PERCEPTION OF THE STUDENTS OF TRANSLATION AND INTERPRETING WITH FRENCH-TURKISH LANGUAGE PAIR OF THE RELATIONSHIP BETWEEN THEORY AND PRACTICE OF TRANSLATION

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 105 - 120, 30.06.2017

Duygu Çurum Duman

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between theory and practice of translation through the eyes of the students of translation studies. To this end, a questionnaire composed of seven open-ended questions was administered to a group of volunteering students who had successfully completed Translation Theories course on Spring Semester of either 2012-2013 or 2013-2014 academic year at the Department of Translation and Interpreting in French-Turkish at Yıldız Technical University. As a result of this case study, it has been observed that translation theories are considered within the framework of their quality, their role in practice, their contribution to and their functionality in theory. The results also demonstrate that translation theories are perceived as the scientific aspect of translation, the basis for the decisions taken in practice, and the professionally distinctive feature of translators. It would be fair to claim that the students benefited from the course they have taken on translation theory while practicing. Their accounts point at the fact that learning about translation theory in course is significant for them and that they make use of this knowledge while translating. Theory is, in a sense, a means of clearing an obstacle. Based on these accounts, it might be suggested that theoretical scholarly works may be used in general or special field translation courses. This qualitative study focusing on the perception and evaluation of future translators is expected to contribute to the vast literature on this issue.

Anahtar Kelimeler

Translation studies, translation theories, translator training, qualitative research.

FRANSIZCA MÜTERCİM-TERCÜMANLIK ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVİRİDE KURAM-UYGULAMA İLİŞKİSİNE YÖNELİK ALGILARI

Öz

Bu çalışmanın amacı, çeviride kuram ve uygulama arasındaki ilişkiyi öğrencilerin gözünden ele almaktır. Bu doğrultuda, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fransızca Mütercim-Tercümanlık Bölümü öğrencileri arasından 2012-2013 veya 2013-2014 akademik yılının bahar yarıyılında programlarına ekledikleri Çeviri Kuramları dersini alıp başarılı olan bir grup gönüllü öğrenciye açık uçlu sorulardan oluşan bir anket uygulanmıştır. Vaka çalışmasının sonucunda, çeviri kuramlarının öğrenciler tarafından niteliği, uygulamadaki rolü, uygulamaya katkısı ve işlevselliği ekseninde ele alındığı görülmüştür. Araştırmanın sonuçları, çeviri kuramlarının öğrenciler tarafından çevirinin bilimsel yönü, uygulamada alınan kararların temeli ve mesleki anlamda ayırıcı unsur olarak algılandığını göstermiştir. Öğrencilere göre, çeviri kuramlarının uygulamadaki rolü, işlevsel olmaları, çeviri sürecine ve çeviriye katkı sağlamaları, uygulamada karşılıklarının görülmesi ve uygulamaya bilimsellik kazandırmaları olarak sıralanmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin çeviri kuramı içerikli bir dersten uygulama esnasında çoğunlukla yararlanmış oldukları söylenebilir. Çeviri kuramları eğitiminin, öğrenciler nezdinde önem taşıdığını ve çeviri uygulamasında kuramlardan yararlandıkları ifade edilebilir. Öğrenciler kuramı, çeviri yaparken karşılarına çıkan güçlükleri aşma aracı olarak görmekte ve tanımlamaktadır. Öğrencilerin, kuram bilgisinin hem alanın ve çeviri uygulamasının değerini arttırdığı, hem de yol gösterici olduğuna ilişkin ifadelerine dayanarak, genel veya özel alan çevirisi derslerinde de kuramsal akademik çalışmalara da yer verilmesi önerilebilir. Çeviribilim alanyazınında oldukça zengin çalışmaların bulunduğu bu konuda, mesleği icra edecek olan çevirmen adaylarının algısının ve değerlendirmelerinin nitel yöntemle irdelenmesinin alana katkı sunması umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çeviribilim, çeviri kuramları, çeviri eğitimi, nitel araştırma

Kaynakça

• Akbulut, A. N. (1994). Türk Yazın Dizgesinde Shakespeare’in Bir Yaz Gecesi Rüyası Çevirileri: Çeviri Kuramında Norm Kavramının Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi: İstanbul.
• Akbulut, A. N. (1995). “Çeviri Eğitiminde Öğrenciye Çeviri Edinci Kazandırma: Çevirmen Kararları ve Dayanakları”. Çeviribilim,1, 13-24.
• Arrojo, R. (1998) «The Revision of the Traditional Gap between Theory & Practice & the Empowerment of Translation in Postmodern Times». The Translator, 4(1), 25-48.
• Aubert, F. H. (1995). “Translation Theory, Teaching and the Profession”. Perspectives: Studies in Translatology. 3(1), 121-131.
• Baker, M. (2001). Routledge Encyclopedia of Translation Studies (ed.) (1st ed.: 1998). London/New York: Routledge.
• Bengi-Öner, I. (1999). Çeviri Bir Süreçtir... Ya Çeviribilim? İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Bengi-Öner, I. (2001). Çeviri Kuramlarını Düşünürken… İstanbul: Sel Yayıncılık
• Bengi-Öner, I. & İNCE, Ü. (2009). Kızılcık Karpuz Olur mu Hiç? İlahi Çevirmen! İstanbul: Diye.
• Birkan Baydan, E. (2011). Yapısalcılık-sonrası kuramsal görüşler doğrultusunda çeviri eğitimine giriş: Toplumsal oluşumcu yaklaşım ışığında uygulama örnekleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Coserıu, E. (1990). “Çeviri Kuramında Sorunlara Doğru ve Yanlış Yaklaşımlar” (çev. İbrahim Akın-Turgay Kurultay). Metis Çeviri, 12, 79-90.