Mardin’de Satılan Çiğ Sütlerin Bazı Fizikokimyasal Ve Mikrobiyolojik Özellikleri
Year 2020,
Volume: 9 Issue: 1, 1 - 5, 25.06.2020
Asli Çelikel Güngör
,
Semra Gürbüz
,
Musa Serdar Akın
,
Mutlu Buket Akın
,
Büşra Palabıçak
Abstract
Bu çalışmada Mardin’de satışa sunulan toplam 40 çiğ süt örneğinin bazı fizikokimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri incelenmiştir. Süt örneklerinin pH değerinin ortalaması 6.56, titrasyon asitliğinin %0.191, yoğunluğunun 1.029 g ml-1, kurumadde miktarının %12.46, yağsız kurumadde miktarının %8.89, yağ miktarının %3.57, protein miktarının %3.07, kül miktarının %0.72, TAMB sayısının 6.62 log kob ml-1, koliform bakteri sayısının 4.98 log kob ml-1 ve küf-maya sayısının 4.87 log kob ml-1 olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada incelenen çiğ süt örneklerinde yapılan analizlerde örneklerin kalitelerinin yeterli düzeyde olmadığı, önemli bir kısmının (%95’inin) Türk Gıda Kodeksi Çiğ Sütün Arzına Dair Tebliğ’ine uymadığı belirlenmiştir.
References
- Akın MS, Yapık Ö, Akın MB, 2016: Adıyaman ilinde süt üretim çiftliklerinden ve toplayıcılardan sağlanan sütlerin bazı özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 20 (4), 253-265.
- Anonim, 1989: Çiğ Süt Standardı. TS1018. Türk Standartlar Enstitüsü, Ankara.
- Anonim, 2016: Ulusal Süt Konseyi. https://ulusalsutkonseyi.org.tr/kategori/raporlar/sut-konseyi-raporlari/ Erişim tarihi: 26/03/2019
- Anonim, 2017: Çiğ sütün arzına dair tebliğ (No: 2017/20) 27 Nisan 2017 tarihli Resmi Gazete, Sayı: 30050.
- Atasoy F, Türkoğlu H, Özer B, (2003). Şanlıurfa ilinde üretilen ve satışa sunulan süt, yoğurt ve urfa peynirlerinin bazı mikrobiyolojik özelikleri. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7 (3-4), 77-83.
- Aydın S, Çetinkaya A, Bayrakçı E, 2010: Kars ilinde üretilen inek sütlerinin bazı kimyasal özellikleri. Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu, 21- 22 Ekim 2010, Düzce. 1-7.ss.
- Beykaya M, Özbey A, Yıldırım Z, 2017: Sivas ilindeki bazı süt işletmelerine gelen sütlerin fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(4), 388-396.
- Dede C, 2000: İstanbul’da satılan sokak sütlerinin mikrobiyolojik olarak incelenmesi. Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli.
- Demirci M, Öksüz Ö, Şimşek O, Kurultay Ş, Kıvanç M, Gündüz HH, Uçan N, 2010: Süt ve süt ürünlerinin kalite kontrolü. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayın No: 2064, 254s.
- Diler A, Baran A, 2014: Erzurum’un Hınıs ilçesi çevresindeki küçük ölçekli işletme tank sütlerinden alınan çiğ süt örneklerinin bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Alınteri, 26 (B), 18-24.
- Fox PF, McWeeney PLH, 2003: In Chapter 1: Milk Proteins: General and Historical Aspects. Advanced Dairy Chemistry Volume 1 (Third Edition Part A). New York: Springer Verlag Publish.
- Göncü B, Çelikel A, Akın MB, Akın MS, 2017: Şanlıurfa’da satışa sunulan sokak sütlerinin bazı kimyasal ve mikrobiyolojik özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 2 (2), 15-23.
- IDF, 1982: Determination of the total solid content (cheese and processed cheese). IDF Standard: 4A.Brussels: International Dairy Federation.
- Kaşıkçı M 2012: Sivas ili Yıldızeli ilçesinde halk elinde yetiştirilen esmer sığırların çiğ süt kompozisyonu ve somatik hücre sayısının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
- Kesenkaş H, Akbulut N, 2010: İzmir ilinde satılan sokak sütleri ile orta ve büyük ölçekli çiftliklerde üretilen sütlerin özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47 (2): 161-169.
- Köşker Ö, Tunail N 1985: Süt ve Mamulleri Mikrobiyolojisi ve Hijyeni Uygulama Klavuzu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yay. No: 985, Uygulama Kılavuzu No: 217.
