Öğretmen Adaylarının Bireysel Ekolojik Ayak İzinin Bazı Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 1, 390 - 402, 30.04.2022

Cengiz Özyürek Filiz Demirci , Julide Sarıgöl Banu Tepe , Hatice Güler

https://doi.org/10.33437/ksusbd.407082

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada Giresun Üniversitesi
eğitim fakültesinde öğrenim gören öğretmen adaylarının ekolojik ayak izi
seviyelerini belirlemek ve çeşitli değişkenler açısından bir değerlendirmesini
yapmak amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde yapılmış, araştırmaya katılan
öğretmen adaylarının ekolojik ayak izlerini hesaplamak amacıyla veri toplama
aracı olarak “Ekolojik Ayak İzi Hesaplama Aracı” kullanılmıştır.  Demografik bilgilerini öğrenmek için de
araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır.
Araştırmanın çalışma grubu, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Giresun
Üniversitesi Eğitim Fakültesi 4. sınıf öğrenim düzeyindeki 259 öğretmen
adayından oluşmaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, öğretmen
adaylarının kişi başına düşen ekolojik ayak izi ortalamasının, dünyada kişi
başına düşen ayak izi ortalamasından daha fazla olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca, öğretmen adaylarının barınak bileşeni açısından kız olmasının ve
kentsel alanda yaşamış olmasının,  hem
anketin tamamı hem de hizmetler bileşeni açısından anadolu lisesinden mezun
olmasının, hem anketin tamamı hem de mal ve hizmetler bileşeni açısından fen
bilgisi öğretmenliğinde öğrenim görmesinin ve gıda bileşeni açısından çevre
dersi almasının toplam ekolojik ayak izi değerlerini artırmada anlamlı
etkisinin olduğu söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Ekolojik ayak izi, öğretmen adayı, ilişkisel tarama

Kaynakça

• Akıllı, H., Kemahlı, F., Okudan, K. A. & Polat, F. (2008). Ekolojik ayak izinin kavramsal içeriği ve Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinde bireysel ekolojik ayak izi hesaplaması. Akdeniz İ.B.B.F Dergisi, 15(1), 1-25.
• Altaş, B., Bozdoğan, C., (2017). Tıbbi Sekreterliğin ekolojik boyutu: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges-November, 80-93.
• Aydemir, G. & Arık, B. (2002). Yaşamak için; temiz tüketim. Buğday Ekolojik Yaşam Dergisi, 13, 1-19.
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Çoşkun, I. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının ekolojik ayak izi farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirbaş, Ç. Ö. (2015). Öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 31, 300-316.
• Du, B. , Zhang, K. , Song, G., Wen, Z. (2006). Methodology for an urban ecological footprınt to evaluate sustainable development in China. International Journal Of Sustainable Development and World Ecology, 13, 245-254.
• Eren, Ö., Parlakay, O., Hilal, M. & Bozhüyük, B. (2017). Ziraat Fakültesi akademisyenlerinin-ekolojik ayak izinin belirlenmesi: Mustafa Kemal Üniversitesi örneği, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(2), 138-145.
• Frey, S. & Barrett, J. (2006). The footprint of Scotland’s Diet: The Environmental burden of what we eat. Perthshire: WWF Scotland.
• Frey, S. and Barret, J. (2007). Our Health, Our Environment: The Ecological Footprint of What We Eat, International Ecological Footprint Conference, 8-10 May. Cardiff. UK.
• Global Footprint Network (2013). http://data.footprintnetwork.org/#/compareCountries?type=EFCpc&cn=223&yr=2013 adresinden 17 Ocak 2018 tarihinde alıntılanmıştır.
• Green, S. B. & Salkind, N. J. (2005). Using SPSS for windows and macintosh: analyzing and understanding data (4th Ed.). New Jersey: Pearson. Herremans, I. M. and Reid, R. E. (2002). Developing awareness of the sustainability concept. The Journal of Environmental Education, 34(1), 16-20.
• Karakaş, H., Doğan, A. & Sarıkaya, R. (2016). Etkinlik temelli eğitimin üstün yetenekli öğrencilerin ekolojik ayak izi farkındalığına etkisi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11/3, 1365-1386.
• Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler (32. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Keleş, Ö. & Aydoğdu, M. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ekolojik ayak izlerini azaltma yolları konusundaki görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(3), 171-187.
• Keleş, Ö. (2007). Sürdürülebilir yaşama yönelik çevre eğitimi aracı olarak ekolojik ayak izinin uygulanması ve değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Ankara.
• Keleş, Ö. (2011). Öğrenme halkası modelinin öğrencilerin ekolojik ayak izlerini azaltmasına etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 1143 1160.
• Keleş, Ö., Uzun, N. & Özsoy, S. (2008). Öğretmen adaylarının ekolojik ayak izlerinin hesaplanması ve değerlendirilmesi. Ege Eğitim Dergisi, 2(9), 1–14. Living Planet Report. (2016). The Ecological Footprint. http://awsassets.panda.org/downloads/lpr_living_planet_report_2016.pdf adresinden 15 Ocak 2018 tarihinde alınmıştır.
• Mózner, Z., V. & Csutora, M. (2013). Designing lifestyle-specific food policies based on nutritional requirements and ecological footprints. Sustainability: Science, Practice and Policy, 9(2), 48-59.
• Öztürk, G. (2010). İlköğretim 7. sınıflarda çevre eğitimi için ekolojik ayak izi kavramının kullanılması ve değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen ve Matematik Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.