında yol gösterici olması hedeflenmektedir.

Keywords

Yabancı dil öğretimi/öğreniminde çeviri, Yorumlayıcı çeviri kuramı, Çeviri stratejileri, Eşdeğerlik, Uygunluk, J. J. Rousseau, Émile

References

• Aydoğu, C. (2019). Yorumlayıcı çeviri kuramı ve yabancı dil sınıflarında çeviri öğretimi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 9(2), 902-928. DOI: 10.18039/ajesi.582409
• Eradam, Y.(1991). Nasıl Çevirsem de Kuramsızlığı Kurumlaştırsam? Çağdaş Çeviri Kuramları ve Uygulamaları Seminerinde sunulmuştur, Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Durieux, C. (2005). L’Enseignement de la traduction: Enjeux et démarches. Méta, 50 (1), 36-47. https://www.turkedebiyati.org/jean-jacques-rousseau.html. Erişim tarihi: 09.06.2020
• Göktürk, A. (2004). Çeviri: Dillerin dili. İstanbul: Yapı kredi.
• Korkmaz, M. ve Öktem ,G. (2014). Rousseau’nun eğitim anlayışı. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 3(1), 174-186.
• Köktürk, A. (2019). Üstünü Çizdiklerim (İsmail YERGUZ tarafından Fransızca’dan Türkçe’ ye çevrilen Emile ya da Eğitim Üzerine başlıklı kitabın değerlendirmesi). https://www.researchgate.net/publication/332319158. Erişim tarihi: 07.06.202.
• Lederer, M. (1994). La traduction aujourd’hui (Le modèle interprétatif). Paris: Hachette.
• Özcan, O. (2019). Yazın çevirisi incelemelerinde yorumlayıcı çeviri kuramı. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (16), 587-603. DOI: 10.29000/rumelide.619082
• Rousseau, J.J. (1994). Toplum sözleşmesi. (Çev. Günyol, V.). Adam Yayınları.(Orijinal çalışmanın yayın tarihi, 1762).
• Rousseau, J.J. (1762). Émile ou De l’education. Paris. Nicolas Bonaventure Duchesne.
• Rousseau, J.J. (2009). Émile ou De l’Éducation (Yaşar Avunç çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınevi.
• Rousseau, J.J. (2011). Emile ya da çocuk eğitimi üzerine (Mehmet Baştürk ve Yavuz Kızılçim, çev.). Ankara: Kilit.
• Rousseau, J.J. (2016). Émile ou De l’Éducation (Göksu Birol, çev.). Ankara. Yason Yayınları.
• Yalçın, P. (2003). Jean-Louis Mattei’den örneklerle çeviride kültürel unsurlar sorunu. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23(1), 47-58.
• Yalçın, P. (2015). Çeviri stratejileri kuram ve uygulama. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Yalçın, P. (2019). Çeviri stratejileri ve işlemleri açısından Emile Zola’nın ‘Thérèse Raquin’ adlı romanının incelenmesi. International Journal of Language Academy. 7(4) p. 55/62.
• Yazıcı, M. (2005). Çeviri bilimin temel kavram ve kuramları. İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Tıpkı Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.