- Kurt A, Çakmakçı S, Çağlar A, 1993: Süt ve mamulleri muayene ve analiz metotları rehberi. Atatürk Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Yayınları, No:18.
- Kurt A, Demirci M, Kurdal E, 1981: Erzurum piyasasında satılan sütlerin, özellikleri ve bu sütlerin çeşitli hile yöntemlerinin incelenmesi. Gıda, 6 (8), 15-19.
- Maijala K, 2000: Cow milk and human development and well-being. Livestock Production Science, 65, 1-18.
- Metin M, 1998: Süt Teknolojisi, Bornova, İzmir: Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları, Yayın No:33.
- Metin M, 2005: Süt teknolojisi: sütün bileşimi ve işlenmesi. 6. Baskı. İzmir: Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları.
- Metin M, 2010: Süt ve Mamulleri Analiz Yöntemleri (Duyusal, Fiziksel ve Kimyasal Analizleri). Bornova, İzmir: Ege Üniversitesi Ege Meslek Yüksekokulu Yayınları, Yayın No:24.
- Miller GD, Jarvis KJ, McBean LD, 2000: The Importance of Milk and Milk Products in the Diet. In J. Kroger (Ed.), Handbook of dairy foods and nutrition New York: CRC Press. pp. 4-24.
- Oysun G, 2011: Süt ve ürünlerinde analiz yöntemleri. Bornova, İzmir: Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:504.
- Önal AR, 2005: Trakya’da özel bir süt işleme tesisi tarafından değerlendiren çiğ sütlerin somatik hücre sayısı ve bazı bileşenlerin tespiti. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
- Özrenk E, Bayar N, 2008: Konya yöresine ait sütlerin bazı kalite özellikleri. Türkiye 10. Gıda Kongresi. 21-23 Mayıs 2008, Erzurum. 695-700. ss.
- Sezgin E, Atamer M, Koçak C, Yıldırım M, Yıldırım Z, 1993: Ankara’da satılan sokak sütlerinin bazı fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 1331.
- Şekerden Ö, Özkütük K, 1995: Büyük Baş Hayvan Yetiştirme. Adana: Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No: 122,
- Tekinşen C, 1996: Süt Ürünleri Teknolojisi. Konya: Selçuk Üniv. Veteriner Fakültesi.
- Tokur E, 2006: Ankara’da satılan sokak sütlerinin bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Süt Teknolojisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Türkoğlu H, Atasoy F, Özer B, 2003: Şanlıurfa ilinde üretilen ve satışa sunulan süt yoğurt ve urfa peynirlerinin bazı kimyasal özelikleri. Harran Üni. Ziraat Fak. Derg., 7 3-4, 69-76.
- TÜİK, 2018: Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/ degiskenlerUzerindenSorgula.do Erişim tarihi: 26-03-2019.
- Yalçın BC, 1981: Genel Zootekni. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları. Rektörlük Yayın No: 2769. Dekanlık Yayın No:1.
Year 2020,
Volume: 9 Issue: 1, 1 - 5, 25.06.2020
Asli Çelikel Güngör
,
Semra Gürbüz
,
Musa Serdar Akın
,
Mutlu Buket Akın
,
Büşra Palabıçak
References
- Akın MS, Yapık Ö, Akın MB, 2016: Adıyaman ilinde süt üretim çiftliklerinden ve toplayıcılardan sağlanan sütlerin bazı özellikleri. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 20 (4), 253-265.
- Anonim, 1989: Çiğ Süt Standardı. TS1018. Türk Standartlar Enstitüsü, Ankara.
- Anonim, 2016: Ulusal Süt Konseyi. https://ulusalsutkonseyi.org.tr/kategori/raporlar/sut-konseyi-raporlari/ Erişim tarihi: 26/03/2019
- Anonim, 2017: Çiğ sütün arzına dair tebliğ (No: 2017/20) 27 Nisan 2017 tarihli Resmi Gazete, Sayı: 30050.
- Atasoy F, Türkoğlu H, Özer B, (2003). Şanlıurfa ilinde üretilen ve satışa sunulan süt, yoğurt ve urfa peynirlerinin bazı mikrobiyolojik özelikleri. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7 (3-4), 77-83.
- Aydın S, Çetinkaya A, Bayrakçı E, 2010: Kars ilinde üretilen inek sütlerinin bazı kimyasal özellikleri. Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu, 21- 22 Ekim 2010, Düzce. 1-7.ss.
- Beykaya M, Özbey A, Yıldırım Z, 2017: Sivas ilindeki bazı süt işletmelerine gelen sütlerin fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özelliklerinin belirlenmesi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(4), 388-396.
- Dede C, 2000: İstanbul’da satılan sokak sütlerinin mikrobiyolojik olarak incelenmesi. Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli.
