HAYVANSAL YAĞLARIN RUMINANT BESLEMEDE KULLANILMASI

Yıl 2003, Sayı: 3, - , 20.08.2014

Önder Canbolat Ali Karabulut

Öz

Hayvansal yağların hayvan beslemede kullanımında 1950’li yıllarda başlayan artış katlanarak günümüzde de devam etmektedir. Yağlar enerji içeriği en yoğun besin maddeleri olup her kg yağda 7920-8800 kcal enerji bulunur. Yağların içerdiği enerji nişastanın 2.25 katı yada daha yüksektir. Enerji değerinin bu denli yüksek olması nedeniyle yağlar, enerji ihtiyaçları yüksek olan kümes kanatlıları başta olmak üzere yüksek verimli süt ve besi sığırları ile koyun ve buzağıların beslenmesinde de kullanımı yaygınlaşan bir yem maddesidir.
Ruminant rasyonlarına ilave edilen hayvansal yağlar rumende mevcut mikroorganizmalar tarafından salgılanan enzimlerle hidrolize edilerek, trigliserid, fosfolipid, sterol esterleri, galaktolipid, gliserol ve serbest yağ asitleri gibi bileşiklere dönüştürülürler. Rumen ortamında bulunan serbest yağ asitlerinin bir kısmı rumen bakterileri tarafından vücut bileşenleri için fosfolipid sentezinde kullanılır. Büyük bir kısmı ise rumende değerlendirilmeden sindirim organlarının alt bölümlerine geçerek değerlendirilir. Gliserol ise rumen mikroorganizmaları tarafından fermente edilerek propiyonik aside dönüştürülür ve rumen duvarından emilir. Ruminantlar da rasyonun yapısına bağlı olarak günde 100-150g mikrobiyal yağ sentezi gerçekleştirebilmektedirler. Rumen mikroorganizmaları ayrıca doymamış yağ asitlerini doymuş hale dönüştürme yeteneğine de sahiptirler. Yağların sindirim ve emiliminin en yoğun olduğu organ ise ince bağırsaktır ve burada yağların %70’i sindirilmektedir. Ruminant beslemede hayvansal yağ kullanımı süt sığırlarında süt miktar ve bileşiminde bir miktar düşüşe neden olmasına rağmen, yüksek süt verimli hayvanların enerji ve esansiyel yağ asidi gereksinimlerini karşılamak amacıyla süt sığırı rasyonlarında %2-6 arasında hayvansal yağ kullanılabilmektedir. Besi sığırlarının büyüme dönemlerinde ki yüksek enerji ihtiyaçlarını karşılamak için rasyonlarına %2-6 arasında yağ katılması
önerilebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• AK, İ.. İ. Filya, 1996. Kuzu Besi Rasyonlarına Hayvansal Yağ Katmanın Besi Performansı ve Bazı
• Kesim Özelliklerine Etkileri. 1 . Ulusal Zootekni Bilim Kongresi s 98-107. Antalya.
• BÖLÜKTEPE, S., 1997. Laktasyondaki Süt Sığırlarının Rasyonlarına Niasin ve Yağ Eklemenin Sütl
• Bileşimi ve Bazı Kan Prametreleri Üzerine Etkileri. U. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksekl
• Lisans Tezi (Basılmamış).
• CHANDLER, N., 2001. Animal Fat Production Increasing. National Renderers Association INC.I
• Bulettin. Issue. No: 825.
• COPOCK, C. E., D. L. Wilks, 1991. Supplemental Fat in High Energy Rations For Lactating Covvsl
• Effects on Intake, Digestion Milk Yield and Composition. J. Anim. Sci. 69: 3826-38371
• DEMİREL, R., M. Zincirlioğlu, 1996. Süt Karma Yemlerine Katılan Hayvansal Yağın Süt ve Süt Yağıl
• Miktarı Üzerine Etkileri. Yem Magazin Dergisi. Yıl:4., Sayı: 12. S 36-40.
• DONNA. M. R. W., R. W. Hemken and J. A. Jackson, 2002. Should You Be Feeding Fat To Yourj
• Dairy Cows.
• ENSMINGER, M. E., J. E. Oldfield and W. W. Heinemann, 1990. Feed and Nutrition. The Ensmingefl
