Öğretmen Adaylarının Eğitim Felsefesi İnançları ve Demokratik Tutumları Arasındaki İlişki

Year 2019, Volume: 27 Issue: 6, 2391 - 2402, 15.11.2019

İşıl Sönmez Ektem

https://doi.org/10.24106/kefdergi.3142

Cited By: 5

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının eğitim felsefesi inançlarını
belirlemek ve eğitim inançları ve demokratik tutumları arasındaki ilişkiyi
ortaya koymaktır. Nicel araştırma yöntemine göre desenlenen bu araştırma,
betimsel nitelik taşımaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu Necmettin Erbakan
Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğretim görmekte olan toplam 263 öğretmen
adayı oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında Yılmaz, Altınkurt,
Çokluk (2011) tarafından geliştirilen “Eğitim İnançları Ölçeği” ve Gözütok
(1995) tarafından geliştirilen “Demokratik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır.
Verilerin analizinde betimsel istatistikler, Mann Whitney U ve Spearman Sıra
Farkları Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre
öğretmen adaylarının en çok varoluşçu ve ilerlemeci eğitim felsefesini
benimsedikleri; eğitim felsefelerinin cinsiyet ve öğretmenlik programına göre
farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının eğitim felsefeleri
ile demokratik tutumları arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur.