- Demirci M, Öksüz Ö, Şimşek O, Kurultay Ş, Kıvanç M, Gündüz HH, Uçan N, 2010: Süt ve süt ürünlerinin kalite kontrolü. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayın No: 2064, 254s.
- Diler A, Baran A, 2014: Erzurum’un Hınıs ilçesi çevresindeki küçük ölçekli işletme tank sütlerinden alınan çiğ süt örneklerinin bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Alınteri, 26 (B), 18-24.
- Fox PF, McWeeney PLH, 2003: In Chapter 1: Milk Proteins: General and Historical Aspects. Advanced Dairy Chemistry Volume 1 (Third Edition Part A). New York: Springer Verlag Publish.
- Göncü B, Çelikel A, Akın MB, Akın MS, 2017: Şanlıurfa’da satışa sunulan sokak sütlerinin bazı kimyasal ve mikrobiyolojik özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 2 (2), 15-23.
- IDF, 1982: Determination of the total solid content (cheese and processed cheese). IDF Standard: 4A.Brussels: International Dairy Federation.
- Kaşıkçı M 2012: Sivas ili Yıldızeli ilçesinde halk elinde yetiştirilen esmer sığırların çiğ süt kompozisyonu ve somatik hücre sayısının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
- Kesenkaş H, Akbulut N, 2010: İzmir ilinde satılan sokak sütleri ile orta ve büyük ölçekli çiftliklerde üretilen sütlerin özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47 (2): 161-169.
- Köşker Ö, Tunail N 1985: Süt ve Mamulleri Mikrobiyolojisi ve Hijyeni Uygulama Klavuzu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yay. No: 985, Uygulama Kılavuzu No: 217.
- Kurt A, Çakmakçı S, Çağlar A, 1993: Süt ve mamulleri muayene ve analiz metotları rehberi. Atatürk Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Yayınları, No:18.
- Kurt A, Demirci M, Kurdal E, 1981: Erzurum piyasasında satılan sütlerin, özellikleri ve bu sütlerin çeşitli hile yöntemlerinin incelenmesi. Gıda, 6 (8), 15-19.
- Maijala K, 2000: Cow milk and human development and well-being. Livestock Production Science, 65, 1-18.
- Metin M, 1998: Süt Teknolojisi, Bornova, İzmir: Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları, Yayın No:33.
- Metin M, 2005: Süt teknolojisi: sütün bileşimi ve işlenmesi. 6. Baskı. İzmir: Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları.
- Metin M, 2010: Süt ve Mamulleri Analiz Yöntemleri (Duyusal, Fiziksel ve Kimyasal Analizleri). Bornova, İzmir: Ege Üniversitesi Ege Meslek Yüksekokulu Yayınları, Yayın No:24.
- Miller GD, Jarvis KJ, McBean LD, 2000: The Importance of Milk and Milk Products in the Diet. In J. Kroger (Ed.), Handbook of dairy foods and nutrition New York: CRC Press. pp. 4-24.
- Oysun G, 2011: Süt ve ürünlerinde analiz yöntemleri. Bornova, İzmir: Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:504.
- Önal AR, 2005: Trakya’da özel bir süt işleme tesisi tarafından değerlendiren çiğ sütlerin somatik hücre sayısı ve bazı bileşenlerin tespiti. Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
- Özrenk E, Bayar N, 2008: Konya yöresine ait sütlerin bazı kalite özellikleri. Türkiye 10. Gıda Kongresi. 21-23 Mayıs 2008, Erzurum. 695-700. ss.
- Sezgin E, Atamer M, Koçak C, Yıldırım M, Yıldırım Z, 1993: Ankara’da satılan sokak sütlerinin bazı fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 1331.
- Şekerden Ö, Özkütük K, 1995: Büyük Baş Hayvan Yetiştirme. Adana: Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No: 122,
- Tekinşen C, 1996: Süt Ürünleri Teknolojisi. Konya: Selçuk Üniv. Veteriner Fakültesi.
- Tokur E, 2006: Ankara’da satılan sokak sütlerinin bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Süt Teknolojisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Türkoğlu H, Atasoy F, Özer B, 2003: Şanlıurfa ilinde üretilen ve satışa sunulan süt yoğurt ve urfa peynirlerinin bazı kimyasal özelikleri. Harran Üni. Ziraat Fak. Derg., 7 3-4, 69-76.
- TÜİK, 2018: Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/ degiskenlerUzerindenSorgula.do Erişim tarihi: 26-03-2019.
- Yalçın BC, 1981: Genel Zootekni. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları. Rektörlük Yayın No: 2769. Dekanlık Yayın No:1.