5. Sınıflarda Biyoçeşitlilik Konusunun Öğretimine Dijital ve Geleneksel Oyunların Etkisi

Year 2024, Volume: 13 Issue: 1, 1 - 20, 28.06.2024

Ogün Kaya Güldem Dönel Akgül Mehmet Ali Pınar Melike Varlık

https://doi.org/10.51960/jitte.1389582

Abstract

Fen Bilimleri öğretim programı 2012'de "biyoçeşitlik" konusu 7. sınıfta "İnsan ve Çevre İlişkileri" ünitesi içinde yer almaktaydı. Ancak, 2018 programıyla birlikte, bu ünite "İnsan ve Çevre" olarak değiştirilmiş ve biyoçeşitlik konusu ilköğretim 5. sınıf fen derslerine dahil edilmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, 5. sınıf öğrencilerinin biyoçeşitlilik konusundaki öğrenmelerinde dijital ve geleneksel oyunların kullanımının akademik başarı düzeyleri üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Ayrıca, bu oyunlarla yapılan uygulamalara ilişkin öğrenci görüşlerini anlamak amacıyla öğrencilerle mülakatlar yapılmıştır. Araştırmada, nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin bir arada uygulandığı karma desen kullanılmıştır. Çalışmanın nicel kısmında öntest-son test karşılaştırmalı grup yarı deneysel bir yöntem benimsenmiştir. Nitel kısmında ise olgubilim desen kullanılmıştır. Çalışma, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Ordu ilinin orta büyüklükteki bir ilçesinde bulunan devlet ortaokulunda gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın örneklemini, geleneksel oyunlar ve yapılandırmacı yaklaşımın birlikte uygulandığı Deney Grubu 1’de 11 öğrenci ve yapılandırmacı yaklaşımın ve dijital oyunların birlikte uygulandığı Deney Grubu 2’de ise 10 öğrenci olmak üzere toplam 21 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmanın sonucu, geleneksel oyunların akademik başarıyı dijital oyunlardan daha fazla artırdığını göstermiştir. Dijital oyunlar ise sınav notlarını yükseltmekte ve günlük yaşamı kolaylaştırmaktadır. Her iki oyun türünün de sınırlamaları ve olumsuz yönleri olduğundan, öğretmenlerin oyunları dikkatle planlaması ve öğrencilerin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurması gerekmektedir.

Keywords

Biyoçeşitlilik, yapılandırmacı yaklaşım, geleneksel oyun, dijital oyun, akademik başarı

Investigation of the Impact of Digital and Traditional Games on Biodiversity Teaching in 5th Grades

Abstract

In the Science curriculum in 2012, the subject of "Biodiversity" was covered in the "Human and Environmental Relations" unit in the 7th grade. However, with the 2018 curriculum, this unit was changed to "Human and Environment" and the subject of Biodiversity was included in primary school 5th grade science courses. The main purpose of this study is to investigate the effects of using digital and traditional games to increase 5th grade students' learning about Biodiversity on their academic achievement levels. Additionally, interviews were conducted with students in order to understand student opinions regarding the applications made with these games. In the research, a pretest-posttest comparative group quasi-experimental method was adopted. The study was conducted in a public secondary school located in a medium-sized district of Ordu province in the 2021-2022 academic year. The sample of the study consisted of a total of 21 students, 11 students in EG 1, where traditional games and constructivist approach were applied together, and 10 students in EG 2, where constructivist approach and digital games were applied together. The result of the study shows that traditional games affect the academic success of students more.

