0-3 AY ARASI BEBEK SAHİBİ ANNELERİN ANNE SÜTÜ İLE BESLENME BİLGİ DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 18, 30.01.2020

Muhammet Mesut Nezir Engin , Önder Kılıçaslan , Merve Aslantaş , Kenan Kocabay

Öz

Anne
sütü, bebeklerin sağlıklı büyüme ve gelişimleri ve dengeli beslenmeleri için
son derece önemli olan canlı bir besindir. Yapılan çalışmalarda elde edilen verilere
göre ülkemizde de anne sütü ile beslenme yaygındır. Ancak, yaygın olmasına
rağmen, emzirmenin çocuk sağlığına olumlu etkilerinin görülmemesi, ailelerin
bebeklerini anne sütü ile beslerken hatalı uygulamalarda bulunduklarını
düşündürmektedir. Bu sebeple 0-3 ay bebek sahibi annelerin kolostrum ve anne
sütü ile beslenme bilgi düzeyleri değerlendirilerek yanlışların saptanması,
hataların düzeltilmesi ve annelere verilen eğitimlerin şekillendirilmesi
amaçlanmıştır. Bu kesitsel tipteki çalışmada, Ocak 2018-Nisan 2018 tarihleri
arasında Düzce Üniversitesi Hastanesi Yenidoğan Polikliniğine başvuran
annelerin alınması planlandı. Çalışma için etik kurul onayı alındı. Annelerin,
demografik bilgileri, obstetrik öyküleri ve emzirmeye başlama zamanları ile
ilgili sorular kaydedildi. Yenidoğan polikliniğine çeşitli nedenlerle başvuran,
0-3 ay arası bebeği olan ve araştırmaya katılmaya istekli 924 annenin
katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya alınan annelerin yaşlarına
bakıldığında %9,5’inin 20 yaş altında, %31’inin 20-24 yaş aralığında,
%23,8’inin 25-29 yaş aralığında, %19’unun 30-34 yaş aralığında ve %16’sının 35
yaş ve üstünde olduğu görüldü. Annelerin %98’i bebeklerini emzirdiğini, %53’ü
sadece anne sütü verdiğini ve %45’i anne sütü ve formül mama verdiğini
belirttiler. Çalışma grubunun %14,2 si anne sütü ile ilgili bilgilendirme
kaynağının olmadığını, %52’4’ü sağlık çalışanı tarafından bilgilendirilmediğini
belirtti. Bebeğin sadece anne sütü ile beslenme süresi sorusunu %21’4’ü
yanıtsız bıraktı ve sadece %57,1’i 6 ay verilmelidir yanıtını verdi. Bebeğe D
vitamini verilme süresi sorusunu da %54’ü yanıtsız bıraktı. Çalışmaya katılan annelerin büyük çoğunluğunun bebeklerini
emzirdiği, fakat sadece anne sütü alan bebeklerin istenen seviyede olmadığı
görüldü. Tek başına 6 ay anne sütü kullanımı ve D vitaminin bir yıl süre ile
verilmesi bilincinin henüz beklenen seviyeye ulaşmadığı görüldü. Annelerin
çoğunluğunun sağlık çalışanından bilgi almadığı da göz önüne alınırsa sadece
anne sütü ile beslenme ve bir yıl boyunca D vitamini kullanılması gerekliliği konularında
bilgilendirmelerin yapılması özellikle aile hekimliklerince planlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Anne Sütü, D Vitamini, Bilgi düzeyi

