Öznel iyi oluş, kişinin kendi değerlendirmesine göre iyi olma halini bütüncül biçimde açıklamaya çalışan kavramlardan birisidir. Bu kavram, bireylerin akut duygu durumlarını yansıtan mutluluk ile bireyin geçmiş yaşantısından hayata dair geleceğe yönelik beklentilerine kadar uzayan yaşam memnuniyetinin bir birleşiminden oluşmaktadır. Böylece öznel iyi oluş, bireyleri hem bilişsel hem de duygusal perspektiften bütüncül bir şekilde açıklar. Buna bağlı olarak bireylerin öznel iyi oluşlarına doğrudan ve dolaylı olarak birçok faktör etki etmektedir. Bu bağlamda çalışma, bireylerin algıladıkları gelir ve eğitim düzeyleri ile öznel iyi oluşları arasındaki ilişkide yaşam kalitesinin aracılık, medeni durumun ise düzenleyici bir rolünün olup olmadığını analiz etmektedir. Çalışmada TÜİK 2022 Yaşam Memnuniyeti Araştırması mikro veri seti kullanılmış ve veriler GSEM (Generalized Structural Equation Model) yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın bulguları, bekarlarda, eşi ölmüş veya eşinden boşanmış bireylerde eğitim düzeyi ve öznel iyi oluş arasında yaşam kalitesinin tam aracılık, evlilerde ise kısmi aracılık etkisinin olduğunu ortaya koymuştur. Çalışmanın bulguları özellikle eşi ölmüş veya eşinden boşanmış bireylerde eğitim seviyesi yükseldikçe öznel iyi oluş seviyesinin düştüğünü, buna karşın yine aynı grupta eğitim arttıkça yaşam kalitesinin arttığını ve artan yaşam kalitesi ile öznel iyi oluşun yükseldiğini göstermektedir. Çalışmanın sonuçları, gelir memnuniyetinin tüm gruplarda hem doğrudan hem de yaşam kalitesi aracılığı ile dolaylı olarak öznel iyi oluşu anlamlı biçimde etkilediğini ortaya koymaktadır.
öznel iyi oluş yaşam kalitesi mutluluk yaşam memnuniyeti gsem
Etik kurul raporuna gerek yoktur
Subjective well-being is one of the concepts that aim to comprehensively explain individuals’ state of well-being based on their self-evaluations. This concept encompasses both happiness, which reflects individuals’ momentary emotional states, and life satisfaction, which extends from past experiences to future expectations about life. In this way, subjective well-being provides a holistic understanding of individuals from both cognitive and emotional perspectives. Accordingly, numerous factors, both direct and indirect, influence individuals’ subjective well-being. In this context, the present study investigates whether quality of life serves as a mediating variable and marital status as a moderating variable in the relationship between individuals’ perceived income and education levels and their subjective well-being. The study utilizes the 2022 Life Satisfaction Survey microdata set provided by TURKSTAT (Turkish Statistical Institute), and the data are analysed using the Generalized Structural Equation Modelling (GSEM) method. The findings reveal that among singles, widowed, and divorced individuals, quality of life fully mediates the relationship between education level and subjective well-being, whereas among married individuals, this mediation is partial. Specifically, the results indicate that for widowed or divorced individuals, as education level increases, subjective well-being tends to decrease. However, in the same group, increased education is associated with an improvement in quality of life, which in turn enhances subjective well-being. Furthermore, the results show that income satisfaction significantly affects subjective well-being across all groups, both directly and indirectly through quality of life.
subjective well-being quality of life happiness life satisfaction gsem
There is no need for an ethics committee report
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ekonometrik ve İstatistiksel Yöntemler, Uygulamalı Mikro Ekonometri, Refah Ekonomisi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Gönderilme Tarihi | 2 Eylül 2025 |
| Kabul Tarihi | 16 Eylül 2025 |
| Erken Görünüm Tarihi | 27 Ekim 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Ekim 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 11 Sayı: 3 |