Keywords

Biodiversity, digital game, traditional game, academic achievement

References

• Açıkgöz, K.Ü. (2014). Aktif öğrenme (13. Baskı). Biliş Yayıncılık, Ankara.
• Ağırgöl, M., Kara, E., & Dönel-Akgül, G. (2022). Eğitsel Dijital Oyunlarla İşlenen Fen Bilgisi Dersinin Öğrencinin Bilgilerinin Kalıcılığına, Akademik Başarısına ve Tutumuna Etkisi. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 5(3), 157-176.
• Alıcı, D. (2016). Fen ve Teknoloji dersinde eğitsel oyunların öğrencilerin akademik başarısına ve bilgi kalıcılığına etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Alp, G. (2019). Scratch Programı ile Web destekli işbirlikli öğrenme yönteminin ilkokul 5. sınıf öğrencilerinin kavramsal anlama düzeylerine ve eleştirel düşünme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Arslan, A. (2021). Eğitsel oyun içerikli fen ev ödevlerinin ortaokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi ve öğrencilerin eğitsel oyun içerikli ev ödevlerine yönelik görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Atasoy, E. ve Ertürk, H. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Alan Araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
• Atay, T. (2018). Eğitsel oyunlarla desteklenen öğretimin öğrencilerin akademik başarılarına, fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına ve bilgilerin kalıcılığına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Ay, S. (1997). Yabancı dil öğretiminde dramanın kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Aycan, S., Türkoğuz, Ş., Arı, E., ve Kaynar, Ü. (2002). Periyodik cetvelin ve elementlerin tombala oyun tekniği ile öğretimi ve bellekte kalıcılığının saptanması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Bildiri Kitabı.112-115 ODTÜ: Ankara
• Aydın, M. Z. (2004). Din öğretiminde yöntemler. Ankara: Nobel.
• Bayat, S., Kılıçarslan, H. ve Şentürk, Ş. (2014). Fen ve teknoloji dersinde eğitsel oyunların yedinci sınıf öğrencilerinin akademik başarısına etkisinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 204-216.
• Boyraz, C. ve Serin, G. (2015). İlkokul düzeyinde oyun temelli fiziksel etkinlikler Yoluyla kuvvet ve hareket kavramlarının öğretimi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 89-101.
• Candan Tosun, Ö. (2022). “Isı ve sıcaklık” konusunun eğitsel oyunlarla öğretilmesinin 5.sınıfların akademik başarısının etkisi: Bir karma yöntem araştırması. Yaylanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Coşkun, H., Akarsu, B. ve Kariper, A. (2012). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunların fen ve teknoloji dersindeki öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 93-109.
• Çelik, O. (2017). Canlıları tanıyalım konusu için tasarlanan eğitsel oyunların 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
• Demircioğlu, H. ve Akdemir, M. S. (2019). Maddenin halleri konusunun eğitsel oyunlarla öğretimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), 540-546.
• Demirel, Ö. (2001). “Eğitim Sözlüğü”, Pegem A Yayınevi, Ankara,
• Dönmez, N. B. (2000). “Oyun Kitabı”, Esin Yayınevi, İstanbul.
• Eltem, Ö. (2018). Fen bilimlerinde maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinin öğretiminde eğitsel oyunların kullanılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Erekmekçi, M. ve Fidan, Ş. (2012). Oyunun tasarım platformları: oyunun eğitim ve kültüre etkisi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 851-861.
• Gençer, S. (2016). Eğitsel oyunlarla hazırlanmış ortaokul 7. sınıf yaşamımızdaki elektrik ünitesinin öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Amasya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Amasya.
• Güler, T. D. (2011). 6. Sınıf fen ve teknoloji dersindeki ‘hücre ve organelleri’ konusunun eğitsel oyun yöntemiyle öğretilmesinin öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Gülhan, G, (2012). 10-12 Yaş Grubu İlköğretim Öğrencilerinin Sosyal Beceri Düzeyleri Üzerine Eğitsel Oyunların Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Ankara.
• Hanbaba, L. (2011). Oyunla öğretim yönteminin ilköğretim 3.sınıf öğrencilerinin hayat bilgisi dersi başarı ve tutumuna etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Haneci, A.O. (2018). Element ve iyon konusunun oyun destekli öğretilmesinin öğrencilerin akademik başarı tutum motivasyon ve iş birliğine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Hazar, M. (2005). Beden eğitimi ve sporda oyunla eğitim [Physical education and educational game in training]. Ankara: Tütibay.
• Hazar, Z., Tekkurşun, G. ve Dalkıran, H. (2017). Ortaokul öğrencilerinin geleneksel oyun ve dijital oyun algılarının incelenmesi: Karşılaştırmalı metafor çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(4), 179-190.
• Karamustafaoğlu, O. ve Kaya, M. (2013). Eğitsel oyunlarla yansıma ve aynalar konusunun öğretimi: Yansımalı koşu örneği. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi (ATED), 3(2), 41-49.
• Karamustafaoğlu, O., Pazar, Ş. B. ve Karamustafaoğlu, S. (2018). Eğitsel oyunlarla dolaşım sistemi konusunun öğretimi: Kan yolu oyunu örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 3(2), 1-18.
• Karamustafaoğlu, O. ve Kılıç, M. F. (2020). Eğitsel oyunlar üzerine yapılan ulusal bilimsel araştırmaların incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (40), 1-25.
• Karamustafaoğlu, O. ve Yurtyapan, E. (2016). Fen bilimleri dersi yedinci sınıf “ışığın soğurulması” konusunun eğitsel oyunlarla öğretimi: Renk oyunu örneği. Route Educational and Social Science Journal, 3(4), 81-94.
• Kavşut, G., Çavuş, R., ve Akpınarlı, N. (2011). Fen’in çemberi. Yeni Nesil Eğitim Konferansı. İstanbul Üniversitesi, İstanbul. 324-326.