Keywords

eğitim felsefesi inançları, öğretmen adayları, demokratik tutum

References

• Akbaşlı, S., Yanpar-Yelken, T. & Sünbül, A.M. (2010). Öğretmen Adayı Demokratik Eğilim Ölçeği Geliştirme Çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 94-108
• Altınkurt, Y., Yılmaz, K. & Oğuz, A. (2012). İlköğretim ve Ortaöğretim Öğretmenlerinin Eğitim İnançları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 (2), 1-19
• Aslan, Ö.M. (2014). Eğitim Felsefesi Dersinin Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Felsefi Tercihlerine ve Eleştirel Pedagojiye Yönelik Olan Görüşlerine Etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (48), 1-14
• Aslan, S. (2017). Sınıf Öğretmenlerinin Eğitim İnançlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1453-1468
• Arslanoğlu, İ. (2012). Eğitim Felsefesi. Ankara: Nobel Yayınları
• Aybek, B.&Aslan, S. (2017). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Benimsedikleri Eğitim Felsefelerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 16 (2), 373-385.
• Baş, G. (2015). Öğretmenlerin Eğitim Felsefesi İnançları ile Öğretme-Öğrenme Anlayışları Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim, 40 (182), 111-126
• Başaran, İ.E. (1977). Eğitime Giriş. Ankara: Bilim Matbaası
• Bayrakdar, N. (2016). Sınıf Disiplini Problemine Varoluşçu Felsefe Perspektifinden Genel Bir Bakış. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 1397-1404
• Beytekin, O. F. & Kadı,A. (2015). Öğretmen Adaylarının Eğitim İnançları ve Değerleri Üzerine Bir Çalışma. JASSS, 31 , 327-341
• Biçer, B., Er, H. & Özel, A. (2013). Öğretmen Adaylarının Epistemolojik İnançları ve Benimsedikleri Eğitim Felsefeleri Arasındaki İlişki. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(3), 229-242
• Bilgin, S. (2007). Branş Öğretmenlerinin Felsefi Yaklaşımlarına Dönük Bir İnceleme. Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Büyükkaragöz, S., Muşta, M.C., Yılmaz, H. ve Pilten, Ö. (1997). Eğitime Giriş. Konya: Günay Ofset
• Cevizci A. (1999). Felsefe Sözlügü. İstanbul: Paradigma Yayınları
• Cevizci, A. (2015). Eğitim Felsefesi. İstanbul: Say Yayınları
• Çalışkan, M. (2018). Eğitimin Felsefi Temelleri. Eğitim Bilimine Giriş (Ed.: M. Yavuz). Ankara:Anı Yayınları
• Çalışkan İ. (2013). Fen Öğretmen Adaylarının Eğitim Felsefesi Yaklaşımları İle Planlama Süreçleri Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (1), 68-83
• Çetin, B., İlhan, M. & Arslan, S. (2012). Öğretmen Adaylarının Benimsedikleri Eğitim Felsefelerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(5), 149-170.
• Çiftçi, S., Sünbül, A. M. & Köksal, O. (2013). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Düzenlenmiş Mevcut Programa İlişkin Yaklaşımlarının ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 281-295.
• Demirel, Ö. (2003), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme, Ankara: Pegem Akademi
• Deryakulu, D. (2004). Epistemolojik inançlar. Kuzgun, Y. & Deryakulu, D. (Eds.), Eğitimde Bireysel Farklılıklar (ss. 259-287). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Doğanay, A. (2011). Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitiminin Öğretmen Adaylarının Felsefi Bakış Açılarına Etkisi. Eğitim ve Bilim, 36 (161)
• Doğanay, A. & Sarı, M. (2003). İlköğretim Öğretmenlerinin Sahip Oldukları Eğitim Felsefelerine İlişkin Algıların Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 321-337.
• Duman, B. (2008). Öğrencilerin Benimsedikleri Eğitim Felsefeleriyle Kullanıldıkları Öğrenme Strateji ve Öğrenme Stillerinin Karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1), 203–224.
• Ekiz, D. (2007). Öğretmen Adaylarının Eğitim Felsefesi Akımları Hakkında Görüşlerinin Farklı Programlar Açısından İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1-12
• Ergün, M. (2009). Eğitim Felsefesi (2. Baskı).Ankara: Pegem A Yayınları
• Ersözlü, Z.N. (2009). Eğitimin Felsefi Temelleri. Eğitim Bilimine Giriş içinde. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık
• Ertürk, S. (1988). Türkiye’de Eğitim Felsefesi Sorunu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 11-16
• Fidan, N. ve Erden, M. (1998). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Alkım Eğitim Yayınları
• Gömleksiz, M. (1994). Türk Dili ve Edebiyatı Dersinde Uygulanan Kubaşık Öğrenme Yönteminin Demokratik Tutumlara ve Benlik Saygısına Etkisi. I. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı. 476-493. Adana.
• Görmez, S. (2015). Öğretmen Adaylarının ve Öğretmenlerin Eğitim Felsefelerinin Belirlenmesi ve Eğitim Ortamı Açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Gözütok, D. (1995). Öğretmenlerin Demokratik Tutumları, Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları
• Gutek, L. Gerald (2001). Eğitimde Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar. Çev: N. Kale, Ankara: Ütopya Yayınevi
