Orta Öğretim Öğrencilerinin Dijital Okuryazarlık ve Bilgi Güvenliği Farkındalığı Seviyelerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 1, 158 - 180, 29.04.2021

Tarık Talan , Cemal Aktürk

https://doi.org/10.33437/ksusbd.668255

Cited By: 14

Öz

Dijital teknolojilerin gelişmesiyle, insanların bilişim teknolojilerine erişimlerinin artmasına paralel olarak siber suç ve tehditler de artmıştır. Dijital yerli olarak dünyaya gelen Z kuşağı, dijital teknolojileri öğretmenlerinden ve ebeveynlerinden daha fazla kullanmakta ancak bu konuda karşılaşabileceği riskler ve olumsuzluklar konusunda aynı şansa sahip olmamaktadır. Yapılan çalışmada, TRC1 bölgesindeki Gaziantep ve Kilis illerinde yaşayan lise öğrencilerinin dijital okuryazarlık ve bilgi güvenliği farkındalık seviyeleri araştırılmıştır. Ayrıca öğrencilerin yaşadıkları şehir, cinsiyet ve sınıf düzeyine göre bilgi güvenliği farkındalıkları detaylı olarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda, öğrencilerin dijital okuryazarlık seviyeleri ile bilgi güvenliği farkındalıkları arasında pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca erkek öğrencilerin kadın öğrencilerden bilgi güvenliği farkındalığı konusunda daha yüksek seviyede olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi güvenliği, dijital okur yazarlık, dijital uçurum