• Publishing Company.
• ERENER, G., N. Ocak ve A. V. Garipoğlu, 1998. Süt Karma Yemlerinde Yağ Kullanımı. Yem MagaziJ
• Dergisi. Yıl: 6 ., Sayı: 20. S 48-56.
• FERRY, T. W., 1984. Animal Life-Cycle Feeding And Nutrition. Academic Press Inc. Londonl
• FİDANCI, U. R., 2002. Lipidler. (Erişim: 02.03.2002).
• FULLER, H. L., 1996. Utilising Rendered Products: Poultry. The Fats and Proteins Researcll
• Foundation, The National Renderes Association. U.S.A.
• HALLORAN, K. A., 1996. Tallovv Usage and Oleochemicals-Soap Production and Fatty Acids. T h l
• Animal Protein Produced Industry. S 87-106.
• HARRIS, B., 2002. Using Fat in Lactating Cow Rations. University Of Florida. Cooperative Extensiofl
• Service, Institute Of Food And Agricultural Sciences. (Erişim: 14.06.2002).
• -
• (2003) GIDA ve YEM BİLİMİ TEKMOLOJİ5İ Sayı : 3
• Seventh Revised Edition, 2001. Nutrient Requirements of Dairy Cattle. (Erişim: 14.06.2002).
• JENKINS, T. C., 1993. Lipid Metabolism in The Rumen. J. Dairy Sci. 76: S 3851-3863.
• JENKINS, T. C., D. L. Palmquist, 1984. Effect Of Fatty Acids Or Calcium Soaps On Rumen and Total
• Nutrient Digestibility Of Dairy Rations, J. Of Dairy Sci. 67: 978.
• KARABULUT, A., 1998. Yemler Bilgisi ve Yem Teknolojisi. U. Ü. Ziraat Fak. Ders Notları. No: 67.
• Basım
• KORU. İ. C., 1995. Süt Sığırlarının Beslenmesinde Rendering Ürünleri. National Renderers Association.
• Teknik yayın No: 1995-5.
• KORU, İ. C., 1998. Yemlerde Kullanılan Hayvansal Enerji ve Protein Kaynakları İle İlgili Bilgiler ve
• Haberler. Yemlik Yağlar. NRA. Bülteni. Mart-1998.
• LARRY, D. G., 2002. Factors That Influence Milk Fat Tests. The University Of Georgia Colege Of
• Agricultural and Enviromental Sciences Cooperative. Extension Service. (Erişim: 13.03.2002).
• PANTOJA, J., L. Firkins and M. L. Eastridge, 2002. Fatty Acid Digestibility and Lactation Performance
• By Dairy Covvs Fed Fats Varying in Degree Of Saturation. (Erişim: 06.05.2002).
• ORSKOV, E. R., M. Ryle, 1990. Energy Nutrition in Ruminants. Elsevier Science Publishers. LTD.
• RICK, G., D. Kübik, 2001. Supplemental Fat For High Producing Dairy Covv. University of Nebreska.
• Published By Cooperative Extension Instutute Of Agriculture and Natural Resources.
• STAPLES, C. R., J. M. Burke and W. W. Thatcher, 1998. Influe nce Of Supplemental Fats On
• Reproductive Tissues and Performance Of Lactating Covvs. J. Dairy Sci. 81: 856-871.
• ŞENKÖYLÜ, N., 2001. Yemlik Yağlar. Trakya Üniversitesi. Ziraat Fak. Yemler ve Hayvan Besleme
• Anabilim Dalı. Tekirdağ.
• YALÇIN, S., İ. Çiftçi, 1996. Yemlik Yağlar ve Özellikleri. Yem Magazin Dergisi. Yıl:4.; Sayı:15:S 41-46.
• WU, Z., O. A. Ohajuruka and D. L. Palmquist, 1991. Ruminal Synthesis, Biohydrogenation and
• Digestibility Of Fatty Acids By Dairy Covvs. J. Dairy. Sci. 74: 3025-3034.
• VVEISBJERGE M. R., C. Barsting and T. Hvelplund, 1992. Fatty Acid Metabolism in The Digestive
• Tract Of Lactating Covvs Fed Tallovv in İncreasing Amounts At Tvvo Feed Levels. Açta Agric.
• Scand. Sect. A. Animal Sci. 42: 106-114.
• WATTIAUX, M. A., 2002. Lipid Metabolism in Dairy Covvs. University Of VVisconsin. (Erişim: 27.08.2002).