İKİ MEDENİYET, BİR İNSAN: M. ORHAN OKAY’IN BİR BAŞKA İSTANBUL ve BİR BAŞKA PARİS ESERLERİNDE ŞEHRE BAKIŞ

Yıl 2020, Sayı: Prof. Dr. M. Orhan Okay Özel Sayısı, 205 - 222, 28.12.2020

Saliha Tunç

https://doi.org/10.28981/hikmet.829734

Öz

Kadim medeniyetlere başkentlik yapan şehirler, mimari ve abidevi yapılarıyla toplumların yaşam biçimlerini, kültürel ve manevi değerlerini yansıtır. Yeni Türk Edebiyatı sahasına kazandırdığı ilmî çalışmalarının yanı sıra tarih, toplum ve medeniyet hakkındaki düşünceleriyle de özgün bir aydın olan Orhan Okay, Doğu ve Batı medeniyetlerini yakından tanıyıp birçok cephesiyle tahlil etme imkânı bulur. Her iki medeniyeti tarihî ve kültürel önemi olan şehirleriyle değerlendiren Okay’ın Paris ve İstanbul’a dair dikkatleri sembol değerler üzerinde yoğunlaşır; tarih, kültür, sanat, mimari, din ve toplum hayatı bu değerlerin cisimleşmiş vesikaları olarak yansıtılır. Bir Başka İstanbul ve Bir Başka Paris adlı eserlerinde iki şehri yarım asır önceki siluetiyle değerlendiren Okay’ın modernleşme süreciyle birlikte şehirlerde meydana gelen yozlaşmaya dair tenkit ve yorumları, kültür, medeniyet ve toplum tarihi açısından önemlidir. Bu çalışmada, Bir Başka İstanbul ve Bir Başka Paris adlı eserlerinden hareketle Prof. Dr. Orhan Okay’ın kültür, medeniyet, sanat ve toplum hayatı bağlamında Paris ve İstanbul’a bakış açısı tespit edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Orhan Okay, İstanbul, Paris, şehir, medeniyet

TWO CIVILIZATION, ONE HUMAN: LOOKING AT THE CITY IN BİR BAŞKA İSTANBUL AND BİR BAŞKA PARİS WORKS BY M. ORHAN OKAY

Öz

The cities that were the capital of ancient civilizations reflect the way of life, cultural and spiritual values of societies with their architectural and monumental structures. Orhan Okay, who is an original intellectual with his ideas about history, society and civilization as well as his knowledge of the field of new Turkish Literature, has the opportunity to get to know Eastern and Western civilizations closely and analyze them with many fronts. Evaluating both civilizations with their cities of historical and cultural importance, Okay's attention to Paris and Istanbul is focused on symbolic values; history, culture, art, architecture, religion and public life are reflected as embodied passports of these values. Evaluating the two cities with their silhouette half a century ago in Bir Başka İstanbul and Bir Başka Paris, Okay's reviews and comments about corruption occurring in cities with the modernization process are important for culture, civilization and the history of society. In this study, Prof. Dr. Orhan Okay's perspective on Paris and Istanbul will be determined in the context of culture, civilization, art and community life based on his works Başka İstanbul and Bir Başka Paris.

Anahtar Kelimeler

Orhan Okay,, Istanbul, Paris, city, civilization

Kaynakça

• Alptekin, M. Yavuz, (2014), “Şehirden Kente Mekânsal Dönüşüm”, Doğu-Batı, S 67, s. 35-61.
• Bergson, Henry. (1990), Şuurun Doğrudan Doğruya Verileri. (Çev.) M. Şekip Tunç, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
• Güneş, Mehmet. (2018), Şehre Yansıyan Medeniyet Edebiyata Yansıyan Şehir Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Eserlerinde Şehir, Hece Yayınları, Ankara.
• Harvey, David. (2013), Asi Şehirler Şehir Hakkında Kentsel Devrime Doğru, (Çev.) Ayşe Deniz Temiz, Metis Yayınları, İstanbul.
• Karataş, Ömer Faruk. (2011), Doğu-Batı Arasında İdrak Kavşağı Orhan Okay, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Okay, M. Orhan. (2016), Bir Başka Paris. Dergâh Yayınları, İstanbul.