Kaynakça

• Akgün, Özcan ve Topal, Murat (2015), "Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Bilişim Güvenliği Farkındalıkları: Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği." Sakarya University Journal of Education, 5(2), ss. 98-121. Baykara, Muhammet, Daş, Resul ve Karadoğan, İsmail (2013), "Bilgi Güvenliği Sistemlerinde Kullanılan Araçların İncelenmesi." 1st International Symposium on Digital Forensics and Security (ISDFS’13). Beder, Abdulkadir ve Ergün, Ertuğrul (2015), "Ortaokul Öğrencilerinin Güvenli İnternet Kullanım Durumlarının Belirlenmesi." Journal Of Educational Sciences & Practices 14(27), ss. 23-41. Çakır, Semih ve Kesler, Metin (2012),"Bilgisayar Güvenliğini Tehdit Eden Virüsler ve Antivirüs Yazılımları." XIV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, ss. 551-558. Çetin, Hakan (2014), "Kişisel Veri Güvenliği ve Kullanıcıların Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi.", Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(29), ss. 86-105. Çetin, Oğuz (2016), "Pedagojik Formasyon Programı İle Lisans Eğitimi Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Sayısal Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi.", Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18(2), ss. 658-685. Çubukcu, Ahmet ve Bayzan, Şahin (2013), "Türkiye’de Dijital Vatandaşlık Algısı Ve Bu Algıyı İnternetin Bilinçli, Güvenli Ve Etkin Kullanımı İle Artırma Yöntemleri." Middle Eastern & African Journal of Educational Research 5, ss. 148-174. Dönmez, Gülhan (2019), “Lise Öğrencilerinin Bilgi Güvenliği Farkındalığı İle Dijital Okuryazarlığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Elçi, Abdullah Cemil ve Sarı, Mediha (2015), "Bilişim Teknolojileri Ve Yazılım Dersi Öğretim Programına Yönelik Öğrenci Görüşlerinin Dijital Vatandaşlık Bağlamında İncelenmesi.", Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), ss. 87-102. Erdoğan, Görkem ve Bahtiyar, Şerif (2014), "Sosyal Ağlarda Güvenlik.", Akademik Bilişim Konferansı, ss. 1-6. Fraenkel, Jack R., Norman E. Wallen ve Hyun, Helen, H. (2012), “How To Design And Evaluate Research in Education.” Mcgraw-Hill Humanities/Social Sciences/Languages, New York. Gökmen, Ömer Faruk ve Akgün, Özcan Erkan (2015), "Bilgisayar Ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Öğretmen Adaylarının Bilişim Güvenliği Bilgilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi.", Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(1), ss. 61-84. Güldüren, Can, Çetinkaya, Levent ve Keser, Hafize (2016), "Ortaöğretim Öğrencilerine Yönelik Bilgi Güvenliği Farkındalık Ölçeği (BGFÖ) Geliştirme Çalışması." İlköğretim Online 15(2), ss. 682-695. Hamutoğlu, Nazire Burçin, Güngören, Özlem Canan, Uyanık, Gülden Kaya ve Erdoğan, Duygu Gür (2017), "Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe’ye Uyarlama Çalışması.", Ege Eğitim Dergisi 18(1), ss. 408-429. Karacı, Abdulkadir, Akyüz, Halil İbrahim ve Bilgici, Göksal (2017), "Üniversite Öğrencilerinin Siber Güvenlik Davranışlarının İncelenmesi." Kastamonu Eğitim Dergisi 25(6), ss. 2079-2094. Karasar, Niyazi (2006), "Bilimsel Araştırma Yöntemi (16. Baski).", Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Keser, Hafize ve Güldüren, Can (2015), "Bilgi Güvenliği Farkındalık Ölçeği (Bgfö) Geliştirme.", Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), ss. 1167-1184. Korkmaz, Özgen ve Mahiroğlu, Ahmet (2009), "Üniversiteyi Yeni Kazanmış Öğrencilerin Bilgisayar Okuryazarlık Düzeyleri.", Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), ss. 983-1000. Kurt, Adile Aşkım, Günüç, Selim, ve Ersoy, Mehmet (2013), "The Current State Of Digitalization: Digital Native, Digital İmmigrant And Digital Settler.", Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(1), ss. 1-22. Ng, Wan (2012), "Can We Teach Digital Natives Digital Literacy?", Computers & Education, 59(3), ss. 1065-1078. Önal, İnci (2010), "Tarihsel Değişim Sürecinde Yaşam Boyu Öğrenme ve Okuryazarlık: Türkiye Deneyimi.", Bilgi Dünyası, 11(1), ss. 101-121. Özerbaş, Mehmet Arif ve Kuralbayeva, Aliya (2018), "Türkiye ve Kazakistan Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Düzeylerinin Değerlendirilmesi.", Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), ss. 16-25. Öztezcan, Berrin Aslan, Çetinkaya, Ahmet (2017), "Bilgi Güvenliği Farkındalığı Üzerine Bir Araştırma: Marmara Üniversitesi Örneği.", Ulusal Multidisipliner Hakemli Sosyal Bilimler ve Araştırmalar Dergisi, 1(1), ss. 56-71. Öztürk, Lütfü (2002), "Dijital Uçurumun Küresel Boyutları.", Ege Akademik Bakış Dergisi, 2(1), ss. 1-10. Prensky, Marc (2001), "Digital Natives, Digital Immigrants Part 1.", On the horizon, 9(5), ss. 1-6. Şahinaslan, Ender, Kandemir, Rembiye ve Şahinaslan Önder (2009), "Bilgi Güvenliği Farkındalık Eğitimi Örneği.", Akademik Bilişim, ss. 189-194. Tekerek, Mehmet ve Tekerek, Adem (2013), "A Research On Students’ Information Security Awareness." Turkish Journal of Education, 2(3), ss. 61-70. Üstündağ, Mutlu Tahsin, Güneş, Erhan ve Bahçivan, Eralp (2017), "Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Durumları.", Journal Of Education And Future, 12, ss. 19-29. Yıldırım, Nilay ve Varol, Asaf (2013), "Sosyal Ağlarda Güvenlik: Bitlis Eren ve Fırat Üniversitelerinde Gerçekleştirilen Bir Alan Çalışması.", Türkiye Bilişim Vakfı Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği Dergisi, 6(1), ss. 1-11. Yıldız, Nuran Çakır ve Güneş, Mehmet Şamil (2017), "Örgütsel Stresin, Örgütsel Sessizlik ve Tükenmişlik Ölçeği Üzerine Etkisi: Eczane Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama.", Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), ss. 45-66. Yılmaz, Eray, Şahin, Yusuf Levent ve Akbulut, Yavuz (2016), "Öğretmenlerin Dijital Veri Güvenliği Farkındalığı.", Sakarya University Journal Of Education, 6(2), ss. 26-45.