• Güzey, C. (2000). Felsefe ve Eğitim. Felsefelogos Dergisi, Sayı, 10, Bulut Yayınevi, İstanbul
• Helvacı, A. (2007). Eğitimin Felsefi Temelleri. Eğitim Bilimine Giriş (Ed: Ereş, F.), Ankara: Maya Akademi
• Hesapçıoğlu, M. ve Akdağ, B. (2007). Eğitimin Felsefesi Temelleri. Eğitim Bilimine Giriş (Ed: Gürsel, M.,Hesapçıoğlu, M.), Konya: Eğitim Kitabevi
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi
• Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım: Ankara
• Karatekin, K. Merey, Z. & Kuş, Z. (2013). Öğretmen Adayları ve Öğretmenlerin Demokratik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2)
• Kaya, S. (2007). İlk ve Orta Öğretim Okulu Yöneticilerinin Eğitim Felsefesi Akımlarına Karşı Eğilimlerinin Değerlendirilmesi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Kaygısız, İ. (1997). Eğitim felsefesi ve Türk Eğitim Sisteminin Felsefi Temelleri. Erişim tarihi:10.02.2018http://felsefe.kku.edu.tr/belgeler/ders/egitim_felsefesi/egitim_felsefesi_akimlari.pdf.
• Kıncal, R. Y. (2006). Eğitim Bilimine Giriş (1. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Kodan Çetinkaya, S. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Şiddet Eğilimlerinin ve Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Nesne, 1 (2), 21-43.
• Kumral, O (2015a). Öğretmen Adaylarının Eğitim Felsefeleri: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 59-68
• Kumral, O. (2015b). Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programına Katılan Öğretmen Adaylarının Eğitim Felsefeleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 73-80.
• Meral, Y.D. (2014). Ortaöğretim Matematik Öğretmenlerinin Eğitim Felsefesi Görüşleri ve Öğretme-Öğrenme Anlayışlarının Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı Düzenleme Becerilerine Etkisi. Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Oğuz, A. (2011). Öğretmen Adaylarının Demokratik Değerleri ile Öğretme ve Öğrenme Anlayışları. Değerler Eğitimi Dergisi, 9(22), 139-160
• Özüdoğru, S.M. (2010). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Beden Eğitimine İlişkin Felsefi Görüşlerinin Dağılımı. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Sönmez, V. (2005). Eğitim felsefesi. Ankara: Anı Yayıncılık
• Şişman, M. & Turan, S. (2004). Dünyada Eğitim ve Yöneticilerinin Yetiştirilmesie İlişkin Başlıca Yönelimler ve Türkiye İçin Çıkarılabilecek Bazı Sonuçlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 13-26
• Tahiroğlu, M. (2014). Hoşgörülü ve Demokratik Bir Sınıf Toplumu Uygulaması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (17), 87-110
• Terzi, A. R. (2010). Eğitim Bilimine Giriş (2.baskı). Ankara: Detay Yayıncılık
• Toprakçı, E. (2005). Eğitim Üzerine. Ankara: Ütopya Yayınevi
• Topses, G. (2012). Davranışçı ve Varoluşçu-Hümanistik Psikolojik Danışma Kuramlarının Ayırtedici ve Örtüşen Nitelikleri. International Journal of New Trends in Arts, Sports&Science Education, 1(3), 67-75.
• Tozlu, N. & Yayla, A. (2006). Eğitimin Felsefi Temelleri. İçinde, Erçetin, Ş. & Tozlu, N. (Ed.), Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Hegem Yayınları
• Tunca, N., Alkın-Şahin, S., & Oğuz, A. (2015). Öğretmenlerin eğitim inançları ile meslekî değerleri arasındaki ilişki. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 5 (1), 11-47.
• Tuncel, G. (2004). Öğretmenlerin Kendi Eğitim Felsefelerini İnşa Etmeleri Üzerine. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı 10
• Turgut, İ. (1991). Eğitim Üzerine Felsefi Bir Deneme. İzmir: Bilgehan matbaası.
• Türkoğlu, A. (1997). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Memleket
• Uğurlu, C.T. & Çalmaşur, H. (2017). Öğretmenlerin ve Öğretmen Adaylarının Eğitim İnançlarına İlişkin Görüşleri: Bir Karma Yöntem Çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25, 230-273
• Üredi, L. (2009). Eğitimin Felsefi Temelleri. Eğitim Bilimine Giriş (Editör: L. Kıroğlu ve C. Elma) Ankara: Pegem Akademi.
• Yanpar–Yelken., Üredi, L., Tanrıseven, I. & Kılıç, F. (2010). İlköğretim Müfettişlerinin Yapılandırmacı Program ile Öğretmenlerin Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı Oluşturma Düzeylerine İlişkin Görüşleri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 31-46
• Yazıcı T. (2017). Müzik Öğretmeni Adaylarının Eğitim Felsefesi İnançları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2)
• Yılmaz, G. (2015). İsmet İnönü’nün Eğitim Felsefesi (Konuşmaları ve Yazdıkları Işığında Nitel Bir Analiz). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Yılmaz, K., & Tosun, M.F. (2013). Öğretmenlerin eğitim inançları ile öğretmen öğrenci ilişkilerine yönelik görüşleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 205-218.
• Yılmaz, K., Altınkurt Y., Çokluk Ö. (2011). Eğitim İnançları Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 335-350
• Yokuş, T. (2016). Müzik Öğretmeni Adaylarının Benimsedikleri Eğitim Felsefelerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1)