EVALUATION of BREASTFEEDING KNOWLEDGE LEVEL of MOTHERS WITH a BABIES BETWEEN 0-3 MONTHS

Öz

Breast
milk is a vital food for babies' healthy growth, evelopment and balanced
nutrition. According to the data obtained from the studies, breastfeeding is
common in our country. However, although it is widespread, the lack of positive
effects of breastfeeding on the health of children suggests that families make
misapplication when feeding their babies with breast milk. For this reason, it is
aimed to determine the errors, correct the errors and shape the trainings given
to the mothers by evaluating the nutritional knowledge levels of colostrum and
breast milk of mothers with 0-3 months babies. In this cross-sectional study, mothers who were admitted to the
Neonatal Polyclinic of Düzce University Hospital between January 2018 and April
2018 were planned to take. Ethics committee approval was received for this
study. Demographic information, obstetric history of the mothers and questions
about the time of onset of breastfeeding were recorded. The study was conducted
with the participation of 924 mothers who applied to the neonatal outpatient
clinic for various reasons, who had a baby between 0-3 months and were willing
to participate in the study. According to the ages of the mothers included in
the study, 9.5% were under 20 years old, 31% were between 20-24 years old,
23.8% were between 25-29 years old, 19% were between 30-34 years old and 16%
were 35 years of age and over. The was 98% of the mothers breastfed their
babies, 53% stated that only breast milk, and 45% stated that they gave breast
milk and  formula. The 14.2% of the study
group stated that there was no information source about breast milk, and 52’4%
stated that they were not informed by health workers. Only 21.4% of the baby's
breastfeeding period left unanswered and only 57.1% responded that 6 months
should be given. The 54% did not answer the question of vitamin D duration of
use. The majority of the mothers were breastfeeding their babies, but infants
who received only breast milk were not at the desired level. It was observed
that the awareness of using breast milk for 6 months alone and giving vitamin D
for one year has not reached the expected level yet. Considering that the
majority of mothers do not receive information from the health care provider,
it should be planned of by family physicians to that the awareness of using
breast milk for 6 months alone and giving vitamin D for one year told to
mothers.

Anahtar Kelimeler

Breast Milk, Vitamin D, Knowledge level

Kaynakça

• 1) Baysal A (Editör). Beslenme. Dokuzuncu Baskı, Ankara: Hatipoğlu Yayınevi, 2002: 60-155.
• 2) Amerikan Pediatri Akademisi, Emzirme ve Anne sütünün kullanılması. [Erişim Tarihi: 14 Haziran 2019]. Erişim Adresi: https://pediatrics.aappublications.org/content/129/3/e827.full#content-block
• 3) Taşcı, K.D., Turan, T., (2006). Doğum yapan annelerin emzirme tutumunun değerlendirilmesi. Hemşirelik Forumu. Eylül Ekim Kasım Aralık 2006, 52-56.
• 4) Tunçel, E.K., Dündar, C., Canbaz, S., Peşken, Y., (2006). Bir üniversite hastanesine başvuran 0-24 aylık çocukların anne sütü ile beslenme durumlarının saptanması. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 10(1), 1-6.
• 5) Bektaş, B., (1998). İlk sekiz haftada annelerin emzirme başarısını etkileyen etmenlerin incelenmesiYüksek Lisans Tezi. İzmir:Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı.
• 6) Uslu S, Can E, Özdemir H, Bülbül A. Bir Yenidoğan Ünitesinde Annelerin Anne Sütü ile Beslenme Bilgi Düzeyleri. Çocuk Dergisi 10(2):82-85, 2010
• 7) Bektaş, B., (1998). İlk sekiz haftada annelerin emzirme başarısını etkileyen etmenlerin incelenmesi Yüksek Lisans Tezi. İzmir:Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı.
• 8) Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü İnternet. Emzirmenin korunması, özendirilmesi, desteklenmesi ile demir yetersizliği anemisinin önlenmesi ve kontrolü, Ankara. [Erişim Tarihi: 15 Haziran 2019]. Erişim Adresi: http://cocukergen.thsk.saglik.gov.tr/
• 9) Demirel, F., Üner, A., Kırımi, E., (2001). Van ili kırsalındaki annelerin çocuk beslenmesindeki alışkanlıkları ve uygulamaları. Van Tıp Dergisi. 8(1), 18-22.
• 10) Türkyılmaz AS, Adalı T, Seçkiner PÇ. Beslenme Durumu ve Çocuk Sağlığı. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013.
• 11) Bağ, Ö., Yaprak, I., Halıcıoğlu, O., Parlak, Ö., Harputluoğlu, N., Astarcıoğlu, G. Annelerin anne sütü hakkındaki bilgi düzeyi ve emzirmeyi etkileyen psikososyal faktörler. İzmir Tepecik Hastanesi Dergisi. 2006;16(2):63-70.
• 12) Can E, Meral C, Süleymanoğlu S, Aydınöz S, Karademir F, Özkaya H ve ark. Bir Eğitim Hastanesine Başvuran Annelerde Anne Sütü ve D Vitamini Bilincinin Değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi 2000;8(1):37-9.