• Kaya, S. ve Elgün, A. (2015). Eğitsel oyunlar ile desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329- 342.
• Koç, E. (2019). 5. Sınıf elektrik ünitesinde kullanılan eğitsel oyunların öğrenci başarısına ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Korkmaz, S. (2018). Eğitsel oyun geliştirerek desteklenen fen bilimleri öğretiminin öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Korkusuz, M.E. (2012). Elektrogame eğitsel oyununun tasarlanıp geliştirilerek basit elektrik devreleri konusunda bilişsel ve duyuşsal değişkenlere etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir
• Korkusuz, M. E. ve Karamete, A. (2017). MMORPG türünde geliştirilen bir eğitsel oyunun basit elektrik devreleri ünitesine uygulanması ve çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Eğitim Dergisi, 2(1), 78-96.
• McMillan, J.H. and Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry. London: Pearson. MEB. (2006). “İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı: Ankara.
• MEB (2018). Fen Bilimleri dersi (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB.
• Nur, G.Y. (2019). Madde ve ısı ünitesinin öğretiminde eğitsel oyunları kullanmanın öğrencilerin akademik başarısı üzerine etkisi ve sürece yönelik öğrenci görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Obut, S. (2005). İlköğretim 7.sınıf, maddenin iç yapısına yolculuk ünitesindeki atomun yapısı ve periyodik çizelge konusunun eğitsel oyunlarla bilgisayar ortamında öğretim ve buna yönelik bir model geliştirme. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
• Ören, F. Ş. ve Avcı, D. E. (2004). Eğitimsel oyunla öğretimin fen bilgisi dersi “Güneş Sistemi Ve Gezegenler” konusunda akademik başarı üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 67–76.
• Özdamar, K. (1999). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (10. bs.). Nisan Kitapevi, Ankara.
• Özer, M. (2011). Fen ve teknoloji dersinde geleneksel öğretim yöntemi ile bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinin öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Elazığ.
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Teknology, 3(1), 100-111.
• Öztürk, G. (2019). Fen metinleri destekli dijital oyun ile fen öğretiminin öğrencilerin akademik başarı ve bilgisayar kullanmaya yönelik tutumuna etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Muğla.
• Pamuk, T. (2018). Periyodik sistem” ve “kimyasal bağlar” konularının öğretiminde bilgisayar destekli öğretimin 8. sınıf öğrencilerinin başarı ve tutumlarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
• Pınar, M. A. ve Akgül Dönel, G. (2024). Hücre ve bölünmeler ünitesinin işlenmesinde eğitsel dijital oyunların etkisi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi- IBAD Journal of Social Sciences, (17), 1-24.
• Pimentel, D. (2022). Saving species in a snap: On the feasibility and efficacy of augmented reality-based wildlife interactions for conservation. Journal for Nature Conservation, (66), 1-17.
• Sel, R. (1987). Eğitsel oyun, Öğretmen Yayınları, Ankara.
• Serdaroğlu, C. (2019). 6. Sınıf bitki ve hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinin öğretiminde oyun temelli öğrenmenin akademik başarı ve tutum üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun
• Shapiro, S.S. and Wilk, M.B (1965). An analysis of variance test for normality (complete samples). Biometrika 52 (3/4), 591-611.
• Şaşmaz Ören, F. ve Erduran Avcı, D. (2004). Eğitimsel oyunla öğretimin fen bilgisi dersi “Güneş sistemi ve gezegenler” konusunda akademik başarı üzerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 67-76.
• Tayfur, A. (2019). Oyun destekli değerlendirme sürecinin vücudumuzdaki sistemler ünitesinin öğretimine uygulanması Yayınlanmamış Doktora Tezi. Trabzon Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon.
• Tokgöz, E. Ö. (2017). Oyun temelli öğrenmenin beşinci sınıf öğrencilerinin fen akademik başarıları, fene karşı tutumları ve bilgi kalıcılığı üzerine etkisinin araştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tural, H. (2005). İlköğretim matematik öğretiminde oyun ve etkinliklerle öğretimin erişi ve tutuma etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Uluay, G. (2017). Fen öğretiminde dijital oyun tasarımı uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarına, problem çözme becerilerine ve motivasyonlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yazıcıoğlu, S., ve Çavuş-Güngören, S. (2019). Fen bilgisi öğretiminde oyun temelli etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin başarı, motivasyon, tutum ve cinsiyet değişkeni üzerindeki etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1), 389-413.
• Yavuzyılmaz, M. (2018). Eğitsel oyun destekli takım-oyun-turnuva yönteminin 5. Sınıf öğrencilerinin „elektrik‟ konusundaki akademik başarılarına ve motivasyonlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, B. (2015). Eğitsel oyun ve dönüt-düzeltmenin öğrenme düzeyi ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Yıldırım, R. Ç. (2023). Köy ve Şehir Okullarına Devam Eden Çocukların Resimlerinde Metaforik Olarak Oyun Kavramının Resmedilmesindeki Farklılıkların İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldız, E., Şimşek, Ü. ve Araz, H. (2016). Dolaşım Sistemi Konusunda Eğitsel Oyun Yönteminin Kullanılmasının Öğrencilerin Akademik Başarı ve Fen Öğrenimi Motivasyonu Üzerine Etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36), 20-32.
• Yılmaz, M., Üçüncü, G. ve Arık, S. (2020). Özel Yetenekli Öğrencilerde Habitat Parçalanmasına Yönelik Farkındalık Oluşturma: Müzikli Sandalye Oyunu. